Autor: Martyna Wojtowicz

Temat: Walka o tolerancję. Konfederacja warszawska

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje podstawy tolerancji religijnej na ziemiach Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVI wieku.

• opisuje założenia konfederacji warszawskiej i porównuje ją z innymi podobnymi dokumentami z epoki.

• wyjaśnia, jakie znaczenie dla wyznawców różnych religii w Polsce miała konfederacja warszawska.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego (porównawcza);

• dyskusja.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Walka o tolerancję. Konfederacja warszawska”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i multimedium w sekcji „Film edukacyjny” tak, aby podczas lekcji mogli w niej aktywnie uczestniczyć i wykonywać polecenia.

Faza wstępna:

1. Nauczyciel odczytuje wyświetlony na tablicy temat lekcji oraz cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”.

2. Raport z przygotowań. Nauczyciel, przy użyciu dostępnego w panelu użytkownika raportu, weryfikuje przygotowanie uczniów do lekcji: sprawdza, którzy uczestnicy zajęć zapoznali się z udostępnionym e‑materiałem. Nauczyciel poleca jednemu z uczniów, aby zaproponował swoje skojarzenia z tematem lekcji.

Faza realizacyjna:

1. Praca z multimedium („Film edukacyjny”). Uczniowie na podstawie przeczytanego tekstu e‑materiału oraz informacji zawartych w medium w sekcji „Film” układają pytania do quizu dla innych grup. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na ilość poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel nagradza zwycięską drużynę, np. ocenami z aktywności.

2. Praca z drugim multimedium („Audiobook + Sprawdź się”). Nauczyciel prezentuje nagrania. Uczniowie pracują w grupach 4‑osobowych, przygotowując odpowiedzi na polecenie nr 1 – wskazują w przytoczonych fragmentach echa wydarzeń historycznych, które poprzedziły powstanie tych dokumentów. Po wyznaczonym czasie wybrane grupy odczytują swoje odpowiedzi na forum. Inni uczniowie uzupełniają ich wypowiedzi. Nauczyciel pilnuje porządku pracy i w razie konieczności udziela uczniom dodatkowych informacji.

3. Nauczyciel, nawiązując do polecenia 2, zadaje uczniom pytania: Nastepnie w ten sposób uczniowie pracują nad poleceniem nr 2: Jak autorzy konfederacji warszawskiej motywowali gwarancję zachowania władzy panów nad poddanymi? Jak myślicie, czy dokument umożliwiał kontrolę sumień poddanych? Uczniowie zgłaszają propozycje swoich odpowiedzi wraz z argumentacją.

4. Na koniec uczniowie wykonują w parach ćwiczenie 2 z sekcji „Audiobook + Sprawdź się”, analizując tekst i wskazując poprawne odpowiedzi. Wspólne omówienie zadania na forum klasy.

Faza podsumowująca:

1. Jako podsumowanie lekcji „Walka o tolerancję. Konfederacja warszawska” nauczyciel może wykorzystać zdania do uzupełnienia, które uczniowie również zamieszczają w swoim portfolio: Przypomniałam/Przypomniałem sobie, że... Co było dla mnie łatwe... Czego się nauczyłam/nauczyłem... Co sprawiało mi trudność...

2. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, ocenia pracę uczniów w grupach.

Praca domowa:

1. Wróć do materiałów filmowych w sekcji „Film edukacyjny” i wykonaj dołączone do nich polecenia.

Materiały pomocnicze:

T. Wojak, Szkice z dziejów reformacji w Polsce XVI i XVII w., Warszawa 1977.

J. Tazbir, Reformacja w Polsce, Warszawa 1993.

H. Łowmiański, Polityka Jagiellonów, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1999.

T. Szulc, Historiograficzny bilans polityki ostatniego z Jagiellonów, Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego 2, 1995.

Wskazówki metodyczne:

Uczniowie na podstawie filmów oraz nagrania audiobooka przygotowują prezentację multimedialną będącą podsumowaniem lekcji.