E-materiały do kształcenia zawodowego

E‑book do e‑materiału Organizowanie i prowadzenie prac wgłębnych w odwiertach

 Organizacja i prowadzenie eksploatacji otworowej złóż - Technik górnictwa otworowego 311702

bg‑gold

Intensyfikacja wydobycia – szczelinowanie hydrauliczne

E‑BOOK

12

Spis treści

Cel oraz rodzaje intensyfikacji odwiertów

Na intensyfikację wydobycia składają się wszystkie wykonywane czynności, które mają zwiększyć wydajność odwiertu przy niezmienianej energetyczności złoża. Dochodzi się do tego dzięki podniesieniu współczynnika przepuszczalności skał złożowych w okolicy odwiertu lub zmniejszeniu współczynnika lepkości ropy w tymże.

W każdym złożu węglowodorów można wyróżnić w całym czasie eksploatacji trzy charakterystyczne okresy:

  • okres początkowy, w którym wzrasta wydobycie sumaryczne ze względu na proces rozwiercania,

  • okres drugi, w którym wydobycie utrzymuje się na stałym poziomie, ewentualne jego spadki są rekompensowane kolejnymi odwiertami wykonywanymi w programie zagęszczania siatki odwiertów,

  • okres trzeci, w którym dalsze wiercenia tracą sens ze względu na możliwość wystąpienia interferencji odwiertów i braku przyrostów wydobycia pokrywających koszty wierceń. Okres ten w szczególności dla złóż ropy naftowej ma największe znaczenie, gdyż jeszcze znaczna część zasobów znajduje się w złożu. Stwarza to konieczność przedłużenia trzeciego okresu eksploatacji, na poziomie ekonomicznie opłacalnej wydajności, w celu zwiększenia współczynnika sczerpania zasobów.

W czasie trwania eksploatacji złoża ropy naftowej następuje odgazowanie ropy naftowej i wzrost jej lepkości przy jednoczesnym zwiększeniu oporów przepływu w strefie przy odwiertowej. Spowodowane to jest wytrącaniem się frakcji asfaltowych i parafinowych oraz osadzaniem się piasku wydobywanego ze złoża. Wzrost oporów przepływu w strefie przyodwiertowej następuje także w przypadku eksploatacji złóż gazu ziemnego, w wyniku osadzania się w tej strefie piasku przypływającego wraz z gazem ze złoża.

Zabiegi zwiększające wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego, które stosujemy w złożach, zwłaszcza w końcowej fazie eksploatacji, poprzez zmniejszenie oporów przepływu w strefie przyodwiertowej, noszą nazwę zabiegów intensyfikacji wydobycia.

Zwiększenie wydajności odwiertu przy założeniu stałego ciśnienia złożowego oraz dennego ruchowego jest możliwe przez:

  • zwiększenie współczynnika przepuszczalności skał złożowych w strefie zasięgu odwiertu,

  • zmniejszenie współczynnika lepkości ropy naftowej w strefie zasięgu odwiertu.

Stosowanie zabiegów intensyfikacji wydobycia nie zmienia stanu energetycznego złoża, tzn. nie powodują one wzrostu ciśnienia złożowego, co jest celem metod wtórnych eksploatacji. Wyjątek stanowi zabieg częściowego spalania ropy w złożu, stojący na pograniczu metod intensyfikacji wydobycia i metod wtórnych eksploatacji złoża.

Metodami mającymi na celu wzrost współczynnika przepuszczalności skał złożowych w strefie zasięgu odwiertu są:

  • torpedowanie odwiertów,

  • szczelinowanie hydrauliczne,

  • obróbka kwasowa przyodwiertowej strefy złoża.

Obniżenie współczynnika lepkości ropy naftowej w strefie zasięgu odwiertu uzyskujemy przez:

  • wygrzewanie odwiertu,

  • częściowe spalanie ropy naftowej w złożu.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Powiązane materiały multimedialne