Audiobook
Czy wiesz, jak wydobywa się energię z paliw kopalnych? Aby poznać odpowiedź na to pytanie, zapoznaj się z audiobookiem.
Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2018 r., pod. red. Marcina Szuflickiego, Agnieszki Malon, Marcina Tymińskiego, Warszawa 2019.
Nieć M., Złoże – kopalina – surowiec mineralny. Podstawowe terminy geologii gospodarczo‑złożowej i potrzeba ich uwzględnienia w przepisach prawa geologicznego i górniczego, „Przegląd Geologiczny” 2010, 8, t. 58. Piestrzyński A., Surowce mineralne oceanów, „Górnictwo i Geoinżynieria” 2011, t. 35, s. 303‑310. Probierz K., Petrologia węgla w rozpoznawaniu węgli koksowych rejonu Jastrzębia, „Górnictwo i Geologia” 2012, t. 7, s. 87‑117.
Powstawanie energii z paliw kopalnych
Najważniejszymi paliwami do wytwarzania energii elektrycznej w 2019 roku były węgiel kamienny i brunatny.
W elektrowniach cieplnych energia chemiczna zawarta w paliwach (jak w tych wspomnianych) przetwarzana jest na energię elektryczną. Potrzeba bardzo dużej ilości węgla do pracy elektrowni cieplnej. Przyjmuje się, że do wytworzenia 1 kWh potrzebne jest około 0,5 kg węgla energetycznego, a w przypadku węgla brunatnego wielkość ta wzrasta trzykrotnie. Elektrownie pracujące na węglu brunatnym, jak choćby Elektrownia Bełchatów, budowane są w najbliższym sąsiedztwie kopalni, co pozwala ograniczyć koszty transportu surowca energetycznego.
Paliwo spalane jest w specjalnie przystosowanych kotłach, wytwarzających parę wodną o wysokiej temperaturze i wysokim ciśnieniu. Na tym etapie energia chemiczna paliwa zostaje zamieniona na energię cieplną pary wodnej. Para dostaje się do turbiny, gdzie rozprężając się wykonuje pracę mechaniczną - czyli zachodzi kolejna przemiana energii cieplnej na mechaniczną. Otrzymana energia mechaniczna dostarczana jest do generatora, gdzie z kolei jest przetwarzana na energię elektryczną. Niestety na każdym etapie wszystkim przemianom towarzyszą straty energii. Mało tego – jakaś część energii wytworzonej w elektrowni musi zostać przeznaczona na tzw. potrzeby własne - czyli na zasilanie elementów cyklu produkcyjnego (np. wentylatorów, odpylaczy, młynów węglowych, układu chłodzenia generatora, itd.), hal (np. urządzeń zabezpieczających, sterowniczych i sygnalizacyjnych) czy budynków (np. oświetlenia). Energia jest pobierana bezpośrednio z generatorów i rozsyłana do poszczególnych urządzeń przez transformator.
Przerwa w pracy niektórych urządzeń jest niedopuszczalna, dlatego instaluje się dwa lub trzy urządzenia, które mogą pełnić pewne zadanie, ale w normalnym trybie pracuje tylko jedno. Dzięki takim rozwiązaniom praca elektrowni bardzo rzadko zostaje przerwana, a energia elektryczna generowana jest w sposób ciągły, ale nie zawsze z taką samą intensywnością.
Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31 XII 2018 r., pod. red. Marcina Szuflickiego, Agnieszki Malon, Marcina Tymińskiego, Warszawa 2019.
Nieć M., Złoże – kopalina – surowiec mineralny. Podstawowe terminy geologii gospodarczo‑złożowej i potrzeba ich uwzględnienia w przepisach prawa geologicznego i górniczego, „Przegląd Geologiczny” 2010, 8, t. 58.
Piestrzyński A., Surowce mineralne oceanów, „Górnictwo i Geoinżynieria” 2011, t. 35, s. 303‑310.
Probierz K., Petrologia węgla w rozpoznawaniu węgli koksowych rejonu Jastrzębia, „Górnictwo i Geologia” 2012, t. 7, s. 87‑117.
Które paliwa do wytwarzania energii elektrycznej były w 2019 r. najcenniejsze? Odczytaj z wykresu wartości procentowe uzyskiwanej energii z tych źródeł. Odszukaj w dostępnych Ci źródłach i zapisz, czym różni się moc zainstalowana od osiągalnej w krajowych elektrowniach?
- Elektrownie przemysłowe; Wartość: 6,04; Udział procentowy: 6,04%
- Elektrownie zawodowe gazowe; Wartość: 5,93; Udział procentowy: 5,93%
- Elektrownie zawodowe na węglu kamiennym; Wartość: 49,27; Udział procentowy: 49,27%
- Elektrownie wiatrowe i inne odnawialne; Wartość: 15,94; Udział procentowy: 15,94%
- Elektrownie zawodowe na węglu brunatnym; Wartość: 17,83; Udział procentowy: 17,83%
- Elektrownie zawodowe wodne; Wartość: 4,99; Udział procentowy: 4,99%
-
Label : Elektrownie przemysłowe
Value : 6%
-
Label : Elektrownie zawodowe gazowe
Value : 5,9%
-
Label : Elektrownie zawodowe na węglu kamiennym
Value : 49,3%
-
Label : Elektrownie wiatrowe i inne odnawialne
Value : 15,9%
-
Label : Elektrownie zawodowe na węglu brunatnym
Value : 17,8%
-
Label : Elektrownie zawodowe wodne
Value : 5%
W oparciu o wykres uzasadnij, z czego wynika różnica w zapotrzebowaniu na energię elektryczną w ciągu doby?

Poniższa grafika interaktywna przedstawia schemat elektrowni cieplnej. Zapoznaj się z informacjami pojawiającymi się w okienkach.
Poniższy opis grafiki interaktywnej przedstawia schemat elektrowni cieplnej. Zapoznaj się z opisanymi informacjami.