E-materiały do kształcenia zawodowego

Pomiary parametrów układów automatyki

ELM.04 Eksploatacja układów automatyki przemysłowej – Technik automatyk 311909

bg‑violet

Rodzaje przyrządów pomiarowych i aparatury kontrolno‑pomiarowej do pomiarów układów automatyki przemysłowej

GALERIA ZDJĘĆ

3

Spis treści

  1. Przyrządy i aparatura kontrolno‑pomiarowaPrzyrządy i aparatura kontrolno‑pomiarowa

  2. Regulatory, elementy wykonawcze i nastawczeRegulatory, elementy wykonawcze i nastawcze

1

1. Przyrządy i aparatura kontrolno‑pomiarowa

Czym jest przyrząd pomiarowy?

Prawidłowe funkcjonowanie większości procesów przemysłowych zależne jest od systematycznie dokonywanych pomiarów. Obecnie, dzięki zaawansowanym technologicznie przyrządom, pomiary cechuje niezwykła precyzja, która zwiększa m.in. ogólne bezpieczeństwo oraz wydajność pracy.

Przyrząd pomiarowy definiowany jest jako urządzenie lub układ pomiarowy, który „przeznaczony jest do wykonywania pomiarów samodzielnie lub w połączeniu z jednym lub wieloma urządzeniami dodatkowymi. Wzorce miary i materiały odniesienia są traktowane jako przyrządy pomiarowe”. (źródło: Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. Prawo o miarach, nowelizacja w Dz.U. z 2019 r.) Dokonanie dowolnego pomiaru jest równoznaczne z porównaniem aktualnie mierzonej wielkości z wzorcem tej wielkości w przyjętych jednostkach miary. Pomiar jest więc działaniem doświadczalnym.

Nauką, która zajmuje się sposobami dokonywania pomiarów oraz zasadami interpretacji uzyskanych wyników, jest metrologia (gr. metreo – mierzę + logos – nauka). Metrologia posługuje się międzynarodowym układem jednostek SI, który stosowany jest w przeważającej większości państw na świecie (w tym w Polsce).

Revjm87mENtGY
Nagranie
Klasyfikacja przyrządów pomiarowych

Biorąc pod uwagę, jak rozległe jest obecnie pole wykorzystania przyrządów pomiarowych i aparatury kontrolnej, ich podstawowy podział ze względu na funkcje to:

  • Mierniki, czyli urządzenia przedstawiające wartości mierzonych wielkości dzięki podziałce i wskazówkom lub cyfrowemu wyświetlaczowi. Typowymi miernikami, które wykorzystuje się w różnego rodzaju laboratoriach, warsztatach czy zakładach przemysłowych, są mierniki elektryczne, przede wszystkim: amperomierz, woltomierz, galwanometr, miernik uniwersalny, watomierz lub elektromagnetyczne jak np: przepływomierze. Z kolei do śledzenia zmian parametrów wszelkiego rodzaju warunków atmosferycznych stosuje się mierniki meteorologiczne, przede wszystkim: anemometr, deszczomierz, termometr, barometr. Do mierników zalicza się również przyrządy do pomiaru przepływu wykorzystywane są przede wszystkim w rurociągach, obwodach chłodzenia, pompach czy systemach dozujących, które mają za zadanie odpowiednio szybko wykryć nieszczelności instalacji, np. róźnego rodzaju pływomierze.

  • Rejestratory, czyli urządzenia, które używane są do zapisywania oraz prezentacji informacji o zmienności w czasie parametrów kontrolowanych procesów technologicznych lub pomiarów laboratoryjnych. Dzieli się je na rejestratory papierowe (gromadzone dane zapisywane są na taśmie papierowej) i rejestratory cyfrowe (gromadzone dane zapisywane są na nośnikach pamięci cyfrowej).

  • Detektory, czyli urządzenia służące do wykrywania i rejestracji różnego rodzaju sygnałów, a także przejawów aktywności oraz istnienia danej substancji (zjawiska). Należą do nich np.: detektor cząstek elementarnych, detektor promieniowania elektromagnetycznego, a także wszelkie detektory monitorujące zmiany składu chemicznego czy różnych parametrów fizycznych w przestrzeni (np. detektor dymu w pokoju hotelowym). Detektory to również różnego rodzaju czujniki, które informują i ostrzegają przed nagłymi zmianami jakiejś konkretnej wartości. Dzięki temu dany proces, który zagraża bezpieczeństwu jest szybko sygnalizowany.

