E-materiały do kształcenia zawodowego

Schematy blokowe urządzeń elektronicznych

ELM.05. Eksploatacja urządzeń elektronicznych – Technik elektronik 311408

bg‑lime

Budowa funkcjonalna urządzeń elektronicznych

GRAFIKA INTERAKYWNA

100

Spis treści

  1. Porównanie schematów blokowych różnych odbiorników radiowychPorównanie schematów blokowych różnych odbiorników radiowych

  2. Instalacja telewizyjna w domu jednorodzinnymInstalacja telewizyjna w domu jednorodzinnym

  3. Projektory multimedialneProjektory multimedialne

  4. MonitoryMonitory

  5. Zasilanie awaryjne w budynkuZasilanie awaryjne w budynku

  6. Akustyczne wzmacniacze mocyAkustyczne wzmacniacze mocy

  7. Urządzenia komputeroweUrządzenia komputerowe

  8. Schemat instalacji alarmowej na przykładzie centrali Satel IntegraSchemat instalacji alarmowej na przykładzie centrali Satel Integra

  9. Domofon w domu jednorodzinnymDomofon w domu jednorodzinnym

  10. Instalacja CCTV – monitoringInstalacja CCTV – monitoring

1

Porównanie schematów blokowych różnych odbiorników radiowych

RrEypfxyogTEh
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Rozwój konstrukcji odbiorników radiowych nastąpił z chwilą opracowania odbiornika superheterodynowego, czyli układu z przemianą częstotliwości.

1
Rkf1YdCFDWiuu
Rys. 1.1. Schemat blokowy analogowego radioodbiornika superheterodynowego FM. Rolę heterodyny pełni generator VCO (generator sterowany napięciem), którego częstotliwość stabilizowana jest za pomocą synchronicznej pętli fazowej (SPF)
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Opis: Na schemacie blokowym przedstawione zostały poszczególne komponenty analogowego radioodbiornika superheterodynowego eF eM. Rolę heterodyny pełni generator VCO (generator sterowany napięciem), którego częstotliwość stabilizowana jest za pomocą synchronicznej pętli fazowej (eSPe eF). Widoczne są ramki ze znacznikami. Każdy znacznik reprezentuje kolejny element w schemacie. Klikając na kolejne znaczniki, można uzyskać wyjaśnienie lub odsłuchać dźwięk działania danego elementu. Ogółem widocznych jest czternaście znaczników. Antena, która odbiera sygnał radiowy z otoczenia i przekazuje go do dalszych etapów przetwarzania. 1. Wzmacniacz w.cz., poprawia moc sygnału radiowego. 2. Mieszacz to komponent, który miesza sygnał radiowy z generowanym sygnałem o innej częstotliwości. 3. Wzmacniacz p.cz. wzmacnia sygnał różnicy częstotliwości powstały w wyniku mieszania sygnałów. 4. Demodulator FM przetwarza sygnał różnicy częstotliwości na sygnał audio. 5. Dekodery stereo i eR De eS są odpowiedzialne za dekodowanie sygnału audio w celu uzyskania dźwięku stereo oraz odczytywanie informacji dodatkowych. 6. Wzmacniacze m.cz. Dwa wzmacniacze m.cz. wzmacniają sygnał audio z demodulatora eF eM, aby umożliwić jego odtworzenie na głośnikach w wysokiej jakości dźwięku. Obrazują to dwa nagrania dżwiękowe umieszczone pod znacznikiem 7. i 8. Są to dźwięki reprezentujące przestrajanie częstotliwości (FM) w radioodbiorniku. 9. Mnikontroler, to element, który pełni rolę sterownika całego odbiornika radiowego. 10. Klawiatura/odbiornik pilota umożliwiają użytkownikowi wybór stacji, regulację głośności i inne funkcje. 11. Pamięć stacji przechowuje zaprogramowane stacje radiowe, które można wybrać za pomocą klawiatury/odbiornika pilota. 12. Nagranie z dźwiękiem reprezentującym przestrajanie częstotliwości generowanego sygnału eS Pe eF kropka 13 kropka  VCO.14. Obwody strojone, są to elementy elektroniczne, które zapewniają precyzyjne strojenie odbiornika radiowego. Cały schemat jest czytelny i umożliwia zrozumienie działania i zależności między poszczególnymi komponentami odbiornika radiowego.

R40SpgkrhyVuP
Schemat blokowy przedstawia strukturę scalonego odbiornika cyfrowego, w którym występuje dziewięć kluczowych elementów. Na rysunku znajduje się odbiornik, który jest główną częścią układu. Wewnątrz odbiornika umieszczone są trzy komponenty. Są to mieszacz cyfrowy, filtr pasmowy z charakterystyką o przebiegu równoległym (p.cz.), oraz cyfrowy generator lokalny. Po lewej stronie odbiornika widoczne są kolejno trzy elementy. Pierwszy to wzmacniacz mocy (m.cz.), odpowiedzialny za wzmocnienie sygnału odbieranego z anteny. Następnie znajduje się blok korelacji (w.cz.), który ma za zadanie wykrywanie i synchronizację sygnałów cyfrowych. Kolejnym elementem jest przetwornik analogowo‑cyfrowy (A/C). Po prawej stronie odbiornika, pod znacznikiem numer 6, znajduje się blok DSP), który stanowi centralną jednostkę przetwarzania sygnału cyfrowego

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Odbiorniki pracujące na zasadzie cyfrowej obróbki sygnałów to tzw. odbiorniki programowalne SDR (Software‑Defined Radio).

R1Cz1CTgW6GGA
Rys. 1.2. Schemat blokowy scalonego odbiornika cyfrowego
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Opis: Schemat blokowy przedstawia strukturę scalonego odbiornika cyfrowego, w którym występuje dziewięć kluczowych elementów. Na rysunku znajduje się odbiornik, który jest główną częścią układu. Wewnątrz odbiornika umieszczone są trzy komponenty. Są to mieszacz cyfrowy, filtr pasmowy z charakterystyką o przebiegu równoległym (p.cz.), oraz cyfrowy generator lokalny. Po lewej stronie odbiornika widoczne są kolejno trzy elementy. Pierwszy to wzmacniacz mocy (m.cz.), odpowiedzialny za wzmocnienie sygnału odbieranego z anteny. Następnie znajduje się blok korelacji (w.cz.), który ma za zadanie wykrywanie i synchronizację sygnałów cyfrowych. Kolejnym elementem jest przetwornik analogowo‑cyfrowy (A/C). Po prawej stronie odbiornika, pod znacznikiem numer 6, znajduje się blok DSP), który stanowi centralną jednostkę przetwarzania sygnału cyfrowego. Pod znacznikami numer 7 i 8 znajdują się dwa przetworniki: przetwornik cyfrowo‑analogowy (C/A) i przetwornik analogowo‑cyfrowy (A/C) odpowiednio. Przetwornik C/A jest używany do konwersji sygnałów cyfrowych na postać analogową, która jest potrzebna do dalszej obróbki w bloku wzmacniacza audio (znacznik numer 9). Ostatecznie, sygnał audio jest przesyłany do głośnika (znacznik numer dziewięć), który odpowiada za odtwarzanie dźwięku towarzyszącego procesowi przestrajania częstotliwości. Obrazuje to zamieszczone nagranie dżwiękowe. Ten kompleksowy schemat blokowy przedstawia układ scalonego odbiornika cyfrowego, w którym poszczególne elementy współpracują ze sobą, aby umożliwić odbiór i przetwarzanie sygnałów cyfrowych.

R1GiuuZMRwM0G
Rys. 1.3. Zasada cyfrowej obróbki sygnału
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Opis: Widoczny jest uproszczony schemat obrazujący cyfrową obróbkę. Za pomocą bloków oznaczono dwa przetworniki i procesor, które biorą udział w tym procesie. Na wejściu sygnał z anteny trafia do przetwornika, który zamienia analogowy sygnał na cyfrowy, a drugi przetwornik wykonuje odwrotną operację, zamieniając cyfrowy sygnał z powrotem na analogowy. Procesor wykonuje różne operacje na tym cyfrowym sygnale, np. filtruje go, zmienia głośność czy kompresuje. To wszystko odbywa się w określonym kierunku, z analogowego na cyfrowy, przez procesor i z powrotem na analogowy. Na schemacie znajduje się znacznik po naciśnięciu którego słyszalny jest dźwięk wydobywający się z głośnika.

R15v1wKRMn0OK
Rys. 1.4. Struktura scalonego tunera stereo FM/TV/MW/SW/LW typu AKC6959
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Grafika przedstawia strukturę scalonego tunera stereo FM/TV/MW/SW/LW typu AKC6959. Scalony tuner stereo to urządzenie umożliwiające odbiór stacji radiowych w różnych pasmach. Opis oznaczeń i funkcji różnych elementów tunera. Przedstawiony jest za pomocą ramki oznaczeniami poszczególnych elementów. eFeM: oznacza odbiór stacji radiowych w paśmie FM, czyli falach ultrakrótkich. Dzięki temu elementowi tuner może odbierać stacje radiowe, które nadają w tym paśmie częstotliwości. A eMp oznacza odbiór stacji radiowych w paśmie AM w trybie mono, czyli jednokanałowym dźwięku. Ten tryb odbioru zapewnia odtwarzanie dźwięku z jednego głośnika. AMn oznacza odbiór stacji radiowych w paśmie AM w trybie stereo, czyli dwukanałowym dźwięku. Ten tryb odbioru pozwala na odtwarzanie dźwięku z dwóch głośników. GNDREF: To oznaczenie oznacza połączenie z masą, czyli wspólny punkt odniesienia dla innych elementów tunera. VERF‑N: To oznaczenie oznacza ujemne napięcie używane wewnątrz tunera. TUNE: Oznacza regulację strojenia stacji radiowych. VOL: oznacza regulację głośności dźwięku. Ten element umożliwia użytkownikowi dostosowanie głośności dźwięku w zależności od preferencji. BAND: oznacza wybór pasma, czyli zakresu częstotliwości, które chcemy odbierać. Tuner może obsługiwać różne pasma, takie jak FM, AM, a także inne specjalne pasma, jeśli są dostępne.

