Audiobook + Sprawdź się
Opisz wyobrażenia starożytnych na temat początku świata.
Oceń, czy warto spierać się o starszeństwo. Opisz, dlaczego ludziom zależy na tym, aby ich kultura była uważana za starszą od innych. Uzasadnij odpowiedź.
Poniższa ilustracja przedstawia ludność jednej z najstarszych cywilizacji świata – Sumerów. Wskaż i wyjaśnij, co historyk analizujący to dzieło może powiedzieć na temat: 1) społeczeństwa sumeryjskiego, 2) gospodarki sumeryjskiej, 3) kultury sumeryjskiej. W przypadku każdej dziedziny odnieś się do przynajmniej jednego przykładu z ilustracji.
Gospodarka:
Kultura:
Zapoznaj się z zamieszczonymi niżej tekstami dwóch starożytnych historyków greckich, a następnie wyjaśnij, czym się różnią, opisując cele historii jako nauki, a także metody, którymi się posługują.
Źródło A
DziejeHerodot z Halikarnasu przedstawia tu wyniki swych badań, żeby ani dzieje ludzkie z biegiem czasu nie zatarły się w pamięci, ani wielkie i podziwu godne dzieła, jakich bądź Hellenowie, bądź barbarzyńcy dokonali, nie przebrzmiały bez echa, między innymi szczególnie zaś wyjaśniając, dlaczego oni nawzajem ze sobą wojowali.
Dotąd kierowały mną w opowiadaniu własne obserwacje, sąd i badanie, odtąd zaś mam zamiar mówić o egipskiej historii wedle tego, co o niej słyszałem; znajdzie się jednak przy tym także niejedno, na co sam patrzyłem.
Z obu tych tradycji wolno posługiwać się tą, której ktoś bardziej zawierzy – ja zaś o nich swe zdanie wyłożyłem.
Źródło: Herodot, Dzieje. Cytat za: Sławomir Sprawski, Grzegorz Chomicki, Starożytność. Teksty źródłowe, komentarze i zagadnienia do historii w szkole średniej, Kraków 2001, s. 186–187.
Źródło B
Wojna peloponeskaTaki oto obraz starożytności starałem się ustalić na podstawie przeprowadzonych poszukiwań; zresztą trudno jest dawać wiarę każdemu dowolnemu świadectwu. Tradycję ustną o dawnych wypadkach przyjmują ludzie bezkrytycznie, nawet jeśli odnosi się do ich własnego kraju.
[…] Jeśli zaś idzie o wypadki wojenne, nie uważałem za słuszne spisywać tego, czego dowiedziałem się od pierwszego lepszego świadka, lub tego, co mi się zdawało, ale tylko to, czego sam byłem świadkiem, albo to, co słysząc od innych, z największą możliwie ścisłością i w każdym szczególe zbadałem; trudno zaś było dojść do prawdy, ponieważ nie zawsze świadkowie byli zgodni w przedstawieniu tych samych wypadków […]. Jeśli chodzi o słuchaczy, to dzieło moje, pozbawione baśni, wyda im się może mniej interesujące, lecz wystarczy mi, jeśli uznają je za pożyteczne ci, którzy będą chcieli poznać dokładnie przeszłość i wyrobić sobie [o niej] sąd […].
Źródło: Tukidydes, Wojna peloponeska. Cytat za: Sławomir Sprawski, Grzegorz Chomicki, Starożytność. Teksty źródłowe, komentarze i zagadnienia do historii w szkole średniej, Kraków 2001, s. 187–188.