Audiobook + Sprawdź się
Przypomnij sobie okoliczności uchwalenia pokoju augsburskiego, edyktu nantejskiego i konfederacji warszawskiej. Wskaż w przytoczonych fragmentach echa wydarzeń historycznych, które poprzedziły powstanie tych dokumentów.
Wyjaśnij, jak autorzy konfederacji warszawskiej motywowali gwarancję zachowania władzy panów nad poddanymi. Zastanów się, czy dokument umożliwia kontrolę sumień poddanych, i znajdź argumenty za tą tezą oraz przeciw niej.
Rozstrzygnij, jaki związek z uchwaleniem aktu konfederacji warszawskiej ma scena przedstawiona na obrazie.
Zapoznaj się z poniższym fragmentem dokumentu i zaznacz, które z podanych poniżej stwierdzeń są prawdziwe, a które fałszywe.
Historia Polski nowożytnej. Wybór tekstów źródłowych[...] w Rzeczpospolitej naszej jest (różność w sprawie chrześcijańskiej), zabiegając temu, aby się z tej przyczyny miedzy ludźmi (bunt) jaka szkodliwa nie wszczęła którą po inszych królestwach jaśnie widzimy, obiecujemy to sobie spólnie (za nas i potomków naszych na wieczne czasy pod obowiązkiem przysięgi, uczciwością, honorem i sumieniem naszym), iż którzy jesteśmy (różniący się w religii chrześcijańskiej) pokój miedzy sobą zachować, a dla różnej wiary i odmiany w kościelech krwie nie przelewać, ani (karać konfiskatą dóbr), poczciwością (więzieniami i wygnaniem) i zwierzchności żadnej ani urzędową do takowego (postępowania) żadnym sposobem nie pomagać i owszem, gdzieby ją kto przelewać chciał, (z tej przyczyny) zastawiać się o to wszyscy będziem powinni, choćby też za pretekstem dekretu, albo z postępkiem jakim sądowym, kto to czynić chciał. Wszakże przez te konfederacje naszą zwierzchności żadnej panów nad poddanymi ich, tak panów duchowych jako i świeckich nie (kasujemy) i posłuszeństwa żadnego poddanych przeciwko panom ich nie psujemy.
Źródło: Historia Polski nowożytnej. Wybór tekstów źródłowych, oprac. K. Matwijowski, S. Ochmann-Staniszewska, Wrocław 1980, s. 249–250.
Przeanalizuj poniższe mapy i rozstrzygnij, która z nich przedstawia zakres terytorialny Rzeczypospolitej w chwili uchwalania aktu konfederacji warszawskiej. Uzasadnij swoją odpowiedź, podając trzy argumenty.