Autor: Tomasz Malinowski

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część I

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

II. Społeczeństwo obywatelskie.

Uczeń:

7) krytycznie analizuje przekazy medialne i porównuje przekazy różnych mediów dotyczące tych samych wydarzeń czy procesów; formułuje własną opinię w oparciu o poznane fakty; rozpoznaje przejawy nieetycznych zachowań dziennikarzy.

Zakres rozszerzony

IX. Sprawowanie władzy w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

1) wyjaśnia pojęcie „finansów publicznych”; przedstawia modele polityki gospodarczej państwa; wyjaśnia pojęcie i przedstawia rodzaje polityk publicznych.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • analizuje fragmenty tekstu publicystycznego Moniki Olejnik Tani chwyt zamiast taniego państwa i wskazuje fakty oraz opinie;

  • dokonuje selekcji i hierarchizacji informacji pozyskanych z materiału źródłowego;

  • przedstawia wnioski z analizy materiału.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

Uczniowie zapoznają się z fragmentem „Wprowadzenie do analizy” zawartym w sekcji „Przeczytaj”, aby móc aktywnie uczestniczyć w zajęciach, analizować przedstawione treści i rozwiązywać zadania.

Faza wstępna:

1. Przedstawienie tematu „Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część I” i celów zajęć.

2. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część I”. Prosi uczestników zajęć o wykonanie ćw. 1 z sekcji „Przeczytaj”.

3. Uczniowie wykonują zadanie z sekcji „Przeczytaj”: analizują zdania opracowane na podst. artykułu Moniki Olejnik Tani chwyt zamiast taniego państwa i wskazują, które zdania według nich przedstawiają fakty, a które opinie. Następnie nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej wyniki dla całej klasy.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie zapoznają się z prezentacją multimedialną. Wspólnie określają, które ze zdań są faktami, a które opiniami, i uzasadniają swoje odpowiedzi. Mogą przy tym dyskutować i wymieniać się opiniami. Po analizie każdego zdania nauczyciel odsłania odpowiedź, aby uczniowie mogli zweryfikować swoją pracę.

2. Na koniec tego etapu zajęć uczniowie weryfikują swoje odpowiedzi udzielone w ćw. 1 w sekcji „Przeczytaj”.

3. Uczniowie dzielą się na 4‑osobowe grupy i wykonują ćw. 1 w sekcji „Audiobook”: w źródłach internetowych szukają tekstów publicystycznych dotyczących taniego państwa, a w nich przykładów zdań, które przedstawiają fakty i wyrażają opinie. Każdy z członków grupy omawia jeden przykład na forum klasy.

4. Praca z audiobookiem „Komentarz do analizy”. Po wysłuchaniu materiału uczniowie dyskutują o tym, co sprawiło im największe trudności w określaniu, czy cytowane zdania z artykułu są faktem, czy opinią.

Faza podsumowująca:

1. W ramach utrwalenia zdobytych umiejętności uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia interaktywne. Wspólnie omawiają odpowiedzi.

2. Chętne/wybrane osoby dokonują podsumowania zajęć ze swojego punktu widzenia.

Praca domowa:

Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

  • Monika Olejnik, Tani chwyt zamiast taniego państwa, „Dziennik” 12 lutego 2008 r.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą wykorzystać prezentację i audiobook do przygotowania quizu dotyczącego faktów i opinii w tekstach publicystycznych.