E-materiały do kształcenia zawodowego

Serwisowanie urządzeń elektroniki i informatyki medycznej

MED.07. Montaż i eksploatacja urządzeń elektronicznych i systemów informatyki medycznej - Technik elektroniki i informatyki medycznej 311411

bg‑azure

Słownik pojęć dla e‑materiału

1
amperomierz
amperomierz

przyrząd pomiarowy do pomiaru natężenia prądu elektrycznego

aparat do elektroterapii
aparat do elektroterapii

urządzenie medyczne stosowane do leczenia schorzeń neurologicznych oraz układu mięśniowo‑stawowego za pomocą fal elektromagnetycznych

aparat do laseroterapii
aparat do laseroterapii

urządzenie medyczne stosowane do leczenia schorzeń neurologicznych oraz układu mięśniowo‑stawowego za pomocą wiązki światła (lasera)

R1uFr8kzQ4wKN
Zdjęcie przedstawia aparat do laseroterapii. Na obudowie korpusu urządzenia znajduje się ekran i przyciski sterujące. Po prawej stronie jest głowica laserowa na przewodzie.
Aparat do laseroterapii
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
aparat do ultradźwięków
aparat do ultradźwięków

urządzenie generujące ultradźwięki o określonej częstotliwości, który stosowany jest np. w dolegliwościach bólowych, leczeniu stanów urazowych, skurczy mięśniowych i w chorobach skóry. Terapia z wykorzystaniem ultradźwięków wspomaga procesy regeneracji uszkodzonych tkanek.

Aparat ultradźwiękowy pozwala uzyskać dwa typy efektów:

  • termiczne – związane z nagrzewaniem tkanek o dużej zawartości kolagenu, jak blizny, stawy, ścięgna, więzadła,

  • atermiczne – związane z przepływem płynów ustrojowych, głównie limfy.

Aparaty do ultradźwięków występują zarówno w wersji stacjonarnej, jak i przenośnej. Urządzenia stacjonarne cechują się większą funkcjonalnością oraz wygodą użytkowania

bezpieczeństwo elektryczne
bezpieczeństwo elektryczne

zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania i prawidłowej eksploatacji elektrycznego i elektronicznego sprzętu medycznego jest jednym z najważniejszych zadań stawianych zarówno przed producentami wyrobów medycznych, jak i ich późniejszymi użytkownikami. Uszkodzona lub niesprawna aparatura medyczna wykorzystywana do leczenia lub przeprowadzania diagnostyki może stać się potencjalnym zagrożeniem nie tylko dla zdrowia, ale także dla życia pacjentów, jak i pracowników.

Badanie bezpieczeństwa elektrycznego ma chronić m.in. przed:

  • porażeniem prądem elektrycznym,

  • oddziaływaniem pola elektromagnetycznego,

  • oddziaływaniem elektryczności statycznej,

  • przepięciami pochodzenia atmosferycznego i łączeniowego, 

  • pożarami powodowanymi przez instalacje i urządzenia elektryczne

głowica ultradźwiękowa
głowica ultradźwiękowa

element urządzenia medycznego generujący fale dźwiękowe z zakresu ultradźwięków

kalibracja
kalibracja

regulacja parametrów urządzenia do wartości wymaganych przez producenta

karta techniczna produktu
karta techniczna produktu

dokument o charakterze informacyjnym. Zawiera najważniejsze dane dotyczące danego wyrobu, takie jak parametry techniczne oraz fizykochemiczne. Karta techniczna produktu powinna także zawierać informacje dotyczące zastosowania wyrobu oraz warunkach magazynowania i utylizacji

kształt wiązki lasera
kształt wiązki lasera

kształt wiązki światła emitowanego przez głowicę urządzenia

laminat (płytka laminatu)
laminat (płytka laminatu)

baza obwodu drukowanego. Może być wykonany z różnych materiałów i jest pokryty folią miedzianą na jednej lub na dwóch stronach. Dzięki laminatowi możliwe jest wyprodukowanie zaprojektowanego obwodu drukowanego.

