Komentarz do analizy

Z 16 zaprezentowanych zdań jedynie cztery mają charakter faktu, natomiast aż 12 to opinie. Na pierwszy rzut oka mogło się wydawać, że dysproporcja nie będzie aż tak znacząca, jednak okazuje się, że pierwsze wrażenie może być złudne.

Po uważnym wyróżnieniu poszczególnych myśli widać wyraźnie, że o faktach decydują zwroty, które wskazują na realne zaistnienie czegoś. W pierwszym przypadku (zdanie 1): na zabranie ochrony; w drugim (zdanie 3): na wyrażenie określonego stwierdzenia; w trzecim (zdanie 5): na przyłapaniu funkcjonariuszy BOR‑u na noszeniu siatek i wreszcie czwarty (zdanie 9): na przypomnieniu czegoś, co zapowiedziała Platforma Obywatelska.

Z kolei opinie ujawniają się poprzez różne elementy wypowiedzi, które wskazują wprost na jej subiektywny charakter (zwroty typu: „według mnie”) bądź też czynią to przez wyrażenie oczekiwań („dobrze by było”). Jednak największy zasób środków, które wskazują na opiniowy charakter wypowiedzi, to wszelkie zwroty zawierające ocenę (na przykład: „to działanie nie jest niczym innym, jak” czy też „nic z tego nie przybędzie”). Pewną trudność mogą sprawić pytania, jednak nie stwierdzają one żadnego faktu, a jedynie pytają o coś, co go dotyczy. Często też zawierają w sobie pewną tezę.

Trudne do interpretacji mogło być także zdanie 11, gdyż sformułowanie „Tanie państwo to kwestia poważnych reform, które przyniosą realne oszczędności” brzmi niezwykle wiarygodnie. Jednak nawet jeśli to zdanie zostałoby potwierdzone przez realizację, to na tym etapie wyraża jedynie jakiś pogląd. Fakt byłby w nim wyrażony wtedy, gdyby dla przykładu brzmiało: „Idea taniego państwa została zrealizowana dzięki kilku reformom, które przyniosły realne korzyści”. Ale wtedy owe reformy byłyby już czymś zrealizowanym, a o ich skuteczności przesądzałby stan faktyczny, nie zaś określona (nawet najbardziej wiarygodnie brzmiąca) opinia.