W każdym większym polskim mieście jest elektrownia, czyli zakład, w którym wytwarza się prąd elektryczny. Niemal zawsze na terenie elektrowni znajdują się potężne kominy, z których nieustannie wydostają się kłęby czarnego dymu. Czy wytwarzanie prądu musi wiązać się z zanieczyszczaniem powietrza?

Już wiesz
  • że wiele urządzeń w naszych domach zasilanych jest energią elektryczną;

  • że prąd elektryczny wytwarzany jest w elektrowniach.

Nauczysz się
  • wymieniać sposoby wytwarzania prądu elektrycznego;

  • wskazywać zalety i wady różnych rodzajów elektrowni.

iIjiZuHGEs_d5e153

1. Tradycyjne źródła energii

Wokół nas funkcjonuje coraz więcej urządzeń elektrycznych, dlatego zapotrzebowanie na energię elektryczną ciągle rośnie. W Polsce najwięcej energii (aż 90%) uzyskujemy dzięki elektrowniom węglowym. Prąd jest w nich wytwarzany dzięki energii cieplnej uzyskanej podczas spalania węgla kamiennego lub brunatnego. Niestety, w procesie tym powstają również szkodliwe dla środowiska gazy i pyły. Bardziej ekologiczne jest spalanie gazu ziemnegogaz ziemnygazu ziemnego – powstaje wówczas kilkakrotnie mniej zanieczyszczeń niż w przypadku spalania węgla.

Polecenie 1

Od wielu lat mówi się o konieczności wybudowania w Polsce elektrowni jądrowej. Korzystając z dostępnych źródeł informacji, dowiedz się, jakie są zalety i zagrożenia wynikające ze stosowania tego źródła energii.

iIjiZuHGEs_d5e198

2. Odnawialne źródła energii

Zasoby gazu ziemnego i węgla prędzej czy później się wyczerpią – chociaż może to nastąpić za kilkadziesiąt bądź kilkaset lat. Są to nieodnawialne źródła energii, co oznacza, że za jakiś czas ich zabraknie. Dlatego stale poszukuje się odnawialnych źródeł energiiodnawialne źródła energiiodnawialnych źródeł energii.

R1KqT7JvTQ4dP1
Najważniejsze odnawialne źródła energii to wiatr, promieniowanie słoneczne, woda i ciepło pochodzące z wnętrza Ziemi

Odnawialne źródła energii w przeciwieństwie do węgla nie wyczerpują się. Jednak korzystanie z nich również ma pewne wady. (bibliography_iIjiZuHGEs_d351t172)

Ciekawostka

O istnieniu energii ciepła z wnętrza Ziemi można przekonać się, obserwując gejzery. Są to gorące źródła, które co pewien czas (np. co kilkanaście minut) wyrzucają w powietrze słup gorącej wody. Gejzery spotkać można na przykład na Islandii.

R1UnAW7ZFBw6g1
Gejzery najczęściej wybuchają co kilkanaście minut. Słup wody osiąga czasami wysokość do 20 m
Polecenie 2

Zastanów się i odpowiedz, które z wymienionych odnawialnych źródeł energii można zastosować w okolicy twojego miejsca zamieszkania. Uzasadnij swój wybór.

iIjiZuHGEs_d5e264

Podsumowanie

  • Większość energii elektrycznej w Polsce wytwarzana jest w elektrowniach węglowych.

  • Znacznie mniej negatywny wpływ na środowisko mają elektrownie korzystające z odnawialnych źródeł energii: wiatru, wody, światła słonecznego i ciepła z wnętrza Ziemi.

Praca domowa
Polecenie 3.1

Zajrzyj do dostępnych źródeł informacji i dowiedz się, gdzie w Polsce planuje się budowę elektrowni wykorzystujących odnawialne źródła energii. Wskaż przeszkody, na jakie napotykają zwolennicy tego typu rozwiązań.

iIjiZuHGEs_d5e358

Słowniczek

gaz ziemny
gaz ziemny

gaz znajdujący się pod ziemią, pochodzący prawdopodobnie ze szczątków organizmów żyjących miliony lat temu

odnawialne źródła energii
odnawialne źródła energii

źródła energii, które nie ulegają wyczerpywaniu, gdyż ich zasoby w krótkim czasie się odnawiają

iIjiZuHGEs_d5e417

Zadania

Ćwiczenie 1
RnApB8PBrNoxG1
zadanie interaktywne
Źródło: Dariusz Kajewski, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2
RuR5qGn0R0gAs1
zadanie interaktywne
Źródło: Marek Czowgan, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
RlGtuqhWCMZAw1
zadanie interaktywne
Źródło: Marek Czowgan, licencja: CC BY 3.0.