Temat: Ruch jednostajny i zmienny

Materiał uzupełniający do wykorzystania na lekcjach w grupie przedmiotów przyrodniczych (przyroda, biologia, chemia, geografia, fizyka), zajęciach dodatkowych, kołach zainteresowań. Może służyć jako zasób poszerzający wiedzę, przygotowujący uczniów do konkursów przyrodniczych.

Adresat

Uczniowie klasy VII szkoły podstawowej (fizyka).

Podstawa programowa

Klasa VII – fizyka

II. Ruch i siły. Uczeń:

4. posługuje się pojęciem prędkości do opisu ruchu prostoliniowego; oblicza jej wartość i przelicza jej jednostki; stosuje do obliczeń związek prędkości z drogą i czasem, w którym została przebyta;

5. nazywa ruchem jednostajnym ruch, w którym droga przebyta w jednostkowych przedziałach czasu jest stała;

7. nazywa ruchem jednostajnie przyspieszonym ruch, w którym wartość prędkości rośnie w jednostkowych przedziałach czasu o tę samą wartość, a ruchem jednostajnie opóźnionym – ruch, w którym wartość prędkości maleje w jednostkowych przedziałach czasu o tę samą wartość.

Ogólny cel kształcenia

Uczniowie opisują różne rodzaje ruchu.

Kompetencje kluczowe

  • porozumiewanie się w językach obcych;

  • kompetencje informatyczne;

  • umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

  • wyjaśniać, na czym polega ruch;

  • definiować drogę i prędkość;

  • wyjaśniać, co to jest ruch jednostajny i zmienny, oraz podawać ich przykłady.

Metody/techniki kształcenia

  • aktywizujące

    • dyskusja.

  • podające

    • pogadanka.

  • programowane

    • z użyciem komputera;

    • z użyciem e‑podręcznika.

  • praktyczne

    • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

  • e‑podręcznik;

  • zeszyt i kredki lub pisaki;

  • tablica interaktywna, tablety/komputery;

  • deski;

  • książki;

  • modele samochodów.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

  • Uczniowie zapoznają się z treścią abstraktu. Przygotowują się do pracy na lekcji w taki sposób, żeby móc przeczytany materiał streścić własnymi słowami i samodzielnie rozwiązać zadania.

Faza wstępna

  • Nauczyciel prosi wybranych uczniów o odpowiedź na pytania:

    • Jak brzmi definicja drogi i czasu?

    • W jakich jednostkach metrycznych wyraża się drogę i czas?

    • Jak można obliczyć prędkość ciała?

  • Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie interaktywne nr 2.

  • Nauczyciel podaje temat, cele lekcji i kryteria sukcesu sformułowane w języku zrozumiałym dla ucznia.

Faza realizacyjna

  • Uczniowie w parach wykonują następujące zadanie: na desce położonej na ławce wprawiają w ruch model samochodu. Następnie jeden z końców deski opierają na książce i puszczają samochodzik z góry na dół i z dołu w górę. Swoje spostrzeżenia dokumentują w zeszytach za pomocą rysunków.

  • Nauczyciel prosi uczniów, żeby zapoznali się z treścią abstraktu i odpowiednio podpisali na każdym rysunku rodzaj ruchu samochodziku (ruch jednostajny, ruch przyspieszony oraz ruch opóźniony).

  • Nauczyciel zbiera zeszyty i ocenia poprawność dokumentacji zadania.

  • Nauczyciel wyświetla ilustrację interaktywną przedstawiającą rodzaje ruchu i wyjaśnia, czym jest ruch zmienny.

Faza podsumowująca

  • Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie interaktywne nr 1.

Praca domowa

  • Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

linear motion with constant velocity
linear motion with constant velocity
RJJ6y91aHPeHP
nagranie słowa linear motion with constant velocity

ruch jednostajny – ruch, który odbywa się ze stałą prędkością w jednakowych odcinkach czasu

deceleration
deceleration
RKqUYYHL3JgW7
nagranie słowa deceleration

ruch opóźniony – ruch, w czasie którego prędkość stopniowo maleje

acceleration
acceleration
R1JgG0gETvyWm
nagranie słowa acceleration

ruch przyspieszony – ruch, w czasie którego prędkość stopniowo rośnie

linear motion with variable velocity
linear motion with variable velocity
R1R6vyPhw3QoB
nagranie słowa linear motion with variable velocity

ruch zmienny – ruch, w którym dochodzi do zmian wartości prędkości.

Teksty i nagrania

R9txHrnoGI4vf
nagranie abstraktu

Linear motion with constant velocity and linear motion with variable velocity

If the speed of movement does not change, then we call this motion linear motion with constant velocity. In reality, this rarely occurs. We often change our speed of movement. In such situations, we say that linear motion with variable velocity occurs. It can be, for example acceleration (when we increase speed) or deceleration (when we reduce speed).

  • Motion is the movement of one body relative to another body.

  • During motion, a distance is covered. By knowing the distance and the time in which it was covered, we can calculate the speed of movement.