Lesson plan (Polish)
Tytuł: Bum, cyk, cyk, cyk
Opracowanie scenariusza: Magdalena Trysińska
Temat zajęć
Bum, cyk, cyk, cyk. Dlaczego ludzie kłamią?
Grupa docelowa
Uczniowie klasy VI ośmioletniej szkoły podstawowej.
Podstawa programowa
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
1) omawia elementy świata przedstawionego, (...)
2) rozpoznaje fikcję literacką; rozróżnia i wyjaśnia elementy realistyczne i fantastyczne w utworach ze szczególnym uwzględnieniem ich w prozie realistycznej, fantastycznonaukowej lub utworach fantasy;
3) (...) rozpoznaje odmiany powieści i opowiadania, np. obyczajowe, przygodowe, detektywistyczne, fantastycznonaukowe, fantasy;
7) opowiada o wydarzeniach fabuły oraz ustala kolejność zdarzeń i rozumie ich wzajemną zależność;
11) wskazuje w utworze bohaterów głównych i drugoplanowych oraz określa ich cechy;
12) określa tematykę oraz problematykę utworu;
16) określa doświadczenia bohaterów literackich i porównuje je z własnymi;
17) przedstawia własne rozumienie utworu i je uzasadnia;
18) wykorzystuje w interpretacji tekstów doświadczenia własne oraz elementy wiedzy o kulturze;
19) wyraża własny sąd o postaciach i zdarzeniach;
20) wskazuje wartości w utworze oraz określa wartości ważne dla bohatera.
2. Odbiór tekstów kultury. Uczeń:
3) określa temat i główną myśl tekstu;
4) dostrzega relacje między częściami wypowiedzi (np. tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie);
11) odnosi treści tekstów kultury do własnego doświadczenia;
12) dokonuje odczytania tekstów poprzez przekład intersemiotyczny (np. rysunek, drama, spektakl teatralny).
II. Kształcenie językowe.
2. Zróżnicowanie języka. Uczeń:
5) rozpoznaje w wypowiedziach związki frazeologiczne, dostrzega ich bogactwo, rozumie ich znaczenie oraz poprawnie stosuje w wypowiedziach.
III. Tworzenie wypowiedzi.
3) tworzy plan odtwórczy i twórczy tekstu
5) opowiada o przeczytanym tekście;
IV. Samokształcenie. Uczeń:
1) doskonali ciche i głośne czytanie.
Ogólny cel kształcenia
Uczniowie kształcą umiejętność analizy i interpretacji tekstu literackiego, wskazują wartości ważne w relacjach międzyludzkich.
Kształtowane kompetencje kluczowe
porozumiewanie się w języku ojczystym;
porozumiewanie się w językach obcych;
kompetencje społeczne i obywatelskie.
Cele operacyjne
Uczeń:
wyjaśnia znaczenia powiedzeń związanych z kłamstwem i prawdą;
układa plan wydarzeń do tekstu;
wskazuje cechy utworu należącego do fantastyki;
ocenia postępowanie bohaterów literackich;
określa przesłanie utworu, wskazuje wartości.
Metody/techniki kształcenia
problemowa: rozmowa kierowana, dyskusja;
programowane: z użyciem komputera i e‑podręcznika;
praktyczna: ćwiczeń przedmiotowych, praca z tekstem literackim.
Formy pracy
aktywność indywidualna jednolita;
aktywność zbiorowa jednolita;
aktywność w grupach.
Przebieg lekcji
Faza wprowadzająca
1. Określenie celu zajęć oraz podanie kryteriów sukcesu.
2. Na początek uczniowie tworzą własną definicję kłamstwa, szukają synonimów. Tworzą mapę myśli.
3. Pogadanka na temat przyczyn kłamania. Przykładowe pytania:
Dlaczego ludzie kłamią?
W jakich okolicznościach kłamią najczęściej?
W jakich okolicznościach można usprawiedliwić kłamstwo?
Faza realizacyjna
1. Wykonanie zadania 1 w abstrakcie: praca indywidualna – odkrywanie znaczenia powiedzeń związanych z kłamstwem i prawdą.
2. Konkurs: dopasowywanie polskich znaczeń do angielskich stałych związków wyrazowych (fiszki z abstraktu są wyświetlane na tablicy). Uczniowie, którzy znają odpowiedź, przydzielają sobie punkty. Na koniec nauczyciel wskazuje zwycięzcę (zwycięzców).
3. Zapoznanie się z tekstem Macieja Wojtyszki „Synteza” (e‑podręcznik).
4. Analiza tekstu: określanie czasu, miejsca akcji, wydarzeń, nazywanie postaci. Uczniowie wymieniają te elementy, które zakwalifikują tekst do fantastyki naukowej.
5. Wspólne układanie planu wydarzeń (ćw. 4).
6. Tytułowanie poszczególnych cześci tekstu (ćw. 5).
7. Uczniowie dzielą się na trzy grupy i, analizując postawy Eli, ciotki i mamy, przygotowują odpowiedzi na pytania:
Na podstawie tekstu podaj przykłady kłamstw.
Dlaczego kłamała?
Uczniowie podają przykłady kłamstw, określają, jakie to były kłamstwa i zastanawiają się, jakimi motywami kierowały się postacie. Na koniec warto ocenić, czyje kłamstwa najbardziej szkodziły innym.
8. Omówienie roli robota:
Jakie czynności wykonywał w domu?
Czy efekt programowania został osiągnięty?
Faza podsumowująca
1. Na koniec nauczyciel zadaje uczniom pytania np.:
Dlaczego ludzie kłamią?
Czy kłamstwo można usprawiedliwić?
Czy kłamstwo ma granice?
Jak się czujesz, kiedy odkryjesz, że ktoś cię okłamał?
Czy znalazłeś się w sytuacji, o której mówi przysłowie: Kłamstwo ma krótkie nogi?
Ważne jest, aby lekcja zakończyła się dyskusją, a uczniowie wyciągnęli wnioski dla siebie.
2. Zapisanie w zeszytach słów kluczy dotyczących lekcji, które uczniowie uważają za najważniejsze.
Praca domowa
Wymyśl własny program dla robota Franciszka. Na jaką wadę będzie reagował? Opisz jego reakcję i uzasadnij, co chciałeś osiągnąć programując robota.
W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania
Pojęcia
kłamstwo
prawda
mówić prawdę
kłamać
oszukiwać
zmyślać
robot
programować
przyszłość
zakłócenia
Teksty i nagrania
Cross my heart