Tytuł: Bum, cyk, cyk, cyk

Opracowanie scenariusza: Magdalena Trysińska

Temat zajęć

Bum, cyk, cyk, cyk. Dlaczego ludzie kłamią?

Grupa docelowa

Uczniowie klasy VI ośmioletniej szkoły podstawowej.

Podstawa programowa

I. Kształcenie literackie i kulturowe.

1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:

1) omawia elementy świata przedstawionego, (...)

2) rozpoznaje fikcję literacką; rozróżnia i wyjaśnia elementy realistyczne i fantastyczne w utworach ze szczególnym uwzględnieniem ich w prozie realistycznej, fantastycznonaukowej lub utworach fantasy;

3) (...) rozpoznaje odmiany powieści i opowiadania, np. obyczajowe, przygodowe, detektywistyczne, fantastycznonaukowe, fantasy;

7) opowiada o wydarzeniach fabuły oraz ustala kolejność zdarzeń i rozumie ich wzajemną zależność;

11) wskazuje w utworze bohaterów głównych i drugoplanowych oraz określa ich cechy;

12) określa tematykę oraz problematykę utworu;

16) określa doświadczenia bohaterów literackich i porównuje je z własnymi;

17) przedstawia własne rozumienie utworu i je uzasadnia;

18) wykorzystuje w interpretacji tekstów doświadczenia własne oraz elementy wiedzy o kulturze;

19) wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach;

20) wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohatera.

2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:

3) określa temat i główną myśl tekstu;

4) dostrzega relacje między częściami wypowiedzi (np. tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie);

11) odnosi treści tekstów kultury do własnego doświadczenia;

12) dokonuje odczytania tekstów poprzez przekład intersemiotyczny (np. rysunek, drama, spektakl teatralny).

II. Kształcenie językowe.

2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:

5) rozpoznaje w wypowiedziach związki frazeologiczne, dostrzega ich bogactwo, rozumie ich znaczenie oraz poprawnie stosuje w wypowiedziach.

III. Tworzenie wypowiedzi.

3) tworzy plan odtwórczy i twórczy tekstu

5) opowiada o przeczytanym tekście;

IV. Samokształcenie. Uczeń:

1) doskonali ciche i głośne czytanie.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie kształcą umiejętność analizy i interpretacji tekstu literackiego, wskazują wartości ważne w relacjach międzyludzkich.

Kształtowane kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w języku ojczystym;

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje społeczne i obywatelskie.

Cele operacyjne

Uczeń:

  • wyjaśnia znaczenia powiedzeń związanych z kłamstwem i prawdą;

  • układa plan wydarzeń do tekstu;

  • wskazuje cechy utworu należącego do fantastyki;

  • ocenia postępowanie bohaterów literackich;

  • określa przesłanie utworu, wskazuje wartości.

Metody/techniki kształcenia

  • problemowa: rozmowa kierowana, dyskusja;

  • programowane: z użyciem komputera i e‑podręcznika;

  • praktyczna: ćwiczeń przedmiotowych, praca z tekstem literackim.

Formy pracy

  • aktywność indywidualna jednolita;

  • aktywność zbiorowa jednolita;

  • aktywność w grupach.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca

1. Określenie celu zajęć oraz podanie kryteriów sukcesu.

2. Na początek uczniowie tworzą własną definicję kłamstwa, szukają synonimów. Tworzą mapę myśli.

3. Pogadanka na temat przyczyn kłamania. Przykładowe pytania:

  • Dlaczego ludzie kłamią?

  • W jakich okolicznościach kłamią najczęściej?

  • W jakich okolicznościach można usprawiedliwić kłamstwo?

Faza realizacyjna

1. Wykonanie zadania 1 w abstrakcie: praca indywidualna – odkrywanie znaczenia powiedzeń związanych z kłamstwem i prawdą.

2. Konkurs: dopasowywanie polskich znaczeń do angielskich stałych związków wyrazowych (fiszki z abstraktu są wyświetlane na tablicy). Uczniowie, którzy znają odpowiedź, przydzielają sobie punkty. Na koniec nauczyciel wskazuje zwycięzcę (zwycięzców).

3. Zapoznanie się z tekstem Macieja Wojtyszki „Synteza” (e‑podręcznik).

4. Analiza tekstu: określanie czasu, miejsca akcji, wydarzeń, nazywanie postaci. Uczniowie wymieniają te elementy, które zakwalifikują tekst do fantastyki naukowej.

5. Wspólne układanie planu wydarzeń (ćw. 4).

6. Tytułowanie poszczególnych cześci tekstu (ćw. 5).

7. Uczniowie dzielą się na trzy grupy i, analizując postawy Eli, ciotki i mamy, przygotowują odpowiedzi na pytania:

  • Na podstawie tekstu podaj przykłady kłamstw.

  • Dlaczego kłamała?

Uczniowie podają przykłady kłamstw, określają, jakie to były kłamstwa i zastanawiają się, jakimi motywami kierowały się postacie. Na koniec warto ocenić, czyje kłamstwa najbardziej szkodziły innym.

8. Omówienie roli robota:

  • Jakie czynności wykonywał w domu?

  • Czy efekt programowania został osiągnięty?

Faza podsumowująca

1. Na koniec nauczyciel zadaje uczniom pytania np.:

  • Dlaczego ludzie kłamią?

  • Czy kłamstwo można usprawiedliwić?

  • Czy kłamstwo ma granice?

  • Jak się czujesz, kiedy odkryjesz, że ktoś cię okłamał?

  • Czy znalazłeś się w sytuacji, o której mówi przysłowie: Kłamstwo ma krótkie nogi?

Ważne jest, aby lekcja zakończyła się dyskusją, a uczniowie wyciągnęli wnioski dla siebie.

2. Zapisanie w zeszytach słów kluczy dotyczących lekcji, które uczniowie uważają za najważniejsze.

Praca domowa

Wymyśl własny program dla robota Franciszka. Na jaką wadę będzie reagował? Opisz jego reakcję i uzasadnij, co chciałeś osiągnąć programując robota.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

lie
lie
Rh3XEywbRA03c
Nagranie słówka: lie

kłamstwo

truth
truth
R1KXLA4tURMr7
Nagranie słówka: truth

prawda

to tell the truth
to tell the truth
R10YravMkP7MB
Nagranie słówka: to tell the truth

mówić prawdę

to tell lies
to tell lies
RPipEYy6GES18
Nagranie słówka: to tell lies

kłamać

to cheat
to cheat
Rf3ksOwM7GlEZ
Nagranie słówka: to cheat

oszukiwać

to make up
to make up
RCFIPnU4ZYERF
Nagranie słówka: to make up

zmyślać

robot
robot
RoKIAb5jU7EuC
Nagranie słówka: robot

robot

to program
to program
R1Q2eJJtwNb5k
Nagranie słówka: to program

programować

future
future
RLWxBNfx9XRkz
Nagranie słówka: future

przyszłość

disturbances
disturbances
R3mvvMXE1FFxR
Nagranie słówka: disturbances

zakłócenia

Teksty i nagrania

Rq9OVioIIbT4M
Nagranie abstraktu

Cross my heart