REQ2ce0Su5JF1
Nagranie

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

AKC6959 jest zintegrowanym układem scalonym, który do prawidłowego działania wymaga jedynie podłączenia kilku elementów zewnętrznych takich jak: głośnik, przełącznik zakresów, regulator głośności, sygnał antenowy oraz przełączniki (zwierane do masy) aktywujące poszczególne tryby odbiornika radiowego. Tryb pracy układu wybiera się poprzez podanie odpowiednich sygnałów napięciowych na wejścia BAND‑AM lub BAND‑FM w odniesieniu do wejścia Vref‑N (dzielnik napięcia). Rezonator kwarcowy, widoczny na schemacie jako stabilizator częstotliwości, podłączony jest do wyprowadzeń (OSC‑In, OSC‑Out), a jego częstotliwość odniesienia to 32,768 kHz.

Opis głównych wyprowadzeń układu:
GND – uziemienie
TUND – pin blokady radia
AMLED – sygnalizacja dostępu AM
FMLED – sygnalizacja dostępu FM
INL – wejście zewnętrznego kanału audio L
INR – wejście zewnętrznego kanału audio R
VCC – zasilanie
LOUT – wyjście kanału audio L
ROUT – wyjście kanału audio R
VREF – wyjście referencyjne
VOL – wejście zmiany głośności, pracuje w odniesieniu do VREF
TUNEIN – wyjście kontrolne wyboru stacji
REDPVC – wejście zabezpieczające różnicowe
MWINN – wejście sygnału MW i LW
MWINP – wejście sygnału MW i LW
SWIN – wejście sygnału krótkofalowego
FMIN – terminal wejściowy sygnału częstotliwości radiowej FM
LDOCAP – wewnętrzne wyjście kondensatorów odsprzęgających

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

Instalacja telewizyjna w domu jednorodzinnym

RuOd80t4cfY2X
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Użytkownicy telewizji wymagają, aby oferowane programy były odbierane i nadawane w wysokiej rozdzielczości. Potrzebne są wówczas odpowiedniej klasy anteny, dekodery i telewizory. Ponadto w naszych domostwach mieszka kilka osób, każdy chciałby odbierać w danej chwili inny kanał, co możliwe jest dzięki zastosowaniu np. multiswitcha. Poniżej przedstawiono funkcjonalny schemat uniwersalnego zestawu radiowo‑telewizyjnego oraz opis jego najważniejszych elementów.

R1LcLsTsbZSDK
Nagranie

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Jaki typ anteny wybrać (podstawowe parametry)

Szukając odpowiedniego modelu należy wziąć pod uwagę następujące czynniki:

  • zysk energetyczny,

  • kierunkowość,

  • miejsce montażu,

  • wzmocnienie sygnału

RZuePxxiKhOlx
Rys. 2.1. Wybór rodzaju anteny w zależności od podstawowych kryteriów
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Widoczny schemat blokowy przedstawia kryteria wyboru rodzaju anteny w zależności od typu instalacji, który może być zbiorczy (dla wielu odbiorców) lub indywidualny (dla pojedynczego odbiorcy), mocy nadajnika, odległości od nadajnika. Anteny typu Smart Horizon widoczne na schemacie są montowane w instalacjach zbiorczych, w odległości 20 km od nadajnika o mocy 50 kW. Natomiast dla anteny typu Smart City, przeznaczone są do montażu indywidualnego. Zalecana odległość od nadajnika wynosi 40 km, przy mocy nadajnika równej 50 kW.

R7cVYCKGovRDR
Grafika przedstawia przykład kompleksowej instalacji radiowo-telewizyjnej w domu jednorodzinnym. Widoczne są tu takie elementy jak antena satelitarna, antena radiowa, anteny telewizyjne DVB T/T2, rozgałężnik sumator i multiswitch cztery ekrany z gniazdami rtv + SAT.
Rys. 2.2. Przykład kompleksowej instalacji radiowo‑telewizyjnej w domu jednorodzinnym
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Kompleksowa instalacja radiowo‑telewizyjna w domu jednorodzinnym składa się z różnych anten (satelitarnej, radiowej, telewizyjnej), które odbierają różne rodzaje sygnałów. Te sygnały są następnie łączone przy pomocy rozgałęźnika, który przekazuje je do multiswitcha. Multiswitch dystrybuuje sygnały z anteny satelitarnej do czterech różnych ekranów, które mogą być podłączone do gniazd RTV + SAT. Dzięki temu można odbierać sygnały telewizji satelitarnej i naziemnej na telewizorach w domu.

R1PbBq6d4N0W4
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Antena satelitarna

Antena satelitarna zbudowana jest z czaszy oraz zawieszenia, w którym montuje się konwerter. Odpowiednia konstrukcja musi zapewniać stabilność działania zestawu antenowego oraz bezpieczeństwo. Anteny satelitarne (zarówno dla odbiorców indywidualnych, jak i dla anten instalacji zbiorczych) poddawane są technikom testowym symulującym: porywisty wiatr, kwaśne deszcze, obciążenie zamarzającym deszczem, oddziaływanie mgły solnej oraz wysokie i niskie temperatury.

RpyYdXG7xObFP
Rys. 2.3. Antena DPL‑120 to profesjonalna antena satelitarna dedykowana na przykład do budowy antenowych instalacji zbiorowych w budynkach wielorodzinnych.
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl.

Grafika przedstawia antenę satelitarną. Ma ona kształt talerza, który jest lekko wklęsły, co ułatwia skupianie odbieranych sygnałów. Ta spłaszczona kulista powierzchnia ma zamontowane ramię, na którym umieszczony jest konwerter, którego zadaniem jest przetwarzanie fal na sygnał telewizyjny. Antena jest zamocowana na wsporniku. Miejscem montażu jest ściana lub dach budynku.

Konwerter

R1XRq8XiB6CHQ
Rys. 2.4. Konwerter IDLB‑QUTL40‑ULTRA‑OPP dedykowany do instalacji multiswitchowych. Po jednym wyjściu dla każdej pary polaryzacja‑pasmo.
Źródło: dostępny w internecie: www.dipol.com.pl.

Grafika przedstawia konwerter pojedynczy, który jest niewielkim urządzeniem wykorzystywanym w systemach telewizji satelitarnej. Konwerter IDLB‑QUTL40‑ULTRA‑OPP dedykowany do instalacji multiswitchowych. Po jednym wyjściu dla każdej pary polaryzacja‑pasmo. Konwerter jest umieszczony w korpusie w kształcie niewielkiej, płaskiej, prostokątnej puszki, której górna część jest cylindrem z płaską pokrywą. Wewnątrz puszki znajdują się złącza, które są nagwintowane i zgrupowane po dwa w parze. Złącza służą do podłączenia kabli do odbiornika i anteny. Na boku konwertera znajduje się skan etykiety z kodem kreskowym

R3XSSMsQhfYCI
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Antena radiowa

DIPOL 1/RUZ/PM jest dookolną, aluminiową anteną przeznaczoną do odbioru sygnałów radiowych FM w polaryzacji poziomej H i pionowej V z pasmem 88‑108 MHz (FM). Stalowe elementy konstrukcyjne ocynkowane galwanicznie. Wewnątrz puszki antenowej znajduje się sumator zespolony z symetryzatorem antenowym.

RZGdDGOXbZgZ9
Rys. 2.5. Antena radiowa DIPOL 1/RUZ/PM
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, dostępny w internecie: w, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na rysunku widoczna jest antena radiowa DIPOL 1/RUZ/PM. Składa się z kilku elementów. Głównym elementem jest maszt. Na nim widoczny jest płaski drut, do którego zamocowane są dipole, czyli okrągłe druty wykonane z metalu lub innego przewodzącego materiału. Na drutach zamontowana jest czarna puszka antenowa wzmacniacza, odpowiedzialna za wzmacnianie sygnału. Wnętrze puszki ukazuje zamocowany kabel antenowy. Wnętrze puszki, które jest widoczne na grafice, przedstawia zamocowany kabel antenowy.

Parametry techniczne

Impedancja

Ω
300

Symetryzator

T a k   ( 75 Ω )

Pasmo

FM

Zakres częstotliwości

M H z
o d   88   d o   108

Zysk max.

d B i
0

Promieniowanie przód / tył

d B
0

Polaryzacja

H ,   V

Wbudowany wzmacniacz

Nie

Max. średnica masztu/rury

m m
40
RKcz356YB0Nw2
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Antena telewizyjno‑radiowa DVB‑T/T2 DAB

W trybie pasywnym w najprostszej opcji wystarczy podłączenie anteny bezpośrednio do telewizora.

DIPOL‑7/5‑12 jest profesjonalną, siedmioelementową anteną przeznaczoną do odbioru cyfrowych sygnałów telewizyjnych DVB‑T/T2 oraz radiowych DAB nadawanych w kanałach 5‑12 (pasmo 174‑230 MHz). Antena odbiera sygnały: telewizyjny DVB‑T/T2 w paśmie VHF oraz radia cyfrowego DAB w zakresie częstotliwości 174‑230 MHz.

RjLZPAkwMboHE
Rys. 2.6. Antena telewizyjno‑radiowa DIPOL‑7/5‑12

Grafika przedstawia prostą antenę telewizyjną. Składa się ona z metalowych prętów o różnych długościach. Cała konstrukcja jest zamocowana na maszcie. Elementy konstrukcyjne pełnią funkcję podstawy do montażu reflektorów i direktorów - krótkich drutów, które poprawiają jakość odbieranego sygnału. W antenie znajduje się również Dipol owalny drut - aktywny element odbioru sygnału, na którym zamontowana jest puszka antenowa w kształcie kasety.

Parametry techniczne

Impedancja

Ω
300

Symetryzator

T a k   ( 75 Ω )

Pasmo

V H F

Zakres częstotliwości

M H z
o d   170   d o   230

Kanały

o d   5   d o   12

Zysk max.

d B i
7

Promieniowanie przód / tył

d B
> 13 , 5

Współczynnik fali stojącej

o d   1 , 3   d o   1 , 97

Polaryzacja

H/V

VHF

Polaryzacja VHF

H/V

Wbudowany wzmacniacz

Nie

Max. średnica masztu

m m
50
RV089IaxQVHB2
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Antena telewizyjna DVB‑T/T2 w układzie aktywnym

W trybie aktywnym wymagane jest zastosowanie zasilacza DC 12 V, po podaniu napięcia przez kabel koncentryczny (z zasilacza, multiswitcha lub wzmacniacza) następuje wzmocnienie sygnału o dodatkowe 20 dB.

Na wykresie (rys. 2.7.) pokazano charakterystykę zysku anteny w funkcji częstotliwości. Na etapie instalacji i pomiaru sygnału należy podać napięcie 12 V np. z zasilacza, aby zweryfikować parametry sygnału w obu trybach pracy anteny i wybrać najbardziej odpowiedni.

