Badanie 2
Weź pod uwagę dotychczasowe rozważania z Badania 1 oraz wykonanych ćwiczeń i ponownie odpowiedz na pytanie, wybierając jedną z zaproponowanych odpowiedzi. Wariant „trudno powiedzieć” wybierz tylko wtedy, gdy rzeczywiście nie potrafisz się zdecydować na inną odpowiedź.
Ludzie różnią się między sobą w poglądach na to, jak dalece ich postępowanie powinno być podporządkowane pewnym ogólnym zasadom moralnym. Który z podanych poglądów zbliżony jest do twojego zdania na ten temat?
- Należy mieć wyraźne zasady moralne i nigdy od nich nie odstępować.
- Należy mieć wyraźne zasady moralne, ale w pewnych sytuacjach można od nich odstąpić, byleby były to sytuacje wyjątkowe.
- Należy mieć pewne zasady moralne, ale nie ma w tym nic złego, kiedy się od nich odstępuje w związku z wymaganiami różnych sytuacji życiowych.
- Nie należy wiązać swojego postępowania określonymi z góry zasadami moralnymi, ale powinno się w zależności od sytuacji znajdować właściwe sposoby postępowania i zachowania.
- Trudno powiedzieć.
Porównanie sondaży i wyników badań
Przeanalizuj różnice w procentowych rozkładach odpowiedzi na pytanie sondażowe zadane przez CBOS i w badaniach w twojej klasie.
Ludzie różnią się między sobą w poglądach na to, jak dalece ich postępowanie powinno być podporządkowane pewnym ogólnym zasadom moralnym. Który z podanych poglądów zbliżony jest do Pana(i) zdania na ten temat?
-
pogląd : Należy mieć wyraźne zasady moralne i nigdy od nich nie odstępować.
procentowe_poparcie : 31
-
pogląd : Należy mieć zasady moralne, ale w pewnych sytuacjach można od nich odstąpić, byleby były to sytuacje wyjątkowe.
procentowe_poparcie : 39
-
pogląd : Należy mieć pewne zasady moralne, ale nie ma w tym nic złego, kiedy się od nich odstępuje w związku z różnymi sytuacjami życiowymi.
procentowe_poparcie : 16
-
pogląd : Nie należy wiązać swojego postępowania z określonymi z góry zasadami moralnymi, ale powinno się w zależności od sytuacji znajdować właściwe sposoby postępowania i zachowania.
procentowe_poparcie : 9
-
pogląd : Trudno powiedzieć.
procentowe_poparcie : 5
Zdecyduj, które stwierdzenia są prawdziwe, a które fałszywe.
| Stwierdzenie | Prawda | Fałsz |
| Przypisanie autorstwa normy prawnej konkretnej jednostce jest wystarczającym dowodem na twierdzenie, że norm nie tworzy społeczeństwo lecz jednostki. | □ | □ |
| Życie społeczne w krajach autorytarnych jest oparte, w odróżnieniu od krajów demokratycznych, na tzw. beznormiu. | □ | □ |
| Normy społeczne tym się różnią od norm boskich, że tylko te pierwsze wsparte są sankcjami w postaci kar. Te drugie oparte są na wolnej woli, jaką Bóg obdarzył człowieka. | □ | □ |
| Normy obyczajowe i zwyczaje regulują interakcje codzienne między ludźmi. | □ | □ |
| W trakcie procesu socjalizacji jednostka nie tylko przyswaja sobie system aksjonormatywny społeczeństwa, ale także buduje własną tożsamość społeczną i indywidualną oraz kształtuje własną osobowość. | □ | □ |
| Z badań socjologicznych wynika, że Polacy im rzadziej uczestniczą w praktykach religijnych, tym częściej odrzucają twierdzenie, że istnieją całkowicie jasne zasady określające, co jest dobre, a co złe. | □ | □ |
Zapoznaj się z tekstem źródłowym i obrazem, a następnie wykonaj polecenie.
Źródło I
Lampart– Oszalałeś, mój synu! Jak możesz przyłączać się do tych ludzi: to mafia i banda oszustów! Kto nosi nazwisko Falconeri, powinien być z nami, z królem. Niebieskie oczy znowu zaczęły się uśmiechać.
– Z królem, oczywiście, ale z którym królem? – Chłopak wpadł nagle w jeden z tych nastrojów krańcowej powagi, które czyniły go tak dalekim i zarazem tak drogim. – Jeśli nas tam nie będzie, oni ogłoszą republikęrepublikę. Jeśli chcemy, by wszystko pozostało tak, jak jest, wszystko się musi zmienić. Rozumiesz?
Źródło: Giuseppe Tomasi di Lampedusa, Lampart, Warszawa 1963, s. 31.
Źródło II
Słownik
zgodny z czymś, odpowiedni, pasujący, odpowiadający
odnoszący się do emocji; uczuciowy, emocjonalny
mechanizmy regulujące zgodność zachowań jednostek i zbiorowości społecznych z normami i regułami obowiązującymi w społeczeństwie lub szerszych zbiorowościach społecznych
układ wartości, norm postępowania, które umacniają te wartości oraz wzorów zachowania, czyli kulturowo i historycznie zmiennych form, jakie przybierają normy w zależności od konkretnej sytuacji, w której są stosowane przez jednostkę
(z łac. res publica – rzecz wspólna, publiczna); forma państwa (rządu), w której głowa państwa (jednoosobowa albo kolegialna) wyłaniana jest na określony czas w drodze wyboru przez ogół obywateli (suwerenem politycznym w republice jest cały naród) lub przez specjalne kolegium wyborcze
względnie trwałe, spójne oczekiwania, jakie wobec podejmującego rolę członka ma zbiorowość społeczna
obecny, niezmieniony stan rzeczy; stan, który trwa, nie podlega w danym momencie zmianie; stąd: zwolennik status quo to zwolennik, obrońca obecnej rzeczywistości, obecnego porządku (niechętny zmianie)