Temat: Mieszkamy nad morzem

Materiał uzupełniający do wykorzystania na lekcjach w grupie przedmiotów przyrodniczych (przyroda, biologia, chemia, geografia, fizyka), zajęciach dodatkowych, kołach zainteresowań. Może służyć jako zasób poszerzający wiedzę, przygotowujący uczniów do konkursów przyrodniczych.

Adresat

Uczniowie klasy V szkoły podstawowej (geografia).

Podstawa programowa

Klasa V (geografia)
II. Krajobrazy Polski: wysokogórski (Tatry), wyżynny (Wyżyna Krakowsko‑Częstochowska), nizinny (Nizina Mazowiecka), pojezierny (Pojezierze Mazurskie), nadmorski (Pobrzeże Słowińskie), wielkomiejski (Warszawa), miejsko‑przemysłowy (Wyżyna Śląska), rolniczy (Wyżyna Lubelska). Uczeń:

  1. wskazuje na mapie położenie krain geograficznych Polski;

  2. przedstawia główne cechy krajobrazów Polski oraz wykazuje ich zróżnicowanie;

  3. rozpoznaje krajobrazy Polski w opisach oraz na filmach i ilustracjach;

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie wymieniają najważniejsze walory turystyczne miejscowości nadmorskich.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • wymieniać korzyści wynikające z sąsiedztwa morza;

  • przedstawiać znaczenie historyczne, gospodarcze i turystyczne miejscowości nadmorskich.

Metody/techniki kształcenia

  • podające

    • pogadanka.

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery;

  • kontur Polski z poprzedniej lekcji, kredki, mazaki, klej, taśma, nożyczki, kartki.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  • Przed lekcją nauczyciel prosi uczniów, aby poszukali w kolorowych czasopismach, Internecie oraz własnych zbiorach zdjęć z miejscowości nadmorskich: Gdańsk, Szczecin, Hel.

Faza wstępna

  • Nauczyciel podaje temat, cele lekcji i kryteria sukcesu sformułowane w języku zrozumiałym dla ucznia.

Faza realizacyjna

  • Nauczyciel wyświetla uczniom ranking zawodników (symbole grup i nauczyciela) po kolejnych konkurencjach dotyczących wiadomości o krainach geograficznych.

  • Nauczyciel losowo przydziela grupom prace innych zespołów. Grupy rozpoznają i zapisują co przestawiają zdjęcia/ilustracje wskazanej krainy geograficznej. Kartkę oznaczoną własnym, wybranym wcześniej symbolem oddają nauczycielowi, który porówna je z odpowiedziami autorów.

  • Nauczyciel wyświetla uczniom grafikę: Krainy geograficzne Polski. Wskazany uczeń opisuje położenie wybranych miejscowości nadmorskich : Gdańsk, Szczecin, Hel.

  • Nauczyciel prosi uczniów, aby samodzielnie przeczytali abstrakt, zwracając szczególną uwagę na grafiki.

  • Zespoły otrzymują własną pracę. Uczniowie wybierają i przyklejają/rysują elementy miejscowości nadmorskich: Gdańsk, Szczecin, Hel na spodniej stronie wcześniej przyklejonego konturu pobrzeży. Grupa zapisuje co przedstawiają wybrane zdjęcia na kartce oznaczonej tym samym symbolem co kartka z konturem Polski i koperta. Kartkę oddają pod koniec lekcji nauczycielowi.

  • Po wyznaczonym terminie pracy nauczyciel zbiera materiały od uczniów i przeprowadza zagadkę dotyczącą miejscowości nadmorskich (ilustracja interaktywna).

Faza podsumowująca

  • Nauczyciel prosi, aby uczniowie samodzielnie wykonali wskazane ćwiczenie interaktywne.

Praca domowa

  • Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

amber
amber
RjoVAy5jQA33F
Nagranie dźwiękowe słówka

bursztyn – kopalna żywica drzew iglastych występująca w formie kamieni o zróżnicowanych kolorach, wykorzystywana głównie w jubilerstwie; największe na świecie złoża bursztynu znajdują się na południowych wybrzeżach Bałtyku

ferry
ferry
R8CgjIYAMfv9b
Nagranie dźwiękowe słówka

prom – statek służący do przewozu ludzi i pojazdów, wyposażony w rampę do szybkiego załadunku samochodów lub wagonów

shipyard
shipyard
R1QOJXUnd7LKr
Nagranie dźwiękowe słówka

stocznia – zakład przemysłowy, w którym buduje się, remontuje lub rozbiera statki

wind power plant
wind power plant
R1wLAo69Oo5No
Nagranie dźwiękowe słówka

elektrownia wiatrowa – urządzenie zmieniające energię wiatru na ruch obrotowego wirnika, który może służyć do napędzania młynów, pomp i innych urządzeń; współcześnie służy najczęściej do produkcji energii elektrycznej

Teksty i nagrania

R6AFSQtjgFv4d
Nagranie dźwiękowe abstraktu

We live by the sea

The greatest advantage of a seaside location is the possibility to build a port, that is a place where ships can load or unload goods. In Poland, there are 4 large seaports – in Gdańsk, Gdynia, Szczecin and Świnoujście. They have the capacity to accept the largest ships. There are also other ports, e.g. in Elbląg, but the volume of traffic there is low. Szczecin is a particularly interesting port. It is located several dozen kilometers from the sea, with which it is connected by the Oder River. In Poland, there are shipyards (the largest ones are in Gdańsk, Gdynia and Szczecin) which build and repair ships. Ferries depart from Świnoujście, Gdynia and Gdańsk ferries to Baltic ports in other countries. In Poland, there are also over 60 fishing harbours and fishing ports. The entire Polish shore is an attractive destination for holidaymakers and tourists. Another significant activity is the extraction of amber and the production of amber jewellery. Due to frequent and relatively strong winds, it is also possible to produce wind electricity wind farms. Wind farms are built along the coast.

Many towns and villages on the Polish coast are of great importance for industry, transport, trade, fishing and tourism. One of the largest cities of the coastal zone is Gdańsk, which is also the most popular tourist destination and has a remarkable history. Smaller towns, such as Darłowo, Władysławowo or Hel attract tourists with their beautiful beaches. Another great attraction for tourists visiting these towns are sea cruises on board of small ships.

Żuławy Wiślane situated in the central part of the Gdańsk Seashore are a particularly interesting part of the Polish seashore. Only a few thousand years ago, it was a large bay of the Baltic Sea and the estuary of the Vistula River. The river was continuously transporting sand and mud, depositing it nearby. Gradually, the terrain began to dry up and became overgrown by vegetation. This process was accelerated by people, who dried large areas of land. Today, Żuławy Wiślane are a vast plain with fertile soils. A part of this plain lies lower than the sea level. An area like this is called a depression. However, it is not flooded, because it is separated from the sea by high, strong embankments. Żuławy are cut by canals whose aim is to collect water from the surrounding lands. Without these channels, the ground would be boggy and the depressed areas would be flooded.

Żuławy Wiślane are extremely precious for agriculture. There are some of the best soils here. The fields in this area ensure very high yields. In the central part of Żuławy, only one city was built – Nowy Dwór Gdański.

  • Sea‑related economic activities include seaborne trade and fisheries.

  • Gdańsk and other cities and villages located by the sea ensure especially favourable conditions for tourist and leisure activities, water sports and spa services.

  • Fertile soils make Żuławy Wiślane valuable for agriculture.