Najczęściej spotykane laminaty mają grubość od 0,2 do 3,2 mm. Grubość folii miedzianej może się różnić ale najczęściej stosuje się jednak folię o grubości 18 µm

lutowanie
lutowanie

proces trwałego łączenia komponentów elektronicznych z obwodem drukowanym za pomocą spoiwa (lutu), najczęściej stopu cyny i innego metalu

lutownica kolbowa
lutownica kolbowa

urządzenie do wykonywania połączeń w obwodach elektronicznych za pomocą lutów na bazie cyny. To rodzaj lutownicy oporowej (grzałkowej), w której metalowy grot umieszczony na końcówce urządzenia, zostaje podgrzany przy pomocy wbudowanej grzałki

RNrFNLmQS9kUQ
Zdjęcie przedstawia lutownicę kolbową. Urządzenie składa się z rękojeści z tworzywa sztucznego oraz z metalowej, ostro zakończonej głowicy lutującej.
Lutownica kolbowa
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
miliwat (mW)
miliwat (mW)

jednostka mocy równa 0,001 wata [W]

miernik mocy ultradźwięków
miernik mocy ultradźwięków

miernik wykonuje pomiar całkowitej mocy akustycznej wypromieniowanej przez przetworniki ultradźwiękowe

multimetr
multimetr

miernik uniwersalny, uniwersalny przyrząd służący do pomiarów podstawowych wartości elektrycznych, m.in. napięcia, prądu, rezystancji

RZ1OHnyU17UW4
Zdjęcie przedstawia multimetr. Urządzenie składa się z jednostki centralnej w pomarańczowej obudowie z tworzywa sztucznego. Urządzenie wyposażone jest w ekran, pokrętło, przyciski sterujące oraz cztery gniazda do podłączenia mierników. Do urządzenia podłączone są dwa mierniki: czarny i czerwony. Oba mierniki posiadają przewody i rękojeści z tworzywa sztucznego uraz metalowe, ostro zakończone końcówki.
Multimetr
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
nanometr
nanometr

jednostka długości równa 0,000 000 001 metra

norma
norma

zbiór zasad postępowania przy danym procesie lub pracy urządzeń

obciążenie sztuczne
obciążenie sztuczne

podczas przeglądów technicznych niektórych urządzeń medycznych, np. aparatu do elektroterapiiaparat do elektroterapiiaparatu do elektroterapii, urządzenie podłącza się do sztucznego obciążenia, które zastępuje oporność ciała pacjenta mierzoną między elektrodami. W urządzeniu stosuje się opornik ceramiczny. Używa się go do sprawdzenia ciągłości obwodu i, w przypadku rozwarcia, czy aparat wykrywa rozwarcie obwodu

obcinaki boczne – szczypce boczne
obcinaki boczne – szczypce boczne

narzędzia służące do cięcia przewodów, drutów, opasek itp.

odsysacz do spoiwa z topnikiem
odsysacz do spoiwa z topnikiem

narzędzie to zbierania nadmiaru lutowia z pól lutowniczych

R1BQDfeWLB5dd
Zdjęcie przedstawia odsysacz do spoiwa z topnikiem. Urządzenie budową przypomina długopis. Posiada metalowy korpus z przyciskiem oraz wąską końcówką z tworzywa sztucznego.
Odsysacz do spoiwa z topnikiem
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
okulary ochronne
okulary ochronne

środek ochrony osobistej chroniący oczy

REjoprTKO6mMj
Zdjęcie przedstawia okulary ochronne złożone z czarnych ramek i zielonych szkieł.
Okulary ochronne
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
opinia techniczna
opinia techniczna

ocena stanu technicznego urządzenia, która jest wystawiona na podstawie oględzin, i badania technicznego

oscyloskop
oscyloskop

aparatura pomiarowa służąca do obserwacji przebiegów czasowych sygnałów elektrycznych

