R1Ccm5ZLXNJ3e1

Obraz amerykańskiego malarza Josepha Wrighta z 1771 roku, zatytułowany Alchemik lub Alchemik odkrywa fosfor. Prezentuje wnętrze mrocznej pracowni w stylu gotyckim, pełną alchemicznych przyrządów i ksiąg. W prawym dolnym rogu na pierwszym planie stoi stary, siwobrody alchemik w szarej szacie klęczy patrząc z zachwytem na wielką kolbę na stojaku podłączoną do aparatu do destylacji. Szklane naczynie wypełnia biały, świecący płyn. Tuż za uczonym stoi stół nakryty zielonym suknem i zastawiony księgami, a jeszcze wyżej wysokie gotyckie okno, za którym widać nocne niebo z księżycem w pełni. Po lewej stronie w głębi sceny znajduje się ściana z półkami zastawionymi sprzętem laboratoryjnym i dwóch młodych uczniów, z których jeden trzyma zapalony kaganek, a drugi z uśmiechem wskazuje mistrza.

1. Czym jest alchemia?

Początków chemii należy szukać w alchemiialchemiaalchemii, która była połączeniem mitów, religii i filozofii oraz prac eksperymentalnych z użyciem sprzętu laboratoryjnego.

Alchemia wywodzi się z praktyk kapłanów starożytnego Egiptu, którzy zajmowali się m.in. balsamowaniem i mumifikacją ciał zmarłych, a także produkcją barwników, maści oraz kosmetyków. W późniejszym okresie alchemicy poszukiwali kamienia filozoficznegokamień filozoficznykamienia filozoficznego, czyli substancji pozwalającej zamieniać metale w złoto. W swoich badaniach alchemicy często odwoływali się do magii. Starali się odkryć eliksir nieśmiertelności oraz środek leczący wszystkie choroby – panaceumpanaceumpanaceum. Rozkwit alchemii miał miejsce nie tylko w starożytnym Egipcie i w Europie, ale przede wszystkim w Chinach i Indiach. Azjatyccy alchemicy poszukiwali głównie recepty na nieśmiertelność.

RimxkB8Np1qKI1

Cztery obrazy przedstawiające alchemików. Od lewej: Der Alchemist Josepha Leopolda Ratinckxa z 1937 roku. Przedstawia starego uczonego w białej szacie stojącego przed aparaturą badawczą zawierającą gliniane naczynie stojące na przenośnym piecyku i zestaw do destylacji. Uczony patrzy na podgrzewane naczynie trzymając w lewej ręce klepsydrę. Tło obrazu stanowi warsztat utrzymany w ciepłych barwach, zawierający półkę z książkami u góry, szafkę z substancjami po lewej stronie i regał z przyrządami oraz stołem do doświadczeń. Drugi obraz od lewej to średniowieczna rycina nieznanego artysty pochodząca z XV-wiecznego kodeksu, przedstawiająca arabskiego alchemika i lekarza Dżabira Ibn Hajjana, znanego w Europie jako Geber. Rycina przedstawia starca w biało-czerwonej szacie i szpiczastym kapeluszu z długą brodą stojącego na skrawku jałowego terenu. Trzeci obraz od lewej to The Alchemist Williama Fettesa Douglasa z 1855 roku, przedstawiający wnętrze bogato wyposażonej pracowni uczonego. Po lewej stronie i w głębi sceny znajdują się regały pełne ksiąg. W centralnej części sceny przy bogato rzeźbionym stole zastawionym instrumentami badawczymi stoi lekko zgarbiony stary, siwobrody mędrzec w skromnej czarnej szacie. Naprzeciw niego jego gość, postawny mężczyzna w bogatym stroju, stoi we władczej pozycji, trzymając wysoko uniesioną kolbę ze złocistą substancją. Ostatni, czwarty obraz również nosi tytuł Alchemik, jest autorstwa holenderskiego malarza Cornelisa Pietersza Begi i pochodzi z 1663 roku. Przedstawia mężczyznę w średnim wieku ubranego w prosty strój rzemieślnika siedzącego w ciasnej pracowni wypełnionej rozrzuconymi niedbale instrumentami badawczymi. Pracowania jest prawie pozbawiona umeblowania, po lewej stronie w jasnej ścianie znajduje się małe okno pod którym stoi zagracony stół, a w tle za uczonym znajduje się wygasły piec. Alchemik siedzi okrakiem na małym taborecie przy równie małym stole, a w prawej ręce trzyma małą wagę, którą odmierza porcje jakiejś substancji.

W jaki sposób alchemicy opisywali eksperymenty?

Do opisu eksperymentów alchemicy stosowali kody, symbole oraz skomplikowane ilustracje smoków, wojowników i potworów. Wąż pożerający własny ogon to symbol wiedzy tajemnej i zmian nieustannie zachodzących w przyrodzie.

R18nZJdsKI2Qk1

Trzy ilustracje przedstawiające symbole wiedzy tajemnej. Pierwsza od lewej to skomplikowany geometryczny układ przedstawiający postać starego człowieka wpisaną w okrąg z krukiem siedzącym na jego dłoni i dwoma aniołami unoszącymi się nad nimi. Ponad kołem w pięciu gwiazdach naniesiono symbole