R1AS6P8wC7q0N
Rys. 2.7. Przedstawienie dwóch trybów pracy anteny. Kolorem czarnym (P) oznaczono zysk anteny w trybie pasywnym, kolorem niebieskim (A) oznaczono charakterystykę w trybie aktywnym uwzględniającą wzmocnienie wzmacniacza.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, dostępny w internecie: w, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na rysunku widoczny jest układ, gdzie na osi Y znajduje się oznaczony zysk anteny w jednostkach decybeli, natomiast na osi X oznaczona jest częstotliwość w megahercach. Możemy zaobserwować dwie poziome linie o nieregularnym przebiegu. Jedna z linii, znajdująca się wyżej i oznaczona kolorem niebieskim, wykazuje nieregularny przebieg amplitudy w trybie aktywnym. Druga linia, położona niżej i oznaczona kolorem czarnym, również wykazuje nieregularny przebieg w trybie pasywnym. Nieregularności w przebiegu obu linii mogą być spowodowane różnymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak warunki atmosferyczne, obecność przeszkód w otoczeniu anteny, jakość samej anteny lub występowanie zakłóceń elektromagnetycznych.

R1TTY7WSvqFP1
Rys. 2.8. Uproszczony schemat trybu aktywnego anteny
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, dostępny w internecie: w, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na rysunku przedstawiono prosty schemat anteny telewizyjnej w trybie aktywnym. Antena ze zdjęcia, o nazwie Dipol Smart Horizon DVB T2, składa się z krótszych prętów zamocowanych na wsporniku oraz prostokątnych dipoli. Z tyłu anteny znajduje się okrągłe wejście oznaczone jako ANT.IN, do którego podłącza się kabel antenowy. W tej samej części anteny widoczny jest zasilacz oznaczony jako 12 DC, który dostarcza zasilanie do anteny. Całość jest umieszczona w puszce antenowej, która zawiera wzmacniacz sygnału. Dzięki temu wzmacniaczowi antena może poprawić jakość i siłę odbieranego sygnału telewizyjnego.

Parametry techniczne

Impedancja

Ω
75

Zysk (tryb pasywny)

d B i
o d   11   d o   14

11‑14

Zysk + wzmocnienie (tryb aktywny)

d B
o d   25   d o   32

Symetryzator

T a k   ( 75 Ω )

Pasmo

UHF

Zakres częstotliwości

M H z
o d   470   d o   694

Kanały

o d   21   d o   48

Szerokość wiązki

stopnie

H 40 / V 45

Regulacja kąta nachylenia

stopnie

o d   0   d o   45

Wbudowany wzmacniacz

Tak

Bajpas wzmacniacza

Tak

Wzmacniane pasmo

UHF

Wzmacniacz

wzmocnienie

d B
20

impedancja wyjściowa

Ω
75

Max. średnica masztu/rury

m m
60

Zasilanie

napięcie

V
12

natężenie prądu

m A
75
RQgZfPRJWpmz7
Nagranie

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Wzmacniacz masztowy

Wzmacniacz masztowy to urządzenie dedykowane do instalacji indywidualnych lub instalacji zbiorczych na kilkadziesiąt gniazd. Podstawowym jego zadaniem jest podniesienie sygnału do poziomu umożliwiającego odbiór na kilkunastu odbiornikach. Posiada on wejścia: sygnału radiowego FM (88‑108 MHz), pasma VHFIII (174‑230 MHz) oraz pasma UHF (470‑790 MHz). Wzmacniacz umożliwia regulację wartości wzmocnienia w poszczególnych torach i wynosi ona: w pasmach FM oraz VHFIII do 20 dB, natomiast w paśmie UHF do 30 dB. Urządzenie posiada wbudowany filtr sygnałów LTE (ang. Long Term Evolution) umożliwiający eliminowanie niepożądanych sygnałów w paśmie 800 MHz (częstotliwości 791‑862 MHz) przeznaczonym do transmisji danych (LTE).

R13WgVmUe1P1v
Rys. 2.9. Wzmacniacz masztowy wraz ze schematem blokowym oraz opisem wejść i wyjść

Na grafice widoczny jest niewielki masztowy wzmacniacz sygnałów. Obudowa ma kształt prostopadłościanu i wykonana jest z tworzywa sztucznego. Na jednej ze ścianek urządzenia widoczne są różne oznaczenia, które zawierają informacje o jego parametrach i działaniu. Na pierwszym oznaczeniu możemy przeczytać „TV Band”, co wskazuje na to, że wzmacniacz jest przeznaczony do wzmacniania sygnałów telewizyjnych. Kolejne oznaczenie UHF 30 dB informuje nas o zysku wzmacniacza dla pasma ultrakrótkofalowego. Pod oznaczeniem „VHS 20 dB” oznacza, że wzmacniacz wzmacnia również sygnały wizyjne, na przykład zapisane na taśmach wideo. Kolejne oznaczenia 12 V i 60 mA oznaczają, że wzmacniacz wymaga napięcia zasilania 12 woltów i pobiera prąd o wartości 60 miliamperów. W dolnej części urządzenia znajdują się cztery wtyki. Są to gniazda do podłączenia anten.

Parametry wzmocnienia

Wejście 1

częstotliwość

88...108

wzmocnienie

d B
20

regulacja wzmocnienia

d B
12...0

zasilanie przedwzmacniacza

V/A

brak

Wejście 2

częstotliwość

174...230

wzmocnienie

d B
20

regulacja wzmocnienia

d B
12...0

zasilanie przedwzmacniacza

V/A

brak

Wejście 3

częstotliwość

470...790

wzmocnienie

d B
30

regulacja wzmocnienia

d B
15...0

zasilanie przedwzmacniacza

V/A

brak

Prekorekcja charakterystyki kabla

NIE

Max. poziom wyjściowy

d B µ V
108

Szumy własne

VHF

d B
5

UHF

d B
3

Odlewna obudowa

TAK

Wbudowany filtr LTE

L T E   700

Typ złącza sygnałowego

F

Wyjście testowe RF

NIE

Zasilanie

V
D C   12

Pobór prądu

A
0 , 06

Zasilanie zdalne

D C   12   V

Temperatura pracy

° C
20... + 50
R11VGN5W4eYYn
Nagranie

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Multiswitch

MRP‑504 Multiswitch Signal 5/4 z pasywnym torem TV naziemnej umożliwia realizację instalacji RTV/SAT w domkach jednorodzinnych oraz małych budynkach mieszkalnych i biurowych.

Cechy urządzenia:

  • kompaktowy multiswitch 5/4,

  • wejścia: 4 z konwertera quatro, 1 naziemna DVB‑T/T2,

  • wyjścia: 4 do tunerów SAT,

  • pasywny tor FM/DVB‑T/T2 wyposażony w przełącznik On/Off 12 V DC,

  • wysoka separacja wyjść 30 dB (brak przesłuchów między pasmami i polaryzacjami),

  • prekorekcja charakterystyki kabla,

  • bardzo wysoki poziom wejściowy: 105 dBmuV,

  • wysoki poziom wyjściowy: 100 dBmuV,

  • kontrolki napięcia zasilacza i multiswitcha,

  • zewnętrzny zasilacz DC 18V 1A.

Link do produktu: Multiswitch MRP‑504 Signal 5/4 z pasywnym torem TV naziemnej

Link do instrukcji: R68504_Manual_PL.pdf

Każde urządzenie wprowadzane do obrotu lub wyprodukowane na terenie Unii Europejskiej powinno posiadać deklarację zgodności oraz oznaczenie CE (fr. Conformite Europeenne).

R11UtVec4NvGl
Rys. 2.10. Zasilacz do multiswitcha DC 18 V 1 A z dedykowanym wtykiem
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, dostępny w internecie: w, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na grafice widoczne jest urządzenie o kształcie prostopadłościanu. Jest to zasilacz do multiswitcha, zasilający go napięciem 18 V i prądem 1 A. Na górnej części urządzenia zauważalne są cztery wejścia o cylindrycznym kształcie, a z każdej bocznej strony pojawiają się po trzy wejścia. Na ścianie frontowej widoczny jest logotyp producenta, nazwa modelu oraz oznaczenia „Rec 1”, „Rec 2”, „Rec 3” i „Rec 4”. Ponadto, na urządzeniu znajdują się kolorowe trójkąty, z których czarny V Lo i czerwony V Hi, oznaczają częstotliwości sygnałów. Biały Terr, zielony H Lo i żółty H Hi to zakresy częstotliwości. Na urządzeniu widnieje również napis Frequency 950‑215 MHz oraz Terrestrial 862 MHz. Te oznaczenia pomagają w identyfikacji i konfiguracji urządzenia, aby umożliwić podłączenie i obsługę różnych sygnałów zgodnie z ich odpowiednimi zakresami częstotliwości. Na zdjęciu widoczny jest zasilacz, posiadający wtyczkę w kształcie prostopadłościanu, która jest podłączana do gniazdka elektrycznego. Do wtyczki przypięty jest kabel z okrągłą końcówką, który łączy zasilacz z urządzeniem, które ma być zasilane.

R9rtcf7QH7b7e
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Gniazdo RTV + SAT

Gniazdo RTV‑SAT końcowe znajduje zastosowanie w instalacjach multiswitchowych.

Jego zadanie to „filtracja sygnałów na 3 tory”: Radio, DVB‑T/T2, TV‑SAT.

RQ6gQeHTzMNdP
Rys. 2.11. Widok gniazda.

Na grafice widzimy końcowe gniazdo antenowe RTV+SAT. Gniazdo jest umieszczone w plastikowej obudowie i składa się z płytki, na której znajdują się dwa złącza. Jedno złącze jest przeznaczone dla kabla, drugie złącze to złącze SAT, jest przeznaczone dla sygnałów satelitarnych. Na grafice zobaczymy także przykładowy schemat podziału sygnału RTV/SAT. Znajdują się tam kwadratowe ramki, z których jedna reprezentuje wyjście satelitarne o zakresie od 950 MHz do 2,4 GHz, a druga to wyjście RTV o zakresie od 5 MHz do 862 MHz. Obie te częstotliwości są połączone linią prostą, w punkcie wejście RTV SAT 5 MHz - 2,4 GHz. Rysunek przedstawia dwa wyjścia sygnału: SAT (telewizja satelitarna) i RTV (telewizja naziemna, radio). Można podłączyć odpowiednie anteny i odbierać sygnały z obu źródeł jednocześnie.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Odbiornik telewizyjny

R1Fh8L6KhTeSQ
Rys. 2.12. Schemat blokowy podstawowych układów odbiornika telewizyjnego z wyświetlaczem LCD, wyposażonego w dekoder/tuner DVB‑T i DVB‑C (tuner).
Źródło: Akademia Finansłów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Grafika przedstawia schemat blokowy podstawowych układów odbiornika telewizyjnego z wyświetlaczem LCD, wyposażonego w dekoder/tuner DVB‑T i DVB‑C. Na górze znajdują się strzałka od tunera oraz od wideo ze źródeł zewnętrznych prowadząca do selekcji sygnału wideo. Następnie do dekodera koloru, a potem konwertera A/D. Następnie zachodzi formatowanie wyświetlania. Strzałka biegnie do konwertera i/p, konwertera skanowania, skanera obrazu oraz cyfrowego interfejsu wideo. Od interfejsu wideo poprowadzona jest strzałka do zespołu panelu, tj. kolejno do cyfrowego interfejsu wideo rx, LCD timingu, generatora skali szarości, sterownika źródła, sterownika linii gejt a na końcu do LCD. U dołu schematu znajduje się zasilacz. Sieć połączona jest z zasilaczem DC standby oraz korekcją współczynnika mocy PFC, do którego prowadzi sprzężenie zwrotne. Następnie do konwertera flyback, inwertera dc‑ac połączonego z podświetleniem tylnym.

