A basinbasinbasin is a large, bowl‑shaped depression in the surface of the land, surrounded by elevations on all sides. In Poland, basins are situated between the uplandsuplandsuplands and the mountainsmountainsmountains; some basins are surrounded on all sides. The largest basin is the Sandomierz Basin situated between the Małopolska and Lublin Uplands and the Carpathian Mountains. The Oświęcim Basin, situated to the south of Krakow, is much smaller.
Important!
The Kłodzko Basin and the Jeleniogórska Basin situated near the Sudetes lie outside the belt of foothill basins. However, their landscape, climate and living conditions are very similar to the ones existing in the foothill basins.
The climate of the basins is warmer and milder than the climate of the hills surrounding them. The Sandomierz Basin even belongs to the warmest regions of our country. The annual rainfall in the basins is lower than in the neighbouring mountains, but it is still higher than in the lowlands. The bottoms of the basins are usually flat, typically with rivers flowing through them. As a result, the soils of the basins are fertile. Due to these factors and favourable topographic conditions, agriculture is an important branch of the economy there.
R1DpqkVnHdAcC
Fotografia ukazująca teren równinny z polami i łąkami, w tle widoczne wzniesienia otaczające teren. Przed wzniesieniami widoczne kontury miasta.
The landscape of basins
Source: Marcin "dome" Dąbrowski, http://commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 2.5.
R1H1sGpNWkAxi
Fotografia wnętrza kaplicy św. Kingi w Wieliczce. Widoczna wysoka sala, oświetlona przez białe kryształowe żyrandole. W kaplicy znajdują się zwiedzający turyści. Blask kryształowych żyrandoli pada na rzeźbioną posadzkę. Na końcu sali znajduje się ołtarz, a z przodu schody prowadzące do kaplicy.
The salt mine in Wieliczka
Source: EwelinaSow, http://commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.
R9FDSsNGLBD6V
Grafika komputerowa prezentująca stalowe, żółte konstrukcje umieszczone pomiędzy usypanymi pagórkami żółtej siarki. Ponad kopcami siarki widać metalową konstrukcję maszyny przesiewającej osikę.
The sulphur mine in Osiek
Source: Tomorrow Sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
The Polish foothill basins have many natural resources. In the Oświęcim Basin, there are rich deposits of hard coal. In the Sandomierz Basin, there are rock salt deposits (Wieliczka and Bochnia), sulfur deposits (Tarnobrzeg, Grzybów), as well as small amounts of natural gas and crude oil.
Important!
Towns and cities situated in central, low‑lying parts of the basins are affected by the risk of flooding. In the case of heavy rainfall or rapidly melting snow, water may flow from all sides to the central part of the basin. This may cause short‑lasting but violent flooding.
R1EIGB5kEtfvy
Dwie fotografie prezentujące skutki powodzi z 1997 roku. Na pierwszej widoczny zniszczony do połowy most na rzece, po którym idą ludzie. Na drugiej fotografii widoczne pozostałości budowli stojącej na brzegiem rzeki.
A catastrophic flood in Kłodzko in 1997. The level of the river flowing through the town rose by as much as 8.71 m almost overnight
Source: Cz i U. Kuchtowie, Tomorrow Sp. z o.o., http://commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.
The significance of the basins for tourism
The basins are a perfect starting point for hiking trips to the mountains and uplands surrounding them. In addition, important transport routes run through every basin, making it much easier to transport passengers and goods. This is due to their flat terrain and the fact that they enable one to travel between mountain chains without having to climb them. In each basin there is one or several larger towns providing supplies, transport and accommodation for tourists. For example, in the Oświęcim Basin, there is Oświęcim, Pszczyna and Czechowice‑Dziedzice. All these towns are near the Western Beskids. The town of Nowy Targ may be a good starting point for trips to the Tatra Mountains, the Pieniny, the Gorce Mountains and the massif of Babia Góra.
R14iRmFLcYDA0
Grafika przedstawia kontur mapy Polski z zaznaczonym na czerwono terenem kotliny.
