Lesson plan (Polish)

Tytuł: Widzieć nie tylko siebie

Opracowanie scenariusza: Katarzyna Maciejak

Temat zajęć:

Pieniądz i inne wartości w życiu człowieka.

Grupa docelowa:

Uczniowie klasy VI ośmioletniej szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

9) charakteryzuje podmiot liryczny, narratora i bohaterów w czytanych utworach;

12) określa tematykę oraz problematykę utworu;

14) nazywa wrażenia, jakie wzbudza w nim czytany tekst;

15) objaśnia znaczenia dosłowne i przenośne w tekstach;

16) określa doświadczenia bohaterów literackich i porównuje je z własnymi;

17) przedstawia własne rozumienie utworu i je uzasadnia;

19) wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach;

20) wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohatera.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

3) określa temat i główną myśl tekstu;

11) odnosi treści tekstów kultury do własnego doświadczenia.

II. Kształcenie językowe.

2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

2) posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny;

3) używa stylu stosownego do sytuacji komunikacyjnej;

4) rozumie dosłowne i przenośne znaczenie wyrazów w wypowiedzi; rozpoznaje wyrazy wieloznaczne, rozumie ich znaczenie w tekście oraz świadomie wykorzystuje do tworzenia własnych wypowiedzi;

5) rozpoznaje w wypowiedziach związki frazeologiczne, dostrzega ich bogactwo, rozumie ich znaczenie oraz poprawnie stosuje w wypowiedziach;

6) rozpoznaje słownictwo neutralne i wartościujące, rozumie ich funkcje w tekście;

7) dostosowuje sposób wyrażania się do zamierzonego celu wypowiedzi;

8) rozróżnia synonimy, antonimy, rozumie ich funkcje w tekście i stosuje we własnych wypowiedziach.

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) uczestniczy rozmowie na zadany temat, wydziela jej części, sygnały konstrukcyjne wzmacniające więź między uczestnikami dialogu, tłumaczące sens;

2. Mówienie i pisanie. Uczeń:

5) opowiada o przeczytanym tekście.

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) doskonali ciche i głośne czytanie;

2) doskonali różne formy zapisywania pozyskanych informacji;

3) korzysta z informacji zawartych w różnych źródłach, gromadzi wiadomości, selekcjonuje informacje;

5) korzysta ze słowników ogólnych języka polskiego, także specjalnych, oraz słownika terminów literackich;

9) rozwija umiejętności efektywnego posługiwania się technologią informacyjną oraz zasobami internetowymi i wykorzystuje te umiejętności do prezentowania własnych zainteresowań.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie poznają słownictwo związane z pieniędzmi (w tym: powiedzenia i frazeologizmy).

Kształtowane kompetencje kluczowe

porozumiewanie się w języku ojczystym;
porozumiewanie się w językach obcych;
umiejętność uczenia się;
kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

przedstawia i uzasadnia swoje zdanie o wartościach w życiu człowieka;
dyskutuje o znaczeniu pieniądza;
rozwija słownictwo związane z pieniędzmi;
z pomocą słownika definiuje pojęcia związane z pieniędzmi;
wyjaśnia różnice między postawą altruistyczną i egoistyczną.

Metody/techniki kształcenia

podająca: pogadanka;
praktyczne: przewodniego tekstu, ćwiczenia przedmiotowe;
programowane: z użyciem komputera, z użyciem e‑podręcznika.

Formy pracy

aktywność indywidualna jednolita;
aktywność w parach;
aktywność zbiorowa.

Przebieg zajęć

Faza wprowadzająca

1. Nauczyciel określa cel zajęć i ustala z uczniami kryteria sukcesu.

2. Uczniowie wykonują zadanie interaktywne nr 1 – przedstawiają graficznie najważniejsze, ich zdaniem, wartości. Mogą przedstawić je dosłownie lub symbolicznie. Następnie dyskutują w parach o tym, co jest dla nich ważne.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel pyta uczniów, czy wśród rysunków znalazły się pieniądze (dlaczego?), czy znają jakichś bohaterów literackich lub filmowych, dla których najważniejsze było bogactwo – jak wyglądało ich życie.

2. Uczniowie wykonują zadanie nr 1 – próbują własnymi słowami zdefiniować, czym są pieniądze (tak jakby chcieli wytłumaczyć to małemu dziecku).

3. Nauczyciel w ramach ciekawostki opowiada o najdawniejszych postaciach pieniędzy (muszelki, kółka z brązu, pierwsze monety).

4. Uczniowie za pomocą słownika wyjaśniają różne pojęcia związane z pieniędzmi (m.in. bilon, gotówka, drobne, banknot, moneta, waluta) oraz szukają potocznych określeń pieniądza (w razie potrzeby nauczyciel naprowadza na słowa: forsa, kasa, hajs).

5. Nauczyciel zachęca do sprawdzenia znajomości powiedzeń i frazeologizmów związanych z pieniędzmi – uczniowie łączą w pary związki frazeologiczne z ich znaczeniem (zadanie interaktywne nr 2): za psie pieniądze, nie mieć grosza przy duszy, wtrącać swoje trzy grosze, wdowi grosz, znać kogoś jak zły szeląg, pieniądz robi pieniądz, mieć pieniędzy jak lodu.

6. Nauczyciel rozpoczyna rozmowę o wartościach w życiu człowieka, pyta uczniów, co może się stać, jeśli ktoś uczyni pieniądze najważniejszą wartością w życiu. Uczniowie uruchamiają lekcję „Widzieć nie tylko siebie” z e‑podręcznika i czytają tekst Michela Piquemala pt. „Lusterko i pieniądze”, a następnie zastanawiają się, jak ojciec wytłumaczył dziecku, czym są pieniądze oraz przed czym ojciec chciał przestrzec dziecko.

7. Nauczyciel pyta uczniów, jak powinien postępować człowiek, żeby dostrzegać nie tylko siebie samego. Wprowadza pojęcia altruizmu i egoizmu. Uczniowie wykonują zadanie interaktywne nr 3, polegające na uzupełnieniu definicji wyżej wymienionych pojęć, oraz zadanie interaktywne nr 4 podsumowujące za pomocą fiszek słownictwo poznane na lekcji.

Faza podsumowująca

Uczniowie w parach zadają sobie pytania dotyczące lekcji – jeden uczeń pyta, drugi odpowiada, następnie zamieniają się rolami. Najciekawsze (najbardziej intrygujące pytania) można zapisać na tablicy i nagrodzić plusami.

Praca domowa

Poszukaj w internecie stron organizacji zajmujących się pomocą potrzebującym. Zapoznaj się z ich działaniami i pomyśl, w jaki sposób mógłbyś zaangażować się w akcje na rzecz potrzebujących w twojej okolicy (np. jako wolontariusz).