3

Projektory multimedialne

RRzsp4j9gwT3G
Nagranie

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Projektor to urządzenie, które wyświetla obraz z dowolnego źródła sygnału: komputer, laptop, odtwarzacz DVD/Blu‑ray lub konsola. Najczęściej podłączany jest do źródła sygnału za pomocą kabla: HDMI (ang. High‑Definition Multimedia Interface), VGA (ang. Video Graphics Array), Composite Video, Component Video bądź s‑Video.

R10tnVkBhcyha
Rys. 3.1. Porównanie budowy projektorów DLP (ang. Digital Light Processing) oraz LCD (ang. Liquid Crystal Display).
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Pierwszy schemat prezentuje konstrukcję projektora DLP, w którym obecne są dwie soczewki umieszczone pomiędzy tarczą kolorów. Po prawej stronie soczewek znajduje się obiektyw, a na jego końcu zlokalizowany jest chip DMD (Digital Micromirror Device).

Drugi schemat ilustruje ścieżkę światła w projektorze LCD. Linia niebieska symbolizuje drogę światła, natomiast linie czerwona, zielona i niebieska reprezentują przepuszczanie przez nie odpowiednich kolorów. Wewnątrz schematu można zauważyć kwadrat zawierający kolory niebieski, czerwony, zielony i biały, co odnosi się do reprodukcji barw. Ponadto, na rysunku są widoczne dwie soczewki oraz elementy służące do łączenia obrazów, a także dwa lustra, które pełnią istotną rolę w procesie projekcji obrazu.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

Monitory

RnAxH34EvRuj6
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Nie licząc aspektu finansowego, współczesne monitory mogą zastępować telewizor i odwrotnie. Jednym z kryterium doboru urządzenia jest rozdzielczość.

RX34XuffPntLV
Rys. 4.1. Rozdzielczość obrazu
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na przedstawionej grafice widoczny jest model monitora, na którym zostały oznaczone różne rozdzielczości za pomocą kolorów. Na ekranie możemy zobaczyć, że rozdzielczość SD została zaznaczona fioletowym kolorem i wynosi 720 x 576 pikseli. Rozdzielczość FHD została oznaczona zielonym kolorem i wynosi 1920 x 1080 pikseli. Kolor niebieski oznacza rozdzielczość UHD, która wynosi 3840 x 2160 pikseli. Natomiast żółty kolor wskazuje na rozdzielczości 4K oraz 8K, które wynoszą odpowiednio 7680 x 4320 pikseli.

RgxKcsuCqlOFR
Nagranie

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Istotne jest, w jakiej technologii wykonana została matryca. Obecnie najpopularniejsze typy matryc to LED (ang. Light‑Emitting Diode), QLED (ang. Quantum Dot Light Emitting Diode) i OLED (ang. Organic Light Emitting Diode).

R9cdFeAP3MkpI
Rys. 4.2. Porównanie monitorów LED, QLED, OLED
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Grafika przedstawia trzy monitory: LED, QLED i OLED. Na pierwszym monitorze umieszczona jest taka treść: Technologia LED opiera się na świecących diodach, co zapewnia wysoką jakość obrazu i lepsze odwzorowanie kolorów w porównaniu do starszych telewizorów LCD. W przypadku technologii QLED, wykorzystuje ona kropki kwantowe, co przekłada się na żywsze i bardziej nasycane barwy w telewizorze. Poziom jasności obrazu w tej technologii jest najwyższy. Ostatnia technologia, OLED, wykorzystuje bardzo cienkie diody Organic LED. Charakteryzuje się praktycznie nieskończonym kontrastem, wyjątkowo żywymi i wiernymi kolorami, najgłębszą czernią oraz bardzo krótkim czasem reakcji. Ponadto, ekran OLED jest najcieńszy i może mieć zakrzywioną powierzchnię. Wszystkie trzy technologie monitorów oferują unikalne cechy, takie jak jakość obrazu, odwzorowanie kolorów, jasność czy kontrast.

RORBA0bwllorV
Rys. 4.3. Rozdzielczość a odległość od monitora
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Wykres przedstawia zależność między odległością od monitora a przekątną ekranu, uwzględniając różne rozdzielczości. Oś Y reprezentuje odległość od monitora, wyrażoną w metrach, natomiast oś X przedstawia przekątną ekranu, podaną w calach. Na wykresie zastosowano kolorowe obszary, które symbolizują optymalny stosunek dla konkretnych rozdzielczości. Obszar w kolorze morskim odpowiada standardowi PAL, oliwkowy oznacza rozdzielczość HD, ciemnopomarańczowy reprezentuje Full HD, a ciemnoróżowy jest przypisany do rozdzielczości Ultra HD 4K. Obszary na wykresie stają się coraz większe w miarę zwiększania odległości od monitora. Oznacza to, że przy większej odległości od ekranu zalecana jest wyższa rozdzielczość, aby zapewnić wyraźny i szczegółowy obraz. Ważne jest, że im większa odległość od monitora, tym większa powinna być rozdzielczość, aby uzyskać wyraźny obraz.

Roz0bxYyU46sU
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Na funkcjonalność wykorzystania monitora ma wpływ zastosowanie gniazd poszczególnych interfejsów.

R1WoRdL9gMt1z
Rys. 4.4. Najpopularniejsze gniazda interfejsów oraz zasilania monitora
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Grafika przedstawia różne gniazda interfejsu znajdujące się z tyłu monitora. Wszystkie te gniazda mają unikalne kształty, które odpowiadają odpowiednim kablom i wtyczkom, co ułatwia ich rozpoznanie i podłączenie. Power (Zasilanie) Gniazdo zasilania sieciowego o napięciu 230V, służące do zasilania monitora. HDMI1, HDMI2, umożliwiają podłączenie monitora do różnych urządzeń, takich jak komputery, DVD czy konsolki do gier. Gniazdo DP,  służy do połączenia monitora z komputerem Gniazdo VGA które pozwala na podłączenie monitora do komputera, telewizora lub innych urządzeń. Gniazdo LINE IN, które pozwala na podłączenie zewnętrznego źródła dźwięku, na przykład odtwarzacza MP3. Znajduje się tutaj także gniazdo słuchawkowe.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

5

Zasilanie awaryjne w budynku

R189wGmgX6rCr
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Zasilacz awaryjny umieszczany jest pomiędzy pierwotnym źródłem (sieć energetyczna) a chronionymi odbiornikami. Przed zasilaczem UPS może być również zainstalowany agregat prądotwórczy jako alternatywne źródło zasilania, na które przełączana jest instalacja zasilająca po wyłączeniu głównego źródła (rys. 5.1.). W układzie obiektu stosuje się urządzenia UPS w zakresie mocy od kilkuset VA do kilkunastu kVA, zarówno w wersjach wolnostojących jak i do zabudowy w szafach.

Rz4Z8ytLDRXQs
Rys. 5.1. Przykładowe umiejscowienie zasilacza UPS dużej mocy jako bezprzerwowego źródła zasilania w obiekcie
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Grafika przedstawia schemat blokowy sieci elektrycznej, która może być zasilana zarówno z sieci energetycznej, jak i z alternatywnego źródła, jakim jest agregat prądotwórczy. W ramach tej sieci można wyróżnić urządzenia, które nie wymagają zasilania bezprzewodowego, takie jak ekspres do kawy, żelazko czy odkurzacz. Natomiast istnieją również urządzenia zasilane bezprzewodowo, takie jak sieć komputerowa, aparatura kontrolno‑pomiarowa, urządzenia telekomunikacyjne, oświetlenie awaryjne, instalacja alarmowa i monitoring. Na schemacie widoczny jest również zasilacz bezprzerwowy. Wszystkie oznaczenia zostały przedstawione w formie piktogramów.

Rdbsspyn6KR7O
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Podstawowa cecha i główna zasada działania zasilacza UPS to:

  • podczas normalnej pracy UPS kontroluje napięcie wejściowe (falownik jest zsynchronizowany z siecią, nie dostarcza energii do odbiorników),

  • po zaniku napięcia UPS przełącza się na zasilanie z baterii (np. z czasem przerwy 5 ms).

R1M0xE8V44j5U
Rys. 5.2. Uproszczony schemat blokowy zasilacza UPS w topologii “line‑interactive”
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na rysunku przedstawiono uproszczony schemat blokowy zasilacza UPS, który działa w topologii „line‑interactive”. Widoczne są linie reprezentujące napięcia wejściowe i wyjściowe. Przebieg napięć został przedstawiony za pomocą fal o kształcie sinusoidalnym. Na schemacie znajduje się także falownik oraz zasilacz UPS. Po bokach widoczne są piktogramy oznaczające urządzenia takie jak komputer, monitor, instalacja alarmowa oraz monitoring CCTV.

R1boBgRccilNK
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Czas podtrzymania zasilania w trybie rezerwowym zależny jest od mocy załączonych na wyjściu UPS odbiorników oraz od ilości energii zgromadzonej np. w akumulatorach (rys. 5.3).