    R2b060OKx9VSX
    Nagranie

1
R1WBQK2s3U0Xi

PRZYRZĄDY I APARATURA KONTROLNO‑POMIAROWA

Miernik pomiaru prędkości przepływu oraz jakości powietrza

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Miernik pomiaru prędkości przepływu oraz jakości powietrza w pomieszczeniach to urządzenie wyposażone w sondy służące do przeprowadzenia pomiarów w pomieszczeniach, w systemach wentylacji i klimatyzacji. Miernik mierzy temperaturę powietrza, strumień objętości powietrza, stopień turbulencji, moc grzewczą i chłodniczą oraz wykrywa zawilgocenia.. Mierniki tego typu często posiadają również czujniki różnicy ciśnień.

Na ilustracji znajduje się prostokątne urządzenie z ekranem. Na ekranie widoczne są wyniki pomiarów: 1425 metrów na godzinę; 3 kropka 71 metra na sekundę oraz 24 kropka sześć stopni Celsjusza. Pod ekranem widoczny jest panel sterowania. W centralnej części znajduje się przycisk z napisem OKEJ. Dookoła przycisku znajdują się strzałki w prawo, lewo oraz w górę i w dół. Górny przycisk po lewej stronie to trzy poziome kreski ułożone jedna pod drugą. Drugi górny przycisk to strzałka obrazująca zawracanie. Dolny lewy przycisk wygląda jak koło zębate – to znak ustawień, a prawy dolny przycisk to klawisz włączania i wyłączania.

Rejestrator poziomu wody

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Rejestrator poziomu wody to urządzenie, które w sposób ciągły monitoruje ciśnienie barometryczne oraz poziom i temperaturę wody. Charakteryzuje się m.in. trwałym czujnikiem ciśnienia. Obecnie rejestratory posiadają zazwyczaj własne oprogramowanie, które umożliwia odczyty. Tego typu rejestrator najczęściej łączony jest z komputerem w celu odczytania i analizy wyników.

Na ilustracji znajduje się przedmiot o walcowatym korpusie. Jedna z części przymocowanych do podstaw korpusu jest odkręcona. Ma kształt stożka. Żłobienia na końcówce korpusu wskazują, że nakręca się ją, by złączyć z pozostałą częścią przyrządu. Poniżej żłobień znajduje się okrągłe wgłębienie. Na korpusie napis: Ha o be o Łoter lewel loger, następna linia napis: rejndż dwukropek zero tu dziewięć em, otwarcie nawiasu, zero tu trzydzieści fit, zamknięcie nawiasu.

Miernik stężenia gazu

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Miernik stężenia gazu to precyzyjny przyrząd pomiarowy do określania stężenia gazu. Miernik nieprzerwanie monitoruje szczelność urządzeń wypełnionych gazem, kontroluje również emisję gazów (nawet ich minimalnych stężeń) na zewnątrz takich urządzeń. Umożliwia to technologia bazująca na fotoakustycznej spektroskopii podczerwonej, zastosowana w detektorze. Urządzenie sterowane jest za pomocą zewnętrznych przycisków znajdujących się z przodu jego obudowy; może także współpracować z komputerem.

Na ilustracji znajduje się urządzenie o kształcie prostopadłościanu. Stoi na małych czarnych kwadratowych nóżkach. Na ścianie zwróconej frontem do obiektywu widnieje napis: esef sześć myślnik Trejser. Poniżej ekran z wyświetlonym napisem: selekt task, niżej monitornig task oraz kalibrejszyn task. Niżej przyciski: reset, lok, meżyr, awrydż, iwent, memory, print, setap oraz info. Obok panel ze strzałkami do sterowania. Na dole znaczek firmy napis Wika w prostokącie.

