Autorka: Paulina Wierzbińska

Temat: Norma: pomiędzy wartością a dyrektywą

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

I. Człowiek w społeczeństwie.

Uczeń:

4) charakteryzuje na przykładach różne rodzaje norm społecznych (w tym ich genezę), wyjaśnia mechanizm kontroli społecznej oraz skutki łamania tych norm.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje różne rodzaje norm społecznych;

• wyjaśnia, jak działa kontrola społeczna;

• analizuje skutki łamania norm.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

• analiza materiału źródłowego.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Podział klasy na pięć zespołów. Każdy z nich ma wybrać jednego lub kilku bohaterów kultury, którzy swoimi działaniami łamią lub na nowo definiują normy. Bohaterowie nie powinni się powtarzać, choć taka sytuacja również jest interesujaca, bo może przedsawiać różne oceny tej samej postaci. Uczniowie przedstawiają normy,które zostały złamane lub przedefiniowane przez bohaterów, a także konsekwencje tych działań. Forma: prezentacja multimedialna, czas: maksymalnie 5 min.

Faza wstępna:

1. Przedstawienie tematu „Norma: pomiędzy wartością a dyrektywą” i celów zajęć.

2. Rozpoznawanie wiedzy potocznej uczniów. Uczniowie próbują intuicyjnie odpowiedzieć na pytania zawarte we wprowadzeniu.

Faza realizacyjna:

1. Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy interaktywnej lub za pomocą rzutnika pytanie sondażowe z sekcji Badanie 1. Uczniowie na telefonach komórkowych lub tabletach logują się do systemu, dołączają do lekcji i przystępują do odpowiedzi na zadane pytanie. Nauczyciel, korzystając ze swojego panelu użytkownika, wyświetla zestawienie odpowiedzi uczniów. Chętne osoby mogą uzasadnić swój wybór.

2. Uczniowie w parach rozwiązują problemy przedstawone w ćwiczeniu 2 w sekcji Badanie 1. Następnie chętne/wybrane pary przedstawiaja rozwiazanie na forum klasy. Pozostali uczniowie mogą z nimi polemizować i przedstawiać własne stanowiska.

3. Przedstawienie uczniowiskich prezentacji. Po każdej z nich pozostali uczniowie mogą polemizować z prelegentami, a na koniec zagłosować na postać, z którą się najbardziej utożsamiają.

4. Praca z filmem. Uczniowie zapoznają się z materiałem i sporządzają notatki dotyczące treści w kontekście pytania sondażowego i wcześniej rozważanych problemów. Chętne osoby dziela się swoimi refleksjami.

5. Podział klasy na trzy grupy. Każdy zespół analizuje przydzieloną wypowiedź z ćwiczenia 1 w sekcji Film. Po upływie wyznaczonego czasu następuje omówienie na forum klasy. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i uzupełniać wypowiedzi prelegentów.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie ponownie odpowiadają na pytanie sondażowe postawione na wcześniejszym etapie zajęć (w sekcji Badanie 2). Wyniki są wyświetlone na tablicy interaktywnej.

2. Podział na grupy. Każda z nich wykonuje ćwiczenie 2 w sekcji Badanie 2. Uczniowie porównują wyniki sondażu przeprowadzonego przez CBOS oraz wyniki badań przeprowadzonych w klasie. Przedstawiciele zespołów prezentują odpowiedzi, które są wspólnie omawiane i porównywane.

3. Na zakończenie zajęć chętne osoby podsumowują je z własnego punktu widzenia. Uczniowie, którzy zmienili zdanie podczas obu głosowań, mogą uzasadnić swoje decyzje.

Praca domowa:

1. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

• Moralność Polaków po dwudziestu latach przemian, Komunikat z badań CBOS, Warszawa, marzec 2009.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Film” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.