RKD8goaQxru9N
Rys. 5.3. Zależność czasów podtrzymania zasilania odbiorników od mocy obciążenia, przy różnych rodzajach podłączonych do UPS modułów bateryjnych
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na wykresie przedstawiono, jak długo UPS (zasilacz awaryjny) utrzymuje zasilanie w zależności od mocy obciążenia i rodzaju zastosowanego modułu bateryjnego. Oś Y to czas w minutach (od zera do czterystu pięćdziesięciu), a oś X to moc obciążenia (od czterech do trzydziestu dwóch kilowatów). Wykres zawiera pięć kolorowych linii, które reprezentują różne moduły bateryjne: niebieski dla 18 Ah, fioletowy dla 27 Ah, żółty dla 36 Ah, pomarańczowy dla 45 Ah oraz fioletowy dla modułu o nieznanej pojemności. Linie schodzą w dół w określonym czasie i biegną równolegle wzdłuż osi X.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

6

Akustyczne wzmacniacze mocy

Budowa wzmacniacza audio w oparciu o układ scalony

R1hDpY4yUNn9q
Rys. 6.1. Schemat blokowy układu TDA8551
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Rysunek przedstawia schemat blokowy. Widoczne są na nim podstawowe elementy układu opartego na TDA8551. Za pomocą ramek przedstawiono interfejs, licznik, regulację głośności i wyciszania. Obok tych ramek znajdują się dwa wzmacniacze oznaczone jako Wzmacniacz 1 i Wzmacniacz 2. Wzmacniacze mają polaryzację oznaczoną jako plus i minus. Jest również prostokątny blok oznaczony jako eR z dwoma wartościami rezystancji 5 kiloohmów i 20 kiloohmów. Na dole znajdują się wyjścia M plus i M minus oraz sam układ scalony TDA8551. Widoczne jest również oznaczenie MODE to element umożliwiający zmianę trybu działania wzmacniacza lub wybór innych ustawień.

R1hnncZBHlGrB
Nagranie

Rysunek 6.1. przedstawia mostkowe połączenie dwóch wzmacniaczy mocy (Master i Slave). Wewnątrz układu znajduje się również cyfrowy interfejs dekodujący stan przycisków sterujących poziomem głośności, licznik góra/dół, cyfrowy potencjometr (regulacja głośności) oraz moduł sterowania trybem pracy (wyciszanie/wyłączanie).

Dzięki wyprowadzeniu MODE możemy przełączyć końcówkę mocy w tryb oczekiwania (MODE zwarte do +Uz, pobór prądu spoczynkowego maleje z 10 mA do 10 µA) lub ją wyciszyć (MODE zwarte z SVR). Nie używane wyprowadzenie MODE podłączamy do masy.

RYrHlYk8Yy9Lw
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Cechy układu TDA8551:

  • napięcie zasilania: 2,7‑5,5 V,

  • pobór prądu w stanie spoczynku: 10 mA,

  • maksymalna moc wyjściowa: 1,4 W,

  • wzmocnienie napięciowe: -60 dB … +20 dB,

  • wbudowane zabezpieczenia: przeciwzwarciowe i termiczne,

  • zintegrowany 64‑pozycyjny potencjometr cyfrowy,

  • możliwość wyciszania sygnału i przełączania układu w tryb oczekiwania.

R1KHHl2PD6nAa
Rys. 6.2. Przykładowy schemat podłączenia układu wzmacniacza (US1) z układem zasilacza stabilizowanego (US2).
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Rysunek przedstawia podłączenie zasilacza stabilizowanego (US2) do wzmacniacza (US1). Zasilacz stabilizowany (US2) to urządzenie, które dostarcza napięcie zasilania dla wzmacniacza. Wygląda podobnie jak małe pudełko. Wzmacniacz (US1) to urządzenie, które wzmacnia dźwięk. Jest podobne do głośnika, ale zamiast produkować dźwięk, wzmacnia go, aby był głośniejszy i bardziej wyraźny. Źródłem dźwięku może być odtwarzacz muzyczny, komputer, telewizor lub inne urządzenie, które generuje dźwięk. Głośniki to urządzenia, które produkują dźwięk. Podłączenie zasilacza stabilizowanego (US2) do wzmacniacza (US1) polega na podłączeniu zasilacza do gniazdka elektrycznego, a następnie podłączeniu wzmacniacza do zasilacza przy użyciu przewodu zasilającego. Dodatkowo, źródło dźwięku podłączane jest do wejścia wzmacniacza a głośniki podłączane są do wyjść wzmacniacza.

R17FRCqQcudqX
Rys. 6.3. Wykres zależności pomiędzy napięciem zasilania Uz i maksymalną mocą wyjściową Po dla dwóch wariantów obciążenia
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na wykresie zależności pomiędzy napięciem zasilania a mocą wyjściową widoczne są dwie linie, reprezentujące dwa różne warianty obciążenia. Pierwsza linia odnosi się do obciążenia o rezystancji 4 ohmy (rl = 4 ohmy), a druga linia odnosi się do obciążenia o rezystancji 8 ohmów (rl = 8 ohmów). Oś X przedstawia napięcie zasilania (Uz) w woltach, a oś Y przedstawia maksymalną moc wyjściową (Po) w watach. Obie linie na wykresie rosną w górę, co oznacza, że wraz ze wzrostem napięcia zasilania (Uz), maksymalna moc wyjściowa również się zwiększa.

RCCcJPOo6kLkP
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Uniwersalny wzmacniacz mocy

Wzmacniacze mocy serii WM stosowane są do nagłaśniania dużych pomieszczeń zamkniętych i otwartej przestrzeni, przy użyciu zestawów głośnikowych lub linii przesyłowej z głośnikami radiowęzłowymi. Wyjście wzmacniacza przystosowane jest do podłączenia zestawów głośnikowych o wypadkowej impedancji >=4omega lub linii radiowęzłowych 50V, 70V, 100V.

R1N2EnGcnEZGV
Nagranie

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

We wzmacniaczu zastosowano m.in.:

  • układ zabezpieczający stopnie końcowe przed uszkodzeniem w przypadku: zwarcia wyjścia, przeciążenia linii, przesterowania, pojawienia się sygnału sprzężenia akustycznego i sygnału w.cz. oraz przegrzania stopnia mocy,

  • układ czasowy załączający obciążenie po upływie około 4 s. od chwili załączenia zasilania sieciowego,

  • limiter, który ogranicza sygnał wejściowy i nie dopuszcza do przesterowania sygnału wyjściowego.

1

Dane techniczne WM

WM‑200DT, WM‑400DT, WM‑600DT

WM‑400DT, WM‑600DT

Znamionowa moc wyjściowa (RMS) [W]

200 , 400 , 600
400 , 600

Pasmo przenoszenia (3dB)

50 20000 H z
20 20 000 H z

Zniekształcenia nieliniowe

< 0 , 1 %
< 0 , 1 %

Napięcie wejściowe

0   d B
0   d B

Napięcie wyjściowe

0   d B
0   d B

Wyjścia głośnikowe

100 V , 70 V , 50 V , 8 Ω , 4 Ω
2 Ω ( 35 V )

Regulacja barwy (Bas 100 Hz, Sopran 10 kHz)

± 12   d B
± 12   d B

Wyjście strefowe regulowane

Reg. 5‑cio stopniowy

0 100 V

Temperatura pracy

5     40
5     40

Pobór mocy

300 V A , 600 V A , 900 V A
600 V A , 900 V A

Wymiary /szer/wys/fł/(mm)

443 × 50 × 250
443 × 50 × 250

Masa (kg)

9 , 2 / 11 / 12 , 5
8 , 5 / 9 , 4
R6nDwj1MapKv6
Rys. 6.4. Widok płyty przedniej oraz tylnej wzmacniacza
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Grafika przedstawia uniwersalny wzmacniacz mocy. Urządzenie ma kształt płaskiego prostopadłościanu. Znaczniki umieszczone na części przedniej i tylnej wskazują na poszczególne elementy urządzenia; jest ich trzynaście. Opis: regulacja barwy bas sopran - pozwala na precyzyjną kontrolę barwy dźwięku ,regulacja wzmocnienia - umożliwia dostosowanie poziomu wzmocnienia sygnału, wskaźnik wysterowania informuje o przekroczeniu dopuszczalnej mocy sygnału ,regulacja wzmocnienia strefy - zapewniają optymalną jakość dźwięku. Diody sygnalizacyjne: czerwona - awaria żółta‑oznacza gotowość do pracy, zielona - urządzenie włączone. Na końcu widoczny jest klawisz on off, który służy do włączania i wyłączania wzmacniacza. Na płycie tylnej znajdują się gniazdo bezpiecznikowe wyjścia linii głośnikowych – to jest miejsce na montaż bezpieczników, oraz gniazdo zasilania, uziemienie - istotne dla bezpieczeństwa i jakości dźwięku, listwa połączenia głośników, gniazdo symetryczne XLR- służy do profesjonalnego podłączania urządzeń audio, gniazdo combo wejście 0 decybela, obok którego znajduje się przełącznik odłączania uziemienia.

Impedancja obciążenia wyjść dla poszczególnych napięć i mocy:

100   V
70   V
50   V
d l a   f = 1 k H z
200   W
50 Ω
24 , 5 Ω
12 , 5 Ω
400   W
26 Ω
12 , 25 Ω
6 , 25 Ω
600   W
16 , 5 Ω
8 , 2 Ω
4 , 2 Ω
Rh1cNTEP2nV0R
Rys. 6.5. Układ wzmacniacza z elementami nagłośnienia
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na rysunku widoczny jest układ wzmacniacza mocy z elementami nagłośnienia. Znaczniki numer 1, 2 i 4 reprezentują różne fragmenty dźwiękowe, które ilustrują działanie wzmacniacza. Oznacza to, że może on odtwarzać i wzmocnić różne źródła dźwięku. Wejście oznaczone jako mikser CD wskazuje na możliwość podłączenia odtwarzacza CD lub innego urządzenia audio, co pozwala na odtwarzanie muzyki bezpośrednio z tego źródła. Taki układ wzmacniacza zapewnia użytkownikowi możliwość dostosowania dźwięku do własnych preferencji i potrzeb.

RPaM9c6E12GNf
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Wzmacniacz mocy + Radio DAB (amplituner)

Amplituner to urządzenie, które w jednej obudowie posiada zintegrowany np. wzmacniacz mocy oraz odbiornik radiowy.

R1dL6URWMmO9u
Rys. 6.6. Przykładowy widok panelu głównego amplitunera
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na zdjęciu widoczny jest panel główny amplitunera. Urządzenie ma kształt płaskiego prostopadłościanu. Na przedniej części panelu znajduje się wyświetlacz, który informuje nas o nazwie stacji radiowej lub trybie odtwarzania. Obok znajduje się pokrętło regulacji, umożliwiające dostosowanie parametrów dźwięku, takich jak głośność, tony (bas, średnie, wysokie) oraz balans stereo. Poniżej wyświetlacza umieszczone są przyciski funkcyjne, w tym DVD/CD/Blu‑ray, Tuner, TV, Exit oraz Dolby Surround. Znajdziemy tu także  panel z przyciskami numerycznymi oraz przyciskiem zasilania. Dodatkowo, umieszczono tutaj gniazdo, które służy do podłączenia głośników.

