Dla nauczyciela
Autor: Tomasz Malinowski
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część I
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
II. Społeczeństwo obywatelskie.
Uczeń:
7) krytycznie analizuje przekazy medialne i porównuje przekazy różnych mediów dotyczące tych samych wydarzeń czy procesów; formułuje własną opinię w oparciu o poznane fakty; rozpoznaje przejawy nieetycznych zachowań dziennikarzy.
Zakres rozszerzony
IX. Sprawowanie władzy w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
1) wyjaśnia pojęcie „finansów publicznych”; przedstawia modele polityki gospodarczej państwa; wyjaśnia pojęcie i przedstawia rodzaje polityk publicznych.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
analizuje fragmenty tekstu publicystycznego Moniki Olejnik Tani chwyt zamiast taniego państwa i wskazuje fakty oraz opinie;
dokonuje selekcji i hierarchizacji informacji pozyskanych z materiału źródłowego;
przedstawia wnioski z analizy materiału.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z fragmentem „Wprowadzenie do analizy” zawartym w sekcji „Przeczytaj”, aby móc aktywnie uczestniczyć w zajęciach, analizować przedstawione treści i rozwiązywać zadania.
Faza wstępna:
1. Przedstawienie tematu „Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część I” i celów zajęć.
2. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał: „Fakt czy opinia – jak je odróżnić? Część I”. Prosi uczestników zajęć o wykonanie ćw. 1 z sekcji „Przeczytaj”.
3. Uczniowie wykonują zadanie z sekcji „Przeczytaj”: analizują zdania opracowane na podst. artykułu Moniki Olejnik Tani chwyt zamiast taniego państwa i wskazują, które zdania według nich przedstawiają fakty, a które opinie. Następnie nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej wyniki dla całej klasy.
Faza realizacyjna:
1. Uczniowie zapoznają się z prezentacją multimedialną. Wspólnie określają, które ze zdań są faktami, a które opiniami, i uzasadniają swoje odpowiedzi. Mogą przy tym dyskutować i wymieniać się opiniami. Po analizie każdego zdania nauczyciel odsłania odpowiedź, aby uczniowie mogli zweryfikować swoją pracę.
2. Na koniec tego etapu zajęć uczniowie weryfikują swoje odpowiedzi udzielone w ćw. 1 w sekcji „Przeczytaj”.
3. Uczniowie dzielą się na 4‑osobowe grupy i wykonują ćw. 1 w sekcji „Audiobook”: w źródłach internetowych szukają tekstów publicystycznych dotyczących taniego państwa, a w nich przykładów zdań, które przedstawiają fakty i wyrażają opinie. Każdy z członków grupy omawia jeden przykład na forum klasy.
4. Praca z audiobookiem „Komentarz do analizy”. Po wysłuchaniu materiału uczniowie dyskutują o tym, co sprawiło im największe trudności w określaniu, czy cytowane zdania z artykułu są faktem, czy opinią.
Faza podsumowująca:
1. W ramach utrwalenia zdobytych umiejętności uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia interaktywne. Wspólnie omawiają odpowiedzi.
2. Chętne/wybrane osoby dokonują podsumowania zajęć ze swojego punktu widzenia.
Praca domowa:
Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.
Materiały pomocnicze:
Monika Olejnik, Tani chwyt zamiast taniego państwa, „Dziennik” 12 lutego 2008 r.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać prezentację i audiobook do przygotowania quizu dotyczącego faktów i opinii w tekstach publicystycznych.