1.Zamek Królewski na Wawelu- Fotografia przedstawia dziedziniec Wawelu- Był siedzibą książęcą i królewską oraz centrum politycznym państwa polskiego od XI do XVI wieku.,
2. Kopalnia soli- fotografia przedstawia figury w kopalni soli w Wieliczce- Podziemna kopalnia eksploatująca złoże soli kamiennej.,
3.Twierdza w Kłodzku- Fotografia prezentuje wysokie mury obronne twierdzy porośnięte trawą.- Zajmuje wzniesienie zwane Forteczną Górą. Jest wyjątkowym zabytkiem architektury militarnej, wciąż jeszcze pełnym tajemnic.,
4. Krzyżtopór- Fotografia przedstawia mury zamku- Pełna magii i tajemniczości ruina zamku w Ujeździe.,
5. Siarka- fotografia przedstawia kawałki siarki koloru żółtego- Bogactwo naturalne wydobywane m.in. w kopalni siarki w Osieku.
1. The Royal Castle in Wawel - the photograph shows the Wawel courtyard- It was the seat of the princely and royal and the political center of the Polish state from the 11th to the 16th century.
2. Salt mine - photo shows figures in the Wieliczka salt mine- Underground mine exploiting the rock salt deposit,
3. Fortress in Kłodzko - the photograph shows the high defensive walls of the fortress overgrown with grass. - It occupies a hill called Forteczna Góra. It is a unique monument of military architecture, still full of secrets,
4. Krzyżtopór- The photograph shows the castle walls - Full of magic and mystery of the ruin of the castle in Ujazd.
5. Sulphur - the photograph shows pieces of sulfur yellow - Natural wealth extracted among others in the sulfur mine in Osiek
Grafika przedstawia kontur mapy Polski z zaznaczonym na czerwono terenem kotliny.
1.Zamek Królewski na Wawelu- Fotografia przedstawia dziedziniec Wawelu- Był siedzibą książęcą i królewską oraz centrum politycznym państwa polskiego od XI do XVI wieku.,
2. Kopalnia soli- fotografia przedstawia figury w kopalni soli w Wieliczce- Podziemna kopalnia eksploatująca złoże soli kamiennej.,
3.Twierdza w Kłodzku- Fotografia prezentuje wysokie mury obronne twierdzy porośnięte trawą.- Zajmuje wzniesienie zwane Forteczną Górą. Jest wyjątkowym zabytkiem architektury militarnej, wciąż jeszcze pełnym tajemnic.,
4. Krzyżtopór- Fotografia przedstawia mury zamku- Pełna magii i tajemniczości ruina zamku w Ujeździe.,
5. Siarka- fotografia przedstawia kawałki siarki koloru żółtego- Bogactwo naturalne wydobywane m.in. w kopalni siarki w Osieku.
1. The Royal Castle in Wawel - the photograph shows the Wawel courtyard- It was the seat of the princely and royal and the political center of the Polish state from the 11th to the 16th century.
2. Salt mine - photo shows figures in the Wieliczka salt mine- Underground mine exploiting the rock salt deposit,
3. Fortress in Kłodzko - the photograph shows the high defensive walls of the fortress overgrown with grass. - It occupies a hill called Forteczna Góra. It is a unique monument of military architecture, still full of secrets,
4. Krzyżtopór- The photograph shows the castle walls - Full of magic and mystery of the ruin of the castle in Ujazd.
5. Sulphur - the photograph shows pieces of sulfur yellow - Natural wealth extracted among others in the sulfur mine in Osiek
Basin – tourism
Source: Daniel.zolopa, Halicki, Jakub Hałun, NordNordWest, GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
A very important point on the tourist map of this region is the city of Krakow, situated in a narrow connection of two basins, called the Krakow Gate. The city has excellent transport connections (airport, motorway, railway lines) and an extensive accommodation base. The city attracts many tourists from Poland and abroad. Krakow was once the capital of Poland, therefore it has a large number of magnificent historical heritage sites, including: the Wawel Hill with its castle, Old Town with the Market Square and the Cloth Hall (Sukiennice) and dozens of centuries‑old houses and churches (including St. Mary's Church with the famous altar of Veit Stoss (Polish: Wit Stwosz).