RFhcPZQ0BcpHh
Rys. 6.7. Przykładowy schemat blokowy amplitunera
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na rysunku przedstawiono schemat blokowy amplitunera. Kwadratowe ramki z opisem, wskazują na hierarchię elementów. Zaczynamy od zasilacza niskonapięciowego (LV Power supply), który dostarcza niskie napięcie do sterowania amplitunerem. Kolejnym elementem jest model panelu sterującego oraz interfejs, który umożliwia użytkownikowi kontrolę. Zasilacz mocy (HV Power supply) dostarcza wyższe napięcie do części mocy amplitunera. Moduł Radio FM (Si4703) służy do odbioru sygnałów radiowych FM. Moduł Bluetooth (Flaircomm BTM) umożliwia bezprzewodowe połączenie i odtwarzanie dźwięku z urządzeń Bluetooth. Selektor wejść (TDA7418) pozwala na wybór źródła dźwięku. Wzmacniacz mocy (LM3886) wzmacnia sygnał audio dla głośników, natomiast wzmacniacz słuchawkowy (TDA2822) wzmacnia sygnał audio dla słuchawek. Dodatkowo, przy rysunku znajdują się oznaczenia napięcia (V) dla poszczególnych elementów.

R1Qf7gobWsfwX
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Główne układy funkcyjne przedstawionego na rys. 6.7. amplitunera to: scalony selektor wejść TDA7418 (który jest sterowany za pomocą interfejsu I2C; do dwóch wejść selektora doprowadzono sygnały z wejść CD oraz AUX; do kolejnych dołączono wyjścia modułu Bluetooth i scalonego odbiornika FM), końcówka mocy LM3886, scalony odbiornik FM Si4703 oraz dwustopniowy zasilacz (mocy, niskonapięciowy). Wysokonapięciowy moduł zasilania mocy (HV‑POWER SUPPLY) zbudowany jest na bazie transformatora toroidalnego o dużej mocy i przeznaczony do zasilania wzmacniacza audio. Niskonapięciowy (LV‑POWERSUPPLY) zasila pozostałe układy wymagające napięcia 3,3 V i 9V. Pracą całego urządzenia steruje moduł, oparty na mikrokontrolerze ATmega164P.

R134VhQRI4sYD
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Rozszerzenie funkcji amplitunera

Aktualnie wiele urządzeń ma możliwość dołączenia dodatkowych funkcji, które w innych warunkach realizowałoby jedno kompletne urządzenie. W przykładzie poniżej prezentujemy możliwość doposażenie wzmacniacza mocy (amplituner) w urządzenie AS‑DB100 (w formie USB‑Stick), które w połączeniu z podstawową anteną DAB poprzez przewód USB umożliwia odbiór rozgłośni radiowych. Zasilanie całej aktywnej linii realizowane jest poprzez interfejs USB (5 V).

R10ujGS2lRhLJ
Rys. 6.8. Schemat podłączenia wzmacniacza audio oraz anteny radiowej DAB
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Przedstawiony rysunek ukazuje schemat podłączenia wzmacniacza audio do anteny radiowej DAB. Antena ta jest dedykowana do odbioru sygnałów radiowych w standardzie DAB. Bezpośrednio poniżej anteny widoczny jest prostokątny blok oznaczony jako AS DB 100, gdzie sygnał z anteny jest przetwarzany na sygnał audio. Aby połączyć go z wejściem na wzmacniaczu, użyto kabla USB. Wejście na urządzeniu, które znajduje się na końcu kabla USB, jest specjalnie zaprojektowane do odbioru sygnału DAB. Tutaj następuje wzmacnianie sygnału, który jest następnie przekazywany do głośników.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

7

Urządzenia komputerowe

R6KSMLjLNxxZe
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Urządzenia peryferyjne nie wchodzą w skład jednostki centralnej komputera. W każdej chwili można je odłączyć i podłączyć ponownie. Część urządzeń ma własne zasilanie sieciowe, natomiast pozostałe korzystają z zasilania komputera np. poprzez interfejs USB. W celu ochrony urządzeń komputerowych oraz zapewnienia nieprzerwanej pracy stosuje się zewnętrzne zasilacze awaryjne UPS.

Rq3bv5kJFdztm
Rys. 6.9. Komputer oraz jego urządzenia peryferyjne
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na przedstawionej grafice ukazane są elementy komputera oraz jego urządzenia peryferyjne. Urządzenie centralne ma kształt prostopadłościanu i stanowi rdzeń systemu komputerowego. Jednak aby móc efektywnie komunikować się z komputerem, niezbędne są urządzenia wyjściowe. Monitor, będący jednym z urządzeń wyjściowych, wyświetla obrazy otrzymywane od komputera. Projektor multimedialny umożliwia wyświetlanie obrazów na ekranie z komputera. Do tej kategorii zaliczymy także głośniki, słuchawki i drukarkę. Ważne elementy to również urządzenia wejściowe, które przekazują informacje do komputera. Skaner służy do przetwarzania obrazów i tekstów na formę cyfrową. Mikrofon jest wykorzystywany do nagrywania dźwięków, a kamera internetowa do przekazywania obrazu w czasie rzeczywistym. Klawiatura, myszka, joystick czy gamepad są używane do sterowania komputerem, szczególnie w przypadku gier. Modem zapewnia połączenie internetowe, a zasilacz dostarcza niezbędną energię elektryczną do wszystkich urządzeń. Wszystkie te urządzenia peryferyjne są istotne dla prawidłowego funkcjonowania i użytkowania komputera.

RAbIGXjeUDEUV
Rys. 7.1. Najpopularniejsze interfejsy komputerowe

Grafika przedstawia najpopularniejsze interfejsy komputerowe, jest ich dziesięć. Interfejsy komputerowe mają różne kształty, które są związane z ich funkcją. Opis: Thunderbolt 2 ma kształt prostokątny z zaokrąglonymi rogami i małe wypustki. Służy do szybkiego przesyłania danych i obsługi różnych urządzeń, takich jak monitory, karty dźwiękowe i dyski zewnętrzne. HDMI ma kształt prostokątny o wąskim boku. Jest stosowany głównie do przesyłania sygnału wideo i dźwięku z komputera do telewizora, monitora lub projektora. Display Port ma kształt prostokątny z wypustką na jednym z rogów. Jest używany do połączenia komputera z monitorem lub innym wyświetlaczem, umożliwiając przesyłanie wysokiej jakości sygnału wideo i dźwięku. USB B 3.0 ma kształt prostokątny z wypustką na jednym z boków. Jest używany do podłączania różnych urządzeń do komputera, takich jak drukarki, dyski twarde i skanery, umożliwiając szybką transmisję danych. Lightning ma kształt prostokątny z wypustką na jednym z boków. Jest używany przez urządzenia firmy Apple, takie jak iPhone, iPad i iPod, do ładowania, synchronizacji danych i podłączania akcesoriów. USB Type A Ma kształt prostokątny z zaokrąglonymi rogami. Jest najbardziej rozpowszechnionym interfejsem USB i służy do podłączania różnych urządzeń, takich jak myszki, klawiatury, pendrive'y i inne akcesoria. Thunderbolt 4 ma kształt prostokątny z zaokrąglonymi rogami i małe wypustki. Jest najnowszą wersją interfejsu Thunderbolt i zapewnia bardzo szybką transmisję danych oraz obsługę wielu urządzeń jednocześnie. Ethernet ma kształt prostokątny z wtyczką RJ‑45. Służy do połączenia komputera z siecią lokalną lub internetem za pomocą kabla Ethernetowego, umożliwiając stabilne i szybkie połączenie. Micro USB B ma kształt małego prostokąta z wypustką na jednym z boków. Jest stosowany głównie do ładowania i synchronizacji danych w mniejszych urządzeniach, takich jak smartfony, tablety i kamery. USB Type C ma kształt prostokątny o wąskim boku i zaokrąglonych rogach.

R3ZAt7oxcP60l
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Interfejs USB

Transmisja odbywa się przy wykorzystaniu dwóch przewodów (zielonego Data+ oraz białego Data-). Magistrala zawiera również linię zasilającą (czerwony (+5V DC)) i czarny (masa)), umożliwiającą pracę podłączonych urządzeń, bez dodatkowego zasilacza.

W starszych płytach głównych występuje zamiast czterech pięć styków dla każdego gniazda USB; piąty styk (shield) należy wówczas połączyć z czarnym przewodem GND płytki z gniazdem.

Czasem można też spotkać się z kolorami przewodów: niebieski, pomarańczowy, zielony, biały.

RmJnygMROlEyn
Rys. 7.2. Przykład specyfikacji: USB 3.0 Super Speed
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Przykładowa specyfikacja USB 3.0 Super Speed zawiera tabelę z czterema kolumnami. Pierwsza kolumna zawiera numer pinu, druga kolumna opisuje sygnał przesyłany przez dany pin, trzecia kolumna wskazuje kolor przewodu, a czwarta kolumna podaje nazwę pinu. W pierwszym wierszu tabeli czytamy, że pin 1 przesyła sygnał Vcc, który jest oznaczony czerwonym kolorem, a jego funkcją jest dostarczanie napięcia +5V. W drugim wierszu tabeli, pin 2 przesyła sygnał D-, który jest oznaczony białym kolorem i jest odpowiedzialny za przesyłanie danych w kierunku „data minus”. Trzeci wiersz informuje nas, że pin 3 przesyła sygnał D+, oznaczony zielonym kolorem, który odpowiada za przesyłanie danych w kierunku „data plus”. W czwartym wierszu tabeli, pin 4 przesyła sygnał GND (Ground), który jest oznaczony czarnym kolorem i służy do zapewnienia połączenia uziemiającego. Pod tabelą znajdują się rysunki kabla, urządzeń USB A, USB B, USB mini.

W przypadku najmniejszych urządzeń stosuje się port mikro USB. Jest bardziej płaską wersją portu mini USB. Ma taką sama liczbę pinów jak port mini USB, czyli pięć.

