Sextus Empiricus

Zarysów pyrrońskich księga pierwsza, druga i trzecia

Starsi sceptycy podają argumenty [tropos], które mają doprowadzić do powściągliwości [w wydawaniu sądów], zazwyczaj w liczbie dziesięciu i nazywają je także jeszcze wywodami oraz wzorami. Przedstawiają się one w następujący sposób: Pierwszy wskazuje na rozmaitość żywych stworzeń, drugi na różnicę między ludźmi, trzeci na odmienność narządów zmysłowych, czwarty na [różne] warunki, piąty na położenia, odstępstwa i miejsca, szósty na domieszki, siódmy na [różnice w] rozmiarach i ustrojach przedmiotów, ósmy na względność, dziewiąty na ustawiczne lub rzadkie zetknięcia, dziesiąty na wiele różnych dążeń, obyczajów, praw, mitycznych wierzeń i dogmatycznych mniemań. [...]

Po prostu skoro w ten sposób dowodzimy, że wszystko jest względne, to jasny jest wniosek, że nie będziemy mogli orzekać, jaki jest każdy poszczególny przedmiot w swojej naturze i bezwzględnej czystości, lecz tylko, jaki się wydaje ze względu na coś, z tego zaś wynika, że powinniśmy się wystrzegać wyrokowania o naturze rzeczywistości.

Sextus Empiricus

Przeciw logikom

Czy istnieje coś prawdziwego? Ponieważ nie istnieje żadne oczywiste kryterium, przeto jasne jest dla każdego, że i to, co prawdziwe, z konieczności również jest nieoczywiste; a podobnie będzie można oprócz tego pokazać, że gdybyśmy nawet nie byli powiedzieli niczego wprost przeciw kryterium, różnica zdań, która dotyczy samej rzeczy prawdziwej, wystarcza, by nas doprowadzić do zawieszenia sądu [epoche]: i tak jak jeśli nie istnieje w naturze rzeczy nic, co by było proste lub krzywe, to i nie ma też linii, która by to sprawdziła, jeśli nie istnieje żadne ciało ciężkie ani lekkie, to razem z tym upada zastosowanie wagi, także też jeśli nie istnieje nic prawdziwego, upada też kryterium prawdy.