Rtiy33cBOgCmB
Exercise 1
Przypomnij sobie tytuł abstraktu, wysłuchaj nagrania i spróbuj zaproponować własny temat dla dzisiejszej lekcji.
Przypomnij sobie tytuł abstraktu, wysłuchaj nagrania i spróbuj zaproponować własny temat dla dzisiejszej lekcji.
Source: Rocker1984, licencja: CC BY 3.0.
Summary
Basins are flat depressions in the surface of the land, surrounded by uplands or mountains.
The largest Polish basins are the Sandomierz Basin and the Oświęcim Basin.
From the towns located in the basins, you can go on many attractive trips to the uplands or the mountains.
Key words
basin, Krakow, salt, sulfur
RhpmLybTLX2Lw
Exercise 2
Match the pairs: English words with Polish definition. basin Możliwe odpowiedzi: 1. wklęsła forma terenu, zazwyczaj o płaskim dnie, otoczona ze wszystkich stron wzniesieniami, 2. obszary o wysokości powyżej 300 m n.p.m., gdzie między szczytami i dolinami jest więcej niż 300 m różnicy wysokości, 3. obszary położone powyżej 300 m n.p.m. z niewielkimi różnicami wysokości względnych mountains Możliwe odpowiedzi: 1. wklęsła forma terenu, zazwyczaj o płaskim dnie, otoczona ze wszystkich stron wzniesieniami, 2. obszary o wysokości powyżej 300 m n.p.m., gdzie między szczytami i dolinami jest więcej niż 300 m różnicy wysokości, 3. obszary położone powyżej 300 m n.p.m. z niewielkimi różnicami wysokości względnych uplands Możliwe odpowiedzi: 1. wklęsła forma terenu, zazwyczaj o płaskim dnie, otoczona ze wszystkich stron wzniesieniami, 2. obszary o wysokości powyżej 300 m n.p.m., gdzie między szczytami i dolinami jest więcej niż 300 m różnicy wysokości, 3. obszary położone powyżej 300 m n.p.m. z niewielkimi różnicami wysokości względnych
Match the pairs: English words with Polish definition. basin Możliwe odpowiedzi: 1. wklęsła forma terenu, zazwyczaj o płaskim dnie, otoczona ze wszystkich stron wzniesieniami, 2. obszary o wysokości powyżej 300 m n.p.m., gdzie między szczytami i dolinami jest więcej niż 300 m różnicy wysokości, 3. obszary położone powyżej 300 m n.p.m. z niewielkimi różnicami wysokości względnych mountains Możliwe odpowiedzi: 1. wklęsła forma terenu, zazwyczaj o płaskim dnie, otoczona ze wszystkich stron wzniesieniami, 2. obszary o wysokości powyżej 300 m n.p.m., gdzie między szczytami i dolinami jest więcej niż 300 m różnicy wysokości, 3. obszary położone powyżej 300 m n.p.m. z niewielkimi różnicami wysokości względnych uplands Możliwe odpowiedzi: 1. wklęsła forma terenu, zazwyczaj o płaskim dnie, otoczona ze wszystkich stron wzniesieniami, 2. obszary o wysokości powyżej 300 m n.p.m., gdzie między szczytami i dolinami jest więcej niż 300 m różnicy wysokości, 3. obszary położone powyżej 300 m n.p.m. z niewielkimi różnicami wysokości względnych
Match the pairs: English words with Polish definition.
wklęsła forma terenu, zazwyczaj o płaskim dnie, otoczona ze wszystkich stron wzniesieniami, obszary położone powyżej 300 m n.p.m. z niewielkimi różnicami wysokości względnych, obszary o wysokości powyżej 300 m n.p.m., gdzie między szczytami i dolinami jest więcej niż 300 m różnicy wysokości