R3dYeqNCHBRKb
Zdjęcie przedstawia oscyloskop. Urządzenie jest w czerwono‑czarnej obudowie. Posiada wyświetlacz oraz cztery przyciski sterujące. W górnej części są dwa gniazda, do których podłączone są dwa przewody.
Oscyloskop
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
paszport techniczny
paszport techniczny

obowiązkowy dokument dla każdego urządzenia medycznego podlegającego serwisowi w okresie gwarancji i po gwarancji

pęseta
pęseta

precyzyjne narzędzie to przytrzymywania i przenoszenia np. komponentów elektronicznych

RUV8Ijj0pezqg
Zdjęcie przedstawia pęsetę. Jest ona z czarnego metalu. Końcówka chwytająca jest zwężona i zakrzywiona.
Pęseta
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY-SA 3.0.
pomiar mocy lasera
pomiar mocy lasera

czynność polegająca na pomiarze, jaką moc wypromieniowuje głowica laserowa – wiązka laserowa. Pomiarów dokonuje się za pomocą miernika mocy lasera

promieniowanie laserowe
promieniowanie laserowe

promieniowanie widzialne lub niewidzialne o wysokiej gęstości mocy. Promieniowanie laserowe w niekontrolowanych warunkach może mieć niebezpieczny wpływ na zdrowie i życie

protokół z przeglądu technicznego
protokół z przeglądu technicznego

dokument zawierający takie informacje jak: 

  • dane placówki, w której znajduje się urządzenie podlegające przeglądowi technicznemuprzegląd technicznyprzeglądowi technicznemu,

  • dane urządzenia, 

  • informacje o kontroli wizualnej i wykonanych w trakcie przeglądu pomiarach, 

  • rekomendacje dotyczące dalszej eksploatacji urządzenia

pryzmat
pryzmat

bryła z przeźroczystego materiału służąca do załamywania światła w aparaturach optycznych

przegląd techniczny
przegląd techniczny

zespół czynności obejmujących m.in. konserwację, regulację i diagnostykę przyrządów pomiarowych. Celem przeglądu technicznego jest wykrycie i usunięcie niesprawności i uszkodzeń za pomocą regulacji lub prostej, podstawowej naprawy

raport serwisowy
raport serwisowy

dokument potwierdzający wykonanie i zakres czynności serwisowych

serwisant
serwisant

osoba odpowiedzialna za wykonywanie napraw i przeglądów technicznychprzegląd technicznyprzeglądów technicznych

sonda laserowa
sonda laserowa

urządzenie emitujące światło laserowe o określonych parametrach, które ma oddziaływanie na ciało człowieka

świadectwo wzorcowania
świadectwo wzorcowania

dokument potwierdzający dokonanie pomiarów i regulacji w akredytowanym laboratorium

światło naprowadzające
światło naprowadzające

w sondzie laserowejsonda laserowasondzie laserowej występują dwa źródła światła. Światło naprowadzające, o kolorze zielonym, umożliwia fizjoterapeucie kontrolować miejsce naświetlania wiązką podczerwoną IRwiązka IRwiązką podczerwoną IR. Światło naprowadzające jest widoczne przez okulary ochronneokulary ochronneokulary ochronne, które muszą być noszone zarówno przez fizjoterapeutę, jak i pacjenta podczas zabiegu

ultradźwięki
ultradźwięki

fala dźwiękowa o niskiej częstotliwości, niesłyszalna dla człowieka

wiązka IR
wiązka IR

fala świetlna o promieniowaniu podczerwonym, niewidzialna dla człowieka  o długości od 780 nanometrównanometrnanometrów do 1 milimetra

wylutowywanie
wylutowywanie

proces demontażu elementów elektronicznych za pomocą stacji lutowniczej i odsysacza do cynyodsysacz do spoiwa z topnikiemodsysacza do cyny

Interaktywne materiały sprawdzające
Przewodnik dla nauczyciela