Ra9vPv0QJRWJK
7.3. Schemat portu micro USB typu B
Źródło: dostępny w internecie: https://ep2019.contentplus.io/beta/Obszar_IV/design/P1FDQJbmw/pl/edit/DeofmBGAb/main, licencja: CC BY 3.0.
RFg1cLi6muMan
7.4. Wtyk micro USB typu B
Źródło: dostępny w internecie: https://smartmob.pl/blog/artykuly/informator/wszystko-na-temat-usb-3-0-micro-usbc/, licencja: CC BY 3.0.

Najnowocześniejszy port tego typu to USB typu C. Powstał jako następca typu A oraz mobilnego micro USB typu B jednym wtykiem. Jest używany w nowoczesnych laptopach oraz smartfonach. Jednocześnie z wprowadzeniem USB‑C zaczęto stosować obustronne kable.

RsW59qEzLPcsS
Rys. 7.5. Uproszczony schemat portu USB‑C. Po 12 lustrzanych pinów znajduje się zarówno na górze, jak i na dole portu
Źródło: dostępny w internecie: https://smartmob.pl/blog/artykuly/informator/wszystko-na-temat-usb-3-0-micro-usbc/, licencja: CC BY 3.0.
R1RKrBKLJYFGP
Rys. 7.6. Wtyczki USB‑C – kabel PD
Źródło: dostępny w internecie: https://smartmob.pl/blog/artykuly/informator/wszystko-na-temat-usb-3-0-micro-usbc/, licencja: CC BY 3.0.
RckuTYQc1Ir5p
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Specyfikacja interfejsu w wersji 3.0 (2008) umożliwia transfer danych z szybkością 600 MB/s (= 4,6 Gb/s) przy zachowaniu kompatybilności z USB 2.0 i 1.1. Nowy standard oprócz przewodów do szybkich transferów wykorzystuje światłowody.

RvJ0HvtYoUvGL
Nagranie

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Interfejs Bluetooth

Standard opisany w specyfikacji IEEE 802.15.1. jako technologia bezprzewodowej komunikacji pomiędzy różnymi urządzeniami elektronicznymi (np. słuchawki, telefon, klawiatura) na krótki zasięg. Interfejs bluetooth korzysta z fal radiowych w zarezerwowanym paśmie ISM (Industrial Scientific Medical) 2,4 GHz.

R1RzDYeUNIdGi
Rys. 7.7. Przykładowe urządzenia Bluetooth
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na przedstawionych grafikach widoczne są urządzenia Bluetooth. Wszystkie mają niewielkie rozmiary i kształtem przypominają podłużne, płaskie prostopadłościany, są ergonomiczne. Jedno z nich posiada dodatkowo uchwyt, co sugeruje, że jest to model przeznaczony do noszenia na uchu. Na powierzchni widoczny jest logotyp. Urządzenia te zapewniają bezprzewodową komunikację Bluetooth, co umożliwia łatwe podłączanie ich do innych urządzeń.

R7yNbAMefqGMl
Nagranie

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Zasięg bluetooth zależny jest od klasy mocy urządzenia:

  • klasa 1 (100 mW) największy zasięg do 100 m,

  • klasa 2 (2,5 mW) zasięg do 10 m (najpopularniejsza),

  • klasa 3 (1 mW) zasięg do 1 m.

Przykładowa szybkość transmisji:

  • Bluetooth 2.0 – 2,1 Mb/s,

  • Bluetooth 3.0 + HS (High Speed) – 24 Mb/s (3 MB/s),

  • Bluetooth 3.1 + HS (High Speed) – 40 Mb/s (5 MB/s).

  • Bluetooth 4.0 + HS (High Speed) – 25 Mb/s (3,12 MB/s)

  • Bluetooth 4.2 + HS (High Speed) – 26 Mb/s (3,25 MB/s)

  • Bluetooth 5.0 + HS (High Speed) – 50 Mb/s (6,25 MB/s)

  • Bluetooth 5.2 + HS (High Speed) – 50 Mb/s (6,25 MB/s)

Zasilanie

R9MCO5Z3x5mVy
Rys. 7.8. Gniazdo zasilania zewnętrznego 230 V (również gniazdo podłączenia zasilacza UPS)
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Grafika przedstawia gniazdo zasilania zewnętrznego o kształcie prostopadłościanu z zaokrąglonymi bokami. Wewnątrz gniazda widoczne są trzy pionowe metalowe piny, które służą do podłączenia wtyczki zasilacza.

R1aCjpSsk9hXW
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Urządzenie wyposażone jest w wyświetlacz LCD, gniazda wyjściowe Schuko (do podłączenia urządzeń elektrycznych) oraz interfejsy USB i RS‑232 do komunikacji z komputerem i zarządzania z poziomu aplikacji UPSmart.

RTXAwAoRM9N7m
Rys. 7.9. Zasilacz awaryjny UPS 2700W UPS3000‑T-ON EAST
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Grafika przedstawia model zasilacza awaryjnego UPS 2700 W o modelu UPS3000‑T-ON EAST. Obudowa zasilacza ma kształt prostopadłościanu. Na przedniej części obudowy znajduje się niewielki ekran, na którym wyświetlane są informacje dotyczące stanu zasilania i parametrów pracy. Obok ekranu i pod nim umieszczone są przyciski, które umożliwiają zarządzanie zasilaczem i dostęp do różnych funkcji. Dodatkowo, na obudowie widoczne są otwory wentylacyjne, które zapewniają odpowiednią cyrkulację powietrza i odprowadzanie ciepła.

RcZdbVUEXMcUj
Rys. 7.10. Opis złącz urządzenia UPS
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Grafika przedstawia urządzenie UPS. Na całej prostokątnej powierzchni znajdują się znaczniki z nazwą poszczególnych elementów. Jest ich dziesięć. Opis: w części górnej po lewej stronie widoczne są kolejno port komunikacyjny RS 232. Złącze awaryjne wyłączenia EPO. Port komunikacyjny USB. Poniżej zamontowane są wentylatory a pod nimi zabezpieczenia nadprądowe oraz gniazdo wejściowe IEC C20. W części górnej po prawej stronie znajduje się slot na kartę rozszerzeń SNMP, zabezpieczenia przepięciowe Rj45. Poniżej znajdują się cztery okrągłe gniazda wyjściowe Schuko. W części dolnej natomiast widoczne jest gniazdo uziemiające.

R1WxkTXZe8h2F
Rys. 7.11. Widok ekranu wyświetlacza LCD
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na grafice przedstawiony jest ekran LCD, który wyświetla różne dane cyfrowe związane z zasilaczem awaryjnym. Ekran ten jest wyposażony w segmentowe wyświetlacze, na których można odczytać informacje takie jak napięcie, wskaźnik przeciążenia, pojemność baterii, napięcie wyjściowe lub częstotliwość oraz napięcie wejściowe. Dzięki temu użytkownik może monitorować istotne parametry zasilacza awaryjnego.

Zasilacze awaryjne

Model

UPS3000‑T‑ON

Moc pozorna [VA]

3000 V A ( 3 k V A )

Moc czynna [W]

2700 W ( 2 , 7 k W )

Typ UPS

Online

Ilość faz

1f‑jednofazowy

Współczynnik mocy (Power Factor) - wyjściowy

0 , 9

Typ obudowy

TOWER

Napięcie Sinusoidalne

Tak

Akumulatory na wyposażeniu

Tak

Typ baterii

12 V / 7 A h

Ilość baterii

8 ×

Wyświetlacz LCD

TAK

Rodzaj wejścia

C20

Rodzaj wyjscia

Schuko

Ilość portów Schuko

4 porty

Złącze TERMINAL

NIE

Złącza komunikacyjne

RS232 USB

Slot inteligentny

TAK

Funkcja EPO (Awaryjne wyłączenie)

Tak

Zabezpieczenie RJ11 / RJ45

Tak

Oprogramowanie

UPSmart

R1G2w7qHxWYxT
Nagranie

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Zasilacze typu online stosowane są w środowisku, gdzie wymagane jest nieprzerwane dostarczanie wysokiej jakości zasilania. UPS w technologii on‑line przetwarza energię w sposób ciągły, zapewniając na wyjściu napięcie o optymalnych parametrach, oraz całkowicie izoluje podłączone urządzenia od sieci zasilającej. Wewnętrzne baterie są równolegle ładowane w trakcie pracy. Funkcja AVR (ang. Automatic Voltage Regulation) w tym układzie to automatyczna regulacja napięcia wyjściowego, pozwalająca na maksymalne wydłużenie czasu pracy baterii oraz wspomagająca pracę układu przy skokach napięcia.

Normalny tryb pracy - “zasilanie odbierane z sieci energetycznej przechodzi przez szereg filtrów i jest kierowane do układu ładowania akumulatora. W tym miejscu zasilacz przekazuje także energię z akumulatora do gniazd wyjściowych. System podwójnej konwersji zasilania zapewnia niezależność od jakości zasilania w sieci elektrycznej i pozwala dostarczyć podłączonym urządzeniom energię o optymalnych parametrach”.

R1RQgYGSE4lqQ
Rys. 7.12. Normalny tryb pracy
Źródło: https://kompleksmedia.pl/, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.

Na schemacie blokowym przedstawiono normalny tryb pracy zasilacza. W ramkach opisano kolejne etapy. Zaczynamy od zasilania sieciowego, które przechodzi przez ładowarkę prądu AC‑DC i ładuje akumulator. Filtr AVR to miejsce, gdzie napięcie jest stabilizowane. Kolejne są filtr i falownik, który usuwa  zakłócenia i szumy, zapewniając czyste napięcie. Na końcu znajduje się podłączone obciążenie, czyli urządzenia, które otrzymują optymalną energię.

R13QTxF9RpQQr
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Awaryjny tryb pracy - w razie zaniku sieci zewnętrznej zasilacz błyskawicznie przełączy się w autonomiczny tryb pracy. UPS rozpoczyna zasilanie sprzętu, korzystając z energii zgromadzonej w akumulatorach. Tryb awaryjny zakończy się w momencie przywrócenia zasilania z sieci energetycznej lub całkowitego wykorzystania energii baterii.

RDJ3PJZ17CAkB
Awaryjny tryb pracy
Rys. 7.13. Awaryjny tryb pracy
Źródło: https://kompleksmedia.pl, Awaryjny tryb pracy, tylko do użytku edukacyjnego na zpe.gov.pl.