Poziomowskaz magnetyczny

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Poziomowskaz magnetyczny to przyrząd, który w sposób stały wskazuje poziom dowolnej cieczy bez konieczności zasilania elektrycznego. Jego centralnym punktem jest komora Bypass przymocowana do zbiornika za pomocą przyłączy procesowych. Specjalny pływak wyposażony w system magnetyczny przekazuje informacje o poziomie cieczy bezpośrednio do wskaźnika magnetycznego, który jest usytuowany na komorze. Na wskaźniku znajdują się rolki magnetyczne, które poruszają się o 180° przez ściany komory za sprawą wzbudzonego kierunkowego pola magnetycznego. Dzięki temu procesowi urządzenie bez udziału energii elektrycznej może wyświetlać poziom cieczy w danym naczyniu.

Przyrząd złożony jest z podłużnego korpusu, okrągłej podstawki, długiego pręta przymocowanego równolegle do korpusu zakończonego prostopadłościenną skrzyneczką. Korpus przyrządu wygląda jak miarka. Na całej jego długości znajdują się poziome przedziałki jedna pod drugą, jest ich około czterdziestu. Pierwszych 28 od dołu ma kolor czerwony. Reszta jest biała.

Pływomierz

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Pływomierz to miernik przepływu. Przyrząd ten monitoruje oraz steruje przepływem cieczy, przystosowując się automatycznie do aktualnych warunków pomiarowych. Przepływ monitorowany jest na podstawie pomiaru kalorymetrycznego. Głębokość zanurzenia przełącznika i jego ustawienie można regulować indywidualnie. Urządzenie obsługiwane jest za pomocą przycisków, a odczyty wartości można obserwować na wyświetlaczu cyfrowym lub przy pomocy programu komputerowego.

Przedmiot przedstawiony na ilustracji stoi na cienkiej nóżce, na jego górnej części znajduje się sześciokątna nakrętka. Do nakrętki przymocowany jest korpus przyrządu. Do korpusu przymocowany jest prostopadle element o kształcie walca. Na elemencie znajdują się okrężne żłobienia. element skadrowany jest bokiem, więc widzimy, co wystaje z jego środka. Są to trzy krótkie paliki. Na górze przyrządu umiejscowiony jest ekran z napisem 64. Nad ekranem umiejscowione są dwie, wyłączone, diody, pod nimi napisy: espe jeden oraz espe dwa. Poniżej wyświetlacza znajdują się trzy przyciski: trójkąt z wierzchołkiem zwróconym ku górze i napisem: info, środkowy prezentujący strzałkę w prawo oraz trójkąt z wierzchołkiem zwróconym w dół z napisem MENI.

Manometr

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Manometr to urządzenie do pomiaru ciśnienia gazów i wody. Obecnie najczęściej stosuje się precyzyjne manometry cyfrowe, chociaż wciąż można spotkać manometry starszego typu z tarczą i wskazówką. W manometrze znajduje się membrana wykonana z metalu, która pod wpływem różnicy ciśnień odkształca się, a stopień tego odkształcenia jest wskaźnikiem wartości ciśnienia.

Na ilustracji znajduje się przyrząd stojący na metalowym elemencie z okrągłymi żłobieniami. Na podstawce przymocowany jest pionowo duży okrągły ekran. Na ekranie wyświetlone są wartości 10 przecinek zero zero zero bar oraz 20 kropka 6 stopni Celsjusza. Poniżej cztery przyciski. Na pierwszym widnieje symbol: strzałka wskazująca środek poziomej kreski znajdującej się pod nią, obok przycisk z symbolem słońca, kolejny to trzy kropki ułożone jedna pod drugą w rzędzie. Na wysokości kropek widoczne są trzy poziome linie. Ostatni przycisk jest oznaczony symbolem włączania i wyłączania. Pod spodem logo: napis Wika w kwadracie.

Kamera termowizyjna

kamera termowizyjna

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Kamera termowizyjna jest przykładem urządzenia służącego do pomiaru temperatury przy pomocy światłoczułej matrycy CCD. Dzięki wykrywaniu promieniowania podczerwonego emitowanego przez obiekt (w procesie zwanym obrazowaniem termicznym) jest w stanie z dużą precyzją zlokalizować między innymi miejsca zagrożone wilgocią czy pleśnią. Posiada również możliwość umiejscowienia defektów konstrukcyjnych i cieplnych budynków oraz może monitorować różnego rodzaju instalacje elektryczne, dzięki czemu łatwiej zlokalizować miejsca narażone na awarię.

