Przeczytaj
Aby dowiedzieć się więcej na temat filozofii analitycznej, zapoznaj się z poniższymi materiałami:
Czym zajmuje się filozofia analityczna?Czym zajmuje się filozofia analityczna?
Filozofia analityczna: Russell, Moore,PopperFilozofia analityczna: Russell, Moore,Popper
Filozofia analityczna: wprowadzenieFilozofia analityczna: wprowadzenie
Filozofia analityczna: recepcja i dyskusjaFilozofia analityczna: recepcja i dyskusja
Czym zajmuje się filozofia analityczna?
Zapoznaj się z treścią wywiadu z prof. Janem Hartmanem. Zanotuj, jakie są obszary zainteresowań filozofów analitycznych.
Film dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DyYbTDpRv
Film nawiązujący do treści materiału pod tytułem Czym zajmuje się filozofia analityczna?
Filozofia analitycznaFilozofia analityczna zrezygnowała z wielu zadań, które stawiała sobie filozofia tradycyjna. Można powiedzieć, że jej „program” jest w pierwszej kolejności negatywny, tj. koncentruje się bardziej na krytyce istniejących teorii, a nie tworzeniu nowych. Filozofowie analityczni zrezygnowali przede wszystkim z dążenia do konstruowania teorii wyjaśniających świat – ma to być domeną nauk przyrodniczych. Zrezygnowali też z dążenia do oddziaływania na życie społeczne i polityczne (przez formułowanie norm moralnych czy ideałów politycznych), pozostając raczej filozofami czysto akademickimi. W jednym wszak z pewnością filozofowie analityczni nie różnili się od swych poprzedników – im również towarzyszył wyraźny zamysł reformatorski. Byli krytyczni w stosunku do dotychczasowej filozofii, tak jak krytyczni byli niegdyś Sokrates, Kartezjusz, Hume czy Husserl. W odróżnieniu od tradycyjnej filozofii, którą uważają za wizjonerską czy poetycką, poszukiwali filozofii „uprawianej właściwie”, prowadzącej do konstruktywnych rezultatów. W miejsce intuicji, metafor, niejasnych założeń pragnęli zaproponować rzetelną analizę oraz dobrze uzasadnione wnioski. Analizę tę prowadzili przede wszystkim w trzech obszarach:
Wielu przedstawicielom filozofii analitycznej towarzyszy silne poczucie misji, a nawet przełomowości ich przedsięwzięcia.

Przewrót w filozofiiPrzekonany jestem, że uczestniczymy w ostatecznym przewrocie filozofii i że mamy pełne prawo uważać bezowocną walkę systemów za zakończoną. Twierdzę, że współczesność posiada środki, aby wszelki tego rodzaju spór stał się zasadniczo zbędny, idzie tylko o zdecydowane ich stosowanie.
Źródło: Moritz Schlick, Przewrót w filozofii, tłum. H. Buczyńska.
Inni postrzegają filozofię analityczną nawet jako rodzaj terapii czy wyzwolenia.
Dociekania filozoficzneFilozofia jest walką z opętaniem naszego umysłu przez środki naszego umysłu.
Źródło: Ludwig Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, tłum. B. Wolniewicz.

Filozofię analityczną często przeciwstawia się innym nurtom filozofii XX w., odmiennym jeśli chodzi o podejmowaną problematykę, charakter dyskursu filozoficznego oraz metodologię. Należy przy tym pamiętać, że filozofia analityczna nie jest jednolitym kierunkiem, lecz zespołem powiązanych szkół i tendencji.
- Nazwa kategorii: Filozofia XX w.
- Nazwa kategorii: Filozofia analityczna
- Nazwa kategorii: styl dyskursu filozoficznego
- Nazwa kategorii: odwołujący się do rozumowania
- Nazwa kategorii: precyzyjny
- Nazwa kategorii: logiczny
- Nazwa kategorii: naukowy Koniec elementów należących do kategorii styl dyskursu filozoficznego
- Nazwa kategorii: poruszane problemy
- Nazwa kategorii: zagadnienie prawdy
- Nazwa kategorii: język jako narzędzie poznawcze
- Nazwa kategorii: uzasadnianie i wiarygodność twierdzeń naukowych
- Nazwa kategorii: kwestie matajęzykowe Koniec elementów należących do kategorii poruszane problemy
- Nazwa kategorii: scjentyzm
- Nazwa kategorii: kierunki
- Nazwa kategorii: szkoła analityczna z Cambridge
- Nazwa kategorii: pozytywizm logiczny
- Nazwa kategorii: szkoła lwowsko-warszawska
- Nazwa kategorii: filozofia języka potocznego Koniec elementów należących do kategorii kierunki
- Nazwa kategorii: Filozofia kontynentalna
- Nazwa kategorii: styl dyskursu filozoficznego
- Nazwa kategorii: literacki
- Nazwa kategorii: pełen metafor
- Nazwa kategorii: odwołujący się do wyobraźni odbiorcy Koniec elementów należących do kategorii styl dyskursu filozoficznego
- Nazwa kategorii: poruszane problemy
- Nazwa kategorii: kondycja ludzka
- Nazwa kategorii: status kultury
- Nazwa kategorii: kierunek rozwoju świata Koniec elementów należących do kategorii poruszane problemy
- Nazwa kategorii: antyscjentyzm
- Nazwa kategorii: nauka jako narzędzie zniewolenia Koniec elementów należących do kategorii antyscjentyzm
- Nazwa kategorii: kierunki
- Nazwa kategorii: egzystencjalizm
- Nazwa kategorii: fenomenologia
- Nazwa kategorii: hermeneutyka
- Nazwa kategorii: filozofia dialogu
- Nazwa kategorii: postmodernizm Koniec elementów należących do kategorii kierunki
- Elementy należące do kategorii Filozofia XX w.
- Elementy należące do kategorii Filozofia analityczna
- Elementy należące do kategorii styl dyskursu filozoficznego
- Elementy należące do kategorii poruszane problemy
- Elementy należące do kategorii kierunki
- Elementy należące do kategorii Filozofia kontynentalna
- Elementy należące do kategorii styl dyskursu filozoficznego
- Elementy należące do kategorii poruszane problemy
- Elementy należące do kategorii antyscjentyzm
- Elementy należące do kategorii kierunki
Słownik
analityczna koncepcja filozofii, w odróżnieniu od koncepcji klasycznej i neoklasycznej (skupionej na poszukiwaniu ostatecznych podstaw rzeczywistości, poznania i wartości), koncepcji pozytywistycznej (skupionej na syntetyzowaniu wyników nauk szczegółowych lub ustalaniu założeń i metod nauk) oraz koncepcji egzystencjalnej (skupionej na wartościującym opisywaniu granicznych sytuacji życia ludzkiego) polega na analizowaniu podstawowych pojęć wiedzy naukowej i pozanaukowej za pomocą metod logiczno‑lingwistycznych
(gr. philosophia — umiłowanie mądrości, gr. análysis — rozluźnienie, rozwiązanie, rozbiór) jeden z głównych nurtów filozofii współczesnej jego przedstawiciele głoszą, że podstawowym celem filozofii jest analiza pojęć, twierdzeń i problemów filozoficznych. Ponieważ pojęcia te i twierdzenia są wyrażane w języku, filozofia analityczna jest analizą języka; bywa także określana mianem filozofii lingwistycznej