Na przedstawionym schemacie znajduje się tryb pracy awaryjny zasilacza, w którym korzysta się z energii zgromadzonej w akumulatorach. Aby zobrazować ten stan, dodano nagranie zawierające krótki, pojedynczy dźwięk, który pełni rolę powiadomienia o stanie urządzenia.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

8

Schemat instalacji alarmowej na przykładzie centrali Satel Integra

RDEvsI2jDS07N
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Dbając o bezpieczeństwo własnego mienia w domach jednorodzinnych, budynkach użyteczności publicznej montowane są systemy alarmowe. Specyfikacja każdego systemu określona jest przez zastosowane elementy, takie jak: czujki, sygnalizator, manipulator, centrala alarmowa oraz router do komunikacji przez aplikację z urządzeniami mobilnymi takimi jak smartfon. Centrale alarmowe zasilane są z sieci 230V napięcia zmiennego przez transformator oraz dodatkowo w przypadku utraty zasilania z akumulatora.

Przewody instalacji alarmowej powinny być oddalone od przewodów sieci energetycznej, a ich przekrój powinien zapewniać minimalne spadki napięcia.
Cała instalacja alarmowa powinna znajdować się w strefie chronionej, a jej sposób wykonania powinien być taki, aby utrudnić jego unieruchomienie.

R9xe23GZ5OEme
Rys. 8.1. Schemat instalacji alarmowej na przykładzie centrali Satel Integra

Na schemacie widoczna jest instalacja alarmowa oparta na centrali Satel Integra. Główne elementy to: manipulator i router umożliwiające zdalny dostęp do systemu, akumulator zapewniający zasilanie. Czujki monitorujące różne obszary, sygnalizator informujący o aktywowaniu alarmu. Po naciśnięciu znacznika słyszalne jest nagranie dźwiekowe z pulsującym dźwiękiem alarmowym. Ostatnim elementem jest centrala alarmowa zarządzająca wszystkimi pozostałymi modułami. Cały system jest zasilany z sieci 230 V AC.

R11Ok2fXIM3CV
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Cechy zestawu:

  • producent Satel,

  • 3 × czujka o dużej czułości i odporności na zakłócenia,

  • manipulator z ekranem dotykowym,

  • głośna sygnalizacja dźwiękowa plus superjasne diody LED,

  • wbudowany moduł GSM/GPRS z 2 gniazdami SIM,

  • awaryjne zasilanie z akumulatora,

  • aplikacja mobilna Perfecta Control.

RPeUeh5kpPZ2K
Rys. 8.2. Schemat podłączenia poszczególnych urządzeń zestawu
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na schemacie widoczna jest instalacja alarmowa oparta na centrali Satel Integra. Główne elementy to: manipulator i router umożliwiające zdalny dostęp do systemu, akumulator zapewniający zasilanie. Czujki monitorujące różne obszary, sygnalizator informujący o aktywowaniu alarmu (nagranie z emitującym pulsującym dźwiękiem alarmowym) oraz centrala alarmowa zarządzająca wszystkimi elementami. Cały system jest zasilany z sieci 230 V AC.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

9

Domofon w domu jednorodzinnym

R14Rvwfi6l8YV
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

W systemach domofonowych można wyróżnić możliwość komunikacji głosowej, jak i również wizualnej. Urządzenia montowane, np. pomiędzy furtką na granicy posesji a miejscem w domu to wideodomofony oraz domofony.

W obwodzie elektrycznym domofon powinien być chroniony przez wyłącznik nadprądowy lub wyłącznik różnicowoprądowy zapewniający ochronę przeciwporażeniową. W zależności od sposobu zasilania i prowadzenia przewodów montaż może być związany z prowadzeniem dwóch lub większej liczby przewodów.

RuIat79xepibx
Rys. 9.1. Zestaw: unifon Smart, centrala domofonowa Cosmo, zasilacz oraz breloki RFID (ang. Radio‑Frequency Identification)
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Na grafice przedstawiono centralę domofonową Cosmo. Do zestawu należą takie elementy jak panel zewnętrzny w kształcie prostopadłościanu. Na części frontowej widoczne są podłużne otwory.  Są to miejsca, w których znajdują się głośniki, umożliwiające dwustronną komunikację. Centrala domofonowa wewnętrzna wykonana jest z tworzywa sztucznego. Ma prostokątny kształt, z gładkimi i zaokrąglonymi krawędziami. Na przedniej części centrali mogą znajdować się przyciski do otwierania drzwi lub sterowania funkcjami systemu, a także wskaźniki LED lub wyświetlacz LCD lub LED do wyświetlania informacji. Unifon Smart jest płaskim panelem z wyświetlaczem i przyciskami. W zestawie jest także zasilacz. Jest to niewielkie urządzenie o prostym wyglądzie. Może mieć obudowę z tworzywa sztucznego lub metalową, z gniazdami lub przewodami z odpowiednimi wtyczkami. Na powierzchni zasilacza znajdują się oznaczenia dotyczące parametrów elektrycznych, takie jak napięcie i prąd. Ostatnim elementem są breloki RFID. Są małe i przenośne, mają okrągły kształt, a wykonanie są z plastiku.

R15AsUUECEMo9
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Zestaw posiada rozwiązanie, w którym zastosowano transmisję sygnału typu duplex, a połączenie unifonu słuchawkowego z panelem przyzywowym wykonać można linią dwuprzewodową.

Linią tą przesyłane są następujące sygnały:

  • wywoławczy (dzwonek),

  • akustyczny (mowa),

  • sterujący zaczepem elektromagnetycznym.

R13xOQm7jCLqj
Rys. 9.2. Schemat połączenia centralki z pozostałymi elementami systemu domofonowego oraz widok płytki elektroniki z opisem złącz

Schemat połączeń systemu domofonowego widoczny na rysunku obejmuje następujące elementy: na rysunku widoczny jest prostokątny symbol reprezentujący elektrozaczep, który służy do trzymania drzwi zamkniętych. Elektrozaczep jest zainstalowany po lewej stronie schematu. Wychodzą z niego dwie linie, które reprezentują przewody zasilające, prowadzące do zamków. Dzięki temu elektrozaczep kontroluje otwieranie i zamykanie zamków. W dolnej części schematu znajduje się zasilacz, oznaczony jako 230/11,5 V. Jest to urządzenie, które dostarcza zasilanie do różnych elementów systemu domofonowego. Na górnej części schematu widoczne są dwa przewody, oznaczone jako L plus i L minus, które reprezentują linie zasilające. Przewody te doprowadzają zasilanie do centrali systemu domofonowego. Opisane połączenia umożliwiają poprawne działanie systemu.

R15zL5w2lD0Dr
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Najważniejsze cechy:

  • linia unifonu 2 przewodowa,

  • 1 przycisk, podświetlane wizytówki nazwisk,

  • zintegrowany z centralą czytnik breloków RFID,

  • obudowa centrali wykonana z aluminium, zabezpieczonego poprzez anodowanie,

  • kolor centrali srebrny,

  • słuchawka domofonowa SMART w kolorze białym z dodatkowym przyciskiem zwiernym,

  • zasilacz AC 11,5V 0,8 A,

  • współpracujący zaczep: 12V AC / 500mA max,

  • gabaryty panelu umożliwiają montaż na słupku ogrodzeniowym (wys. 150mm, szer. 69mm, gł. 38mm),

  • napięcie zasilania: 230V AC / 11,5V AC.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

10

Instalacja CCTV – monitoring

R8Ssg2T60oei8
Nagranie tożsame z treścią poniżej.

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

Najczęściej systemy monitoringu montowane są w miejscach publicznych jak szkoły, banki, parki lub ulice. Przy wyborze sprzętu do monitoringu stawia się wymagania związane z jakością rejestrowanego obrazu. Jest ona zależna od wyboru właściwej kamery i zastosowanych w niej przetworników. Kolejnym elementem każdego systemu monitoringu jest rejestrator, czyli urządzenie analogowo‑cyfrowe rejestrujące obraz na dysku twardym HDD. Za jakość rejestrowanego obrazu odpowiedzialna jest rozdzielczość, w jakiej rejestrator może zapisać obraz, oraz prędkość zapisu danej rozdzielczości. Istotnym jest również kąt widzenia kamery, na który wpływ ma ogniskowa obiektywu.

R4DgeG6WbEQML
Rys. 10.1. Schemat rozszerzonej instalacji RTV‑SAT o monitoring CCTV
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

W schemacie widoczna jest instalacja RTV‑SAT z dodatkowym monitoringiem CCTV. Ważne cztery elementy to: 1. Rozgałęźnik indukcyjny, jest to urządzenie, które dzieli sygnał telewizyjny (RTV‑SAT) na wiele linii. 2. Modulator sygnału 420. To urządzenie, które przekształca sygnał wideo i audio na sygnał telewizyjny. 3. Kamera sufitowa, służy do monitorowania pomieszczeń. 4. Rejestrator Hikvision DS‑7604Ni‑K. to urządzenie do nagrywania i przechowywania obrazów z kamer. Można na nim archiwizować nagrania i zdalnie uzyskiwać dostęp do nich. Zdjęcia przedstawiają kolejno rozgałęźnik. Jest to niewielki płaski element z trzema wejściami antenowymi. Kamerę sufitową z obiektywem w plastikowej obudowie. Rejestrator Hikvision DS‑7604Ni‑K, w obudowie w kształcie płaskiego prostopadłościanu.

RVRf97UGijLld
Nagranie

Nagranie o treści tożsamej z tekstem.

W przedstawionym powyżej przykładzie, do cyfrowego modulatora R86700 Signal podpięto sygnał w rozdzielczości Full HD pochodzący ze złącza HDMI rejestratora, a następnie zmodulowano go do sygnału w standardzie DVB‑T. Sygnał z modulatora i anten zsumowany został przy pomocy sumatora/rozgałęźnika indukcyjnego RI‑2/1 F E2094.

RY03WmbwJLEhj
Rys. 10.2. Modulator Signal‑420
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Grafika przedstawia Modulator Signal‑420; modulator to urządzenie o prostym i kompaktowym wyglądzie zewnętrznym. Ma formę niewielkiego pudełka, które można łatwo zamontować w systemie instalacyjnym. Na zewnątrz modulatora Signal‑420, na panelu przednim, znajduje się zestaw przycisków funkcyjnych menu urządzenia. Modulator posiada dwa złącza, które służą do podłączenia różnych źródeł sygnałów wideo i audio oraz antenowe. Na panelu przednim widoczna jest także dioda LED, która wskazuje na działanie i status modulatora. Modulator umożliwia konwersję sygnału z jednego ze źródeł HDMI do standardu DVB‑T. Urządzenie wyposażone jest w zasilacz. Zasilacz posiada wtyczkę w kształcie prostopadłościanu, która jest podłączana do gniazdka elektrycznego. Do wtyczki przypięty jest kabel z okrągłą końcówką, łączący zasilacz z urządzeniem, które ma być zasilane.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Powiązane ćwiczenia