Na ilustracji znajduje się ekran na długim masywnym uchwycie. Na ekranie widoczny jest wynik pomiaru rozkładu temperatur na powierzchni budynku. Możemy zobaczyć na nim dom o pomarańczowych ścianach i fioletowym dachu. Obok widoku na budynek na ekranie znajduje się również pasek barw tożsamych z tymi na obrazku. Poniżej ekranu trzy przyciski. Na środkowym przycisku napis: OKEJ.

Higrometr elektroniczny

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Higrometr to urządzenie do pomiaru wilgotności. Przyrząd ten wyposażony jest w czujnik temperatury i wilgotności powietrza, a także zewnętrzną sondę temperatury. Można go wykorzystać m.in. w magazynach oraz większych pomieszczeniach biurowych. Można spotkać higrometry, w których wartości odczytuje się za pomocą wskazówki poruszającej się po tarczy lub higrometry cyfrowe z wyświetlaczem.

Na ilustracji znajduje się prostokątny pulpit. W centrum pulpitu umiejscowiony jest ekran. Na ekranie widnieje napis 62 procent, niżej 24 kropka 7 stopni Celsjusza. Poniżej ekranu napis: Terma Hygrometer. Niżej trzy okrągłe przyciski. Pierwszy podpisany max ukośnik min, drugi stopnie Celsjusza ukośnik stopnie Farenhajta i ostatni z podpisem ałt. W boczną ścianę panelu wpięty jest kabel zakończony grubszym od kabla walcowatym elementem połączonym z przyssawką.

Grubościomierz powłoki zewnętrznej

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Grubościomierz powłoki zewnętrznej to urządzenie służące do pomiaru grubości warstw niemetalicznych na powierzchniach metalowych. Pomiar oparty jest na indukcji magnetycznej. Grubościomierz potrafi m.in. zidentyfikować rodzaj materiału bazowego oraz mierzyć powłoki takie jak chociażby farby.

Na ilustracji znajduje się narzędzie z podświetlonym ekranem. Nad ekranem napis lejzerlajner. na ekranie wyświetlona wartość 81 u em. Poniżej, w dwóch rzędach, przyciski. Na lewym górnym przycisku znajduje się pozioma kreska położona pod delikatnym ukosem. Linia opada w kierunku środka urządzenia. Na prawym górnym przycisku znajduje się pozioma kreska położona pod delikatnym ukosem. Linia opada w kierunku środka urządzenia. Środkowe przyciski oznaczone są odpowiednio strzałką w górę oraz strzałką w dół. Przycisk lewy dolny ma symbol PAŁER, dolny prawy przycisk ma napis zero. na dole napis Kołtin test master.

Przepływomierz ultradźwiękowy

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Przepływomierz ultradźwiękowy jest przykładem urządzenia służącego do pomiaru przepływu gazu za pomocą szerokopasmowej technologii fali ciągłej. Pomiar przepływu polega na wysyłaniu i odbieraniu impulsów ultradźwiękowych przez parę sond. Fale dźwiękowe, które przemieszczają się w kierunku zgodnym z ruchem cieczy, mają wyższą prędkość propagacji niż te, które przemieszczają się w kierunku przeciwnym. Różnica czasu przejścia sygnałów jest proporcjonalna do całkowitego natężenia przepływu (prędkości przepływu cieczy).

Na ilustracji znajduje się przyrząd o walcowatym korpusie. Ustawiony jest tak, że jego podstawy skierowane są na boki. Do korpusu, w połowie długości jego powierzchni walcowatej, przymocowany jest element na krótkiej nóżce. Element również ma kształt walca. Jedna z jego podstaw zwrócona jest w naszą stroną. Na podstawie widoczny jest mały kwadratowy ekran. Pod ekranem dwie diody: zielona i czerwona. Pod spodem logo: Napis Wika w prostokącie.

Foto‑radiometr

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Foto‑radiometr służy do pomiaru i rejestracji oświetlenia, luminancji, radiacji i temperatury. Pomiar odbywa się przy pomocy różnego rodzaju sond (zanurzeniowych, penetracyjnych, stykowych). Foto‑radiometr umożliwia odczyt wyników na wyświetlaczu i rejestrację danych w czasie rzeczywistym za pomocą komputera.

