Audiobook
Zapoznaj się z treścią audiobooka, a następnie wynotuj wymienione w nim przykłady zapożyczeń oraz neologizmów tworzonych na bazie obcych słów. Podaj, z jakiego języka pochodzą te zapożyczenia.
Wymiana myśli w sposób oczywisty jest wymianą językową. Wzajemnych wpływów pomiędzy językami nie da się wyeliminować, ale też nie ma takiej potrzeby.
Jednakże powinno się kwestionować uleganie modzie na zapożyczenia w sytuacji, gdy rodzimy język spełnia swe funkcje komunikacyjne. Uśmiech politowania budzą np. shopy i markety z siedzibą w drewnianych barakach czy garażach przy domu, będące zwykłymi kioskami (zresztą dawne zapożyczenie francuskie) i sklepami. Fasady budynków naszych miasteczek zdobią szyldy z nazwami firm Piotrex, Mirex (powstałe od imion) czy Dobex (od nazwiska). Pewien nowy budynek w stolicy to Babka Tower (Babka od nazwy ronda, przy którym stoi, tower – ang. wieża – od kształtu budowli). Sytuacja ta jako żywo przypomina sytuację opisaną w I połowie ubiegłego wieku przez Brunona Schulza w opowiadaniu Ulica Krokodyli:
"Pseudoamerykanizm, zaszczepiony na starym, zmurszałym gruncie miasta, wystrzelił tu bujną, lecz pustą i bezbarwną wegetacją tandetnej, lichej pretensjonalności. […] Stare, krzywe domki podmiejskie otrzymały szybko sklecone portale, które dopiero bliższe przyjrzenie demaskowało jako nędzne imitacje wielkomiejskich urządzeń. […] Szare ich, wielkie szyby wystawowe nosiły ukośnie lub w półkolu biegnące napisy ze złoconych plastycznych liter: CONFISERIE, MANICURE, KING OF ENGLAND."
Zarówno Łukasz Górnicki w wieku XVI, Bruno Schulz w XX, jak i współcześni językoznawcy zwracają uwagę nie tyle na szkodliwość zapożyczeń, co na godne krytyki stwarzanie pozorów. Językoznawcy zauważają na przykład, że prawie zawsze osoby, które popisują się używaniem obcych wyrazów, nie znają języka będącego źródłem zapożyczeń, a często żadnego języka obcego. Dowodem na to jest choćby lawina nazw firm utworzonych z użyciem cząstki -ex, która pochodzi co prawda od słowa eksport, ale utraciła z nim swój związek semantyczny. Używana w oderwaniu od znaczenia, stała się elementem wyłącznie strukturalnym (co określa się mianem desemantyzacji). Przytłaczająca większość tak nazwanych firm wcale nie zajmuje się eksportem. Wiele nazw to strukturalne kalki nazw angielskich, spośród których największym powodzeniem cieszą się rozmaite landy (Drewland, Bajkoland). W opisanej tu kategorii wyrazów modnych nie mieszczą się zapewne ani ciucholand, ani szmatex, pełne ironicznego dystansu do tych przybytków elegancji z drugiej ręki. W ramach dbałości o język organizuje się od czasu do czasu, najczęściej za pośrednictwem mediów, konkursy, których celem jest spolszczenie jakiejś grupy zapożyczeń. I tak np. w latach 50. XX w. próbowano zastąpić niemiecki szlafrok rodzimą podomką (wśród propozycji były także kokietnik, pokuśnik, pośpieszka, tulipani, skromnik). Podomka wygrała, ale znaczy coś innego, zaś szlafrok pozostał szlafrokiem. Całkiem niedawno ukośnikiem skutecznie zastąpiono slash. Czy jednak przyjmie się propozycja, by laptop nazwać nałonnikiem? W kategorii humoru językowego mieści się bułęsa z balceronem, czyli hamburger.
Czy zapożyczenia są szkodliwe dla języka, czy może wynikają z jego elastyczności i nieustannego rozwoju? Zabierz głos w dyskusji i przygotuj argumenty dla wybranego przez siebie stanowiska.
Zapoznaj się z mapą myśli, a następnie wykonaj polecenia:
a) dopisz brakujące polskie odpowiedniki zapożyczonych słów,
b) uzupełnij mapę myśli własnymi przykładami zapożyczeń i ich odpowiednikami w języku polskim.
Zapoznaj się z mapą myśli, a następnie wykonaj polecenia:
a) podaj brakujące polskie odpowiedniki zapożyczonych słów,
b) stwórz na podstawie mapy myśli wypunktowanie i uzupełnij je własnymi przykładami zapożyczeń i ich odpowiednikami w języku polskim.
Oceń, kiedy warto stosować zapożyczenia, a kiedy ich unikać. Napisz na ten temat krótki tekst, podaj konkretne przykłady
Połącz słowa pochodzące z języka angielskiego z ich polskimi odpowiednikami.
sklep, wydarzenie, brukowiec, wygląd, wdrożenie, umowa, polubienie, poziom, sprzedaż, wyprzedaż, ostateczny termin wykonania
| lewel | |
| deadline | |
| look | |
| shop | |
| sale | |
| lajk | |
| event | |
| implementacja | |
| deal | |
| tabloid |