Na ilustracji znajdują się dwa prostokątne panele. Na pierwszym znajduje się ekran. Na wyświetlaczu ukazana jest wartość 1624 kropka.  Pod ekranem widoczne są trzy rzędy klawiszy po trzy w każdym rzędzie. Do urządzenia przyczepione są dwa kable biały i czarny. Drugi panel składa się z ekranu oraz ośmiu przycisków ułożonych w trzech rzędach. Na dole ilustracji znajduje się sześć walcowatych elementów, od których prowadzi kabel. Jeden z kabli prowadzi do większego elementu również o kształcie walca, kilkukrotnie wyższego od mniejszych elementów o tym samym kształcie. Obok drugiego panelu leży okrągły przedmiot o niewielkiej wysokości z okrągłą dziurą w środku.

Termopara

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Termopara jest przyrządem służącym do pomiaru temperatury, którego działanie opiera się na zasadzie pomiaru różnicy potencjałów, czyli napięcia, które powstaje na skutek połączenia dwóch różnych metali i umieszczenia ich w różnych temperaturach. Termopara składa się z dwóch metalowych przewodników z różnych materiałów, które są zespawane ze sobą na końcu. Jeden koniec jest połączony w spoinę pomiarową, zaś wolne końce z drugiej strony są zaciskami, w których mierzone jest powstałe na skutek efektu termoelektrycznego napięcie. Działanie polega na przetwarzaniu temperatury (wielkości nieelektrycznej) na napięcie (wielkość elektryczną).

Na ilustracji znajduje się urządzenie pomiarowe. Są to dwa zwinięte długie cienkie przewody o karbowanej powierzchni. Na końcu każdego z nich widoczne są zaciski, które kształtem przypominają widełki.

Wskaźnik temperatury z kapilarą

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Wskaźnik temperatury z kapilarą służy do pomiaru temperatury gazów, cieczy i lepkich mediów procesowych i stosowany jest w trudnych warunkach pracy. Działanie opiera się na mierzeniu rozszerzalności płynów pod wpływem ciepła. W szklanej rurce – kapilarze przepływa ciecz syntetyczna, która pod wpływem zmian temperatury zmienia swoją objętość, co powoduje wychylenie wskazówki na tle tarczy termometru z podziałką temperatury.

Na ilustracji widoczne jest kolejne urządzenie pomiarowe. Jest to okrągła tarcza i wskaźnik. Na tarczy znajduje się podziałka temperatury podana w stopniach Celsjusza w skali od zera do stu dwudziestu. Wskaźnik ma podłączone urządzenie składające się z rurki zakończonej przewodem.

Analizator z sondą lambda

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią umieszczoną poniżej.

Sonda lambda z analizatorem jest urządzeniem z czujnikiem tlenowym, które bada obecność tlenu w spalinach. Jest używane do pomiaru emisji zanieczyszczeń w przemyśle, instalacjach przemysłowych i motoryzacji. W temperaturze 300 stopni Celsjusza końcówka sondy staje się przepuszczalna dla jonów, co umożliwia rejestrację składu spalin. Dane z wyjścia sondy lambda zostają przesłane do analizatora, który jest odpowiedzialny za analizę składu spalin, w tym tlenku węgla, tlenku azotu, metanu i innych związków chemicznych. Analizator przesyła te informacje do komputera, który dostosowuje skład mieszanki paliwowo‑powietrznej w celu optymalizacji spalania, aby utrzymać stechiometryczny skład mieszanki. Końcówka sondy staje się przepuszczalna dla jonów, co umożliwia ich analizę.

Na ilustracji widoczne jest urządzenie pomiarowe składające się z dwóch elementów. Jeden to czytnik. Korpus ma kształt prostopadłościanu. W części centralnej widoczny jest ekran wyświetlacza. Pod ekranem widoczne są niewielkie przyciski, na których umieszczono rysunki wskazujące na ich funkcję. W części dolnej znajdują się dwa przyciski nawigacyjne w kształcie trójkątów. Drugi element to sonda pomiarowa. Jest to przewód, wewnątrz którego widoczne są cienkie kable. Na jednym końcu przewodu znajduje się część pomiarowa w kształcie walca, na którym znajduje się sześciokątna nakrętka. Na drugim końcu widoczny jest płaski wtyk z tworzywa sztucznego, służący do połączenia sondy z czytnikiem.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

2. Regulatory, elementy wykonawcze i nastawcze

Czym są regulatory?

Regulator (ang. controller) jest niezbędnym elementem każdego układu regulacji. Za sprawą sygnałów sterujących oraz nastaw wewnętrznych, które wytwarza regulator – dowolny sterowany obiekt zachowuje się w prawidłowy i przewidywalny sposób. Zadaniem regulatora jest więc zastąpienie operatora (człowieka), który kontrolował przebieg danego procesu.

Regulator jest wyposażony w przełączniki rodzaju pracy, urządzenia do sterowania ręcznego obiektem, urządzenia do nastawiania wartości zadanej oraz różnego rodzaju mierniki, których zadaniem jest monitorowanie parametrów istotnych dla danego procesu.

R5PZj6pLRyBwv
Nagranie
Czym są elementy nastawcze?

Elementy nastawcze wykorzystywane są do zmian sygnałów płynących z regulatora danego obiektu na sygnały wielkości nastawczej tego obiektu. Wyróżnia się kilka odmian sygnałów regulatora obiektu – elektryczne, pneumatyczne, magnetyczne oraz hydrauliczne. Sygnały te są zamieniane na m.in. kąt obrotu przepustnicy czy stopień otwarcia zaworu. Każdy element nastawczy składa się z dwóch głównych podzespołów – siłownika oraz nastawnika.

R1XaqfEg2f3gz
Nagranie
Czym są elementy wykonawcze?

Elementy wykonawcze, nazywane także siłownikami, są kluczową częścią układów regulacji. Przekształcają one energię sprężonego powietrza oraz różnorakich płynów na energię mechaniczną. Istnieją siłowniki o ruchu liniowym i siłowniki o ruchu obrotowym. Biorąc pod uwagę rodzaj energii doprowadzanej do danego urządzenia wyróżnia się elektryczne, pneumatyczne oraz hydrauliczne elementy wykonawcze.

R1bmaTmRPaplu
Nagranie
1
R18V0k7bA6jFp

REGULATORY, ELEMENTY WYKONAWCZE I NASTAWCZE

Regulator temperatury, wilgotności i ciśnienia

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zamieszczoną poniżej.

Regulator temperatury, wilgotności i ciśnienia to urządzenie wielofunkcyjne, którego zadaniem jest monitorowanie temperatury, wilgotności oraz ciśnienia atmosferycznego. Zadaniem regulatora jest utrzymanie odpowiednich parametrów w pomieszczeniu na stałym poziomie. Urządzenie często jest podłączone do wentylacji. Regulatory są wyposażone w czujniki polimerowe, które mierzą wymienione wartości.

Na ilustracji znajduje się duży panel stojący na nóżce o kształcie walca. Na panelu znajduje się ekran na nim wartości: 27 kropka 1 stopni Celsjusza, poniżej 98 kropka 4 procent er ha. Nad wyświetlaczem czerwona dioda, obok napis: alarm. Pod wyświetlaczem żółta dioda, obok napis alarm 1. Po lewej stronie od wyświetlacza trzy diody. Od góry czerwona, żółta i zielona. Po prawej stronie od wyświetlacza są cztery przyciski. Lewy górny przycisk oznaczony jest strzałką w górę. Obok niego przycisk eskejp. Dolny lewy przycisk oznaczony jest strzałką w dół, obok niego znajduje się przycisk z napisem: set. Od korpusu urządzenia odchodzi pięć małych elementów o sześciennych bokach, są na nie nałożone nakrętki o takim samym kształcie. Trzy elementy znajdują się na górnej ścianie korpusu, trzy na dolnej.

Regulator dwutlenku węgla

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zamieszczoną poniżej.

Regulator dwutlenku węgla służy do monitorowania stężenia dwutlenku węgla oraz czadu w pomieszczeniach zamkniętych, takich jak np. domy, hale targowe, fabryki, warsztaty. Regulator jest wyposażony w specjalistyczną zewnętrzną sondę na kablu, dzięki której mierzy i reguluje temperaturę, wilgotność i zawartość CO2 w pomieszczeniu poprzez sterowanie wentylatorami wlotowymi i wylotowymi, nagrzewnicami, nawilżaczami oraz zaworami CO2.

Przyrząd ma formę korpusu. Na korpusie znajduje się ekran na nim wartość 810. Nad wyświetlaczem czerwona dioda, obok napis: alarm. Pod wyświetlaczem żółta dioda, obok napis alarm 1. Po lewej stronie od wyświetlacza trzy diody. Od góry czerwona, żółta i zielona. Po prawej stronie od wyświetlacza są cztery przyciski. Lewy górny przycisk oznaczony jest strzałką w górę. Obok niego przycisk eskejp. Dolny lewy przycisk oznaczony jest strzałką w dół, obok niego znajduje się przycisk z napisem: set. Od górnej ściany korpusu odchodzą cztery małe elementy o sześciennych bokach, na nich widoczne są nakrętki o takim samym kształcie. Do dołu korpusu przypięty jest kabel. Kabel zakończony jest elementem o kształcie wydłużonego walca.

Regulator jakości wody

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zamieszczoną poniżej.

Regulator jakości wody to urządzenie wykorzystywane do kompleksowej kontroli i regulacji jakości wody. Regulator posiada sondę, która na bieżąco mierzy czystość wody w zbiorniku i steruje pompami, kontrolując natężenie przepływu.

Na ilustracji znajduje się prostokątny panel. W prawej górnej części panelu umiejscowiony jest wyświetlacz. Na ekranie wyświetlone są dane 7 kropka 55 pe ha, 733 oraz 25 kropka zero. Pod ekranem siedem przycisków, na trzech z nich widnieją kropki. Na jednym strzałka w górę, na kolejnym strzałka w dół. Na dwóch przyciskach znajdują się napisy: meni oraz help. Obok ekranu umiejscowione są dwie diody: żółta z podpisem status oraz niebieska opisana jako serwis. Po lewej stronie urządzenia znajdują się dwa duże czarne pokrętła. Dookoła pokręteł pociągnięty jest elastyczny element połączony z obu stron z elementami wystającymi ze spodu urządzenia. Obok, również od spodu urządzenia, poniżej przycisków znajdujących się pod ekranem, widoczne są cztery elementy o sześciennych bokach, na nich widoczne są nakrętki o takim samym kształcie.

Zawór motylkowy (przepustnica)

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zamieszczoną poniżej.

Zawór motylkowy wykorzystuje się do sterowania natężeniem przepływu głównie gazów oraz cieczy. Jego elementem regulującym przepływ jest dysk obracający się wokół osi, która jest połączona z wałem  wychodzącym na zewnątrz rury. Do wału przyłączony jest siłownik sterujący zaworem. Przepustnice tego rodzaju stosowane są przy niewielkich ciśnieniach w rurociągach (odcinają przepływ gazów lub cieczy).

Na ilustracji znajduje się masywne narzędzie. Urządzenie składa się z metalowego korpusu z podstawą o kształcie koła, na którą nałożony jest okrągły element. Korpus zakończony jest prostopadłym do reszty korpusu okrągłym elementem, przez który przechodzi prostopadły do korpusu element o kształcie walca ze żłobionymi okręgami z jednej strony, oraz żłobionymi, równoległymi do elementu liniami. Do dołu korpusu przytwierdzony jest element wyglądający jak rama koła. W środku ramy przyczepiony jest okrągły element mogący obracać się wokół osi, która jest średnicą dysku.

Zawór kulowy do rurociągów

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zamieszczoną poniżej.

Zawór kulowy do rurociągów jest wykorzystywany do izolowania procesów oraz odcinania ciśnienia, co pozwala kontrolować m.in. przepływ wody, gazu ziemnego czy różnego rodzaju chemikaliów. Zawór jest zbudowany z korpusu, gniazda wyposażonego w kulę, dźwigni ręcznej i wałka zwrotnego. Kula posiada w środku otwór umożliwiający przepływ. Po zamknięciu zaworu kula zakrywa gniazdo. Zawory tego typu wykorzystuje się w przemyśle gazowym, chemicznym, wodnym, stoczniowym oraz ściekowym. Urządzenie to łączy systemy rurociągów. Charakteryzuje się wysokiej jakości obróbką mechaniczną.

Ilustracja przedstawia przyrząd o kształcie walca. Średnica bryły przy podstawach zwęża się, lecz okrągłe podstawy mają średnicę korpusu. W połowie powierzchni walcowatej przytwierdzony jest zawór. Do korpusu przymocowane są również śruby, od których odchodzą dwa długie uchwyty.

Cyfrowy przetwornik temperatury

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zamieszczoną poniżej.

Cyfrowy przetwornik temperatury jest przykładem nastawczego elementu elektrycznego. Czujniki przetwornika mierzą  opór elektryczny danego materiału, co pozwala określić jego temperaturę. Urządzenie to wykorzystywane jest w szeroko pojętym przemyśle procesowym i charakteryzuje się wysoką odpornością na zakłócenia elektromagnetyczne. Ma izolację galwaniczną.

Na ilustracji znajduje się bryła o nieregularnym kształcie. Na jej górnej podstawie narysowany jest prostokąt. Nad prostokątem namalowana została kropka. Z obu znaków odchodzą ukośnie w dół linie na obydwie strony. Linia odchodząca od prostokąta w lewo skręca do cyfry dwa, a potem do cyfry jeden. Linia odchodząca w prawo skręca do cyfry trzy, a potem do cyfry cztery. Linie pociągnięte od punktu nad prostokątem załamują się na końcach, prowadząc do cyfry jeden oraz cyfry cztery. Nad punktem znajduje się wypukły napis em A. Z górnej powierzchni wystaje sześć srebrnych elementów. Opisane są jako 1, 2, 3, 4, plus i minus. Na bocznej ścianie narzędzia widzimy napisy: logo‑napis Wika w prostokącie. Napis Te 32 kropka 1 eS kropka zero i es myślnik es. Niżej: Fał 2 kropka 2 kropka trzy.

Siłownik pneumatyczny

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zamieszczoną poniżej.

Siłownik pneumatyczny jest to zazwyczaj urządzenie działania jedno- lub dwustronnego. Sprężone powietrze podawane jest do jednej komory, w czasie gdy druga jest odpowietrzana. Proces ten wprawia w ruch tłok w siłowniku, który zamienia energię sprężonego powietrza w energię mechaniczną. Zależnie od aktualnego zapotrzebowania siła wykorzystywana przez te urządzenia może być siłą ciągnącą lub pchającą. 

Urządzenie składa się z podłużnego elementu o metalicznym kolorze, w kształcie prostopadłościanu, zakończonego ciemnymi pokrywami. Z jednej z końcówek wystaje metalowa śruba.

Siłownik elektryczny

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zamieszczoną poniżej.

Siłownik elektryczny to urządzenie posiadające napęd tylny, boczny lub z paskiem zębatym i wykorzystujące śrubę kulową, którą napędza silnik elektryczny. Silnik obraca śrubę napędową, po której przesuwa się nakrętka. Do nakrętki przymocowany jest tłok. Ruch nakrętki na śrubie powoduje ruch całego tłoka. Siłownika elektrycznego używa się w miejscach o ograniczonej przestrzeni montażowej.

Na ilustracji znajduje się urządzenie złożone z dwóch podłużnych elementów o kształcie walca umiejscowionych obok siebie na podstawie o obłym kształcie. Z dłuższego elementu wystaje element o tym samym kształcie, lecz mniejszej średnicy. W jego ścianie wydrążona jest dziura.

Siłownik hydrauliczny

Nagranie dźwiękowe tożsame z treścią zamieszczoną poniżej.

Siłownik hydrauliczny jest urządzeniem, którego głównym elementem jest membrana, tłok lub nurnik umieszczone w cylindrycznym korpusie. Ciecz, która jest dostarczana do tzw. przestrzeni roboczej, porusza tłok lub odkształca membranę, co powoduje napędzanie tłoczyska.

Na ilustracji znajduje się urządzenie o korpusie przypominającym walec. Do powierzchni przytwierdzony jest srebrny element, również w kształcie walca. Element jest pusty w środku. Po dwóch stronach korpusu przyrządu przymocowane są prostopadle prostokątne ramy ułożone horyzontalnie, puste w środku. na korpusie znajduje się napis: Enterpak.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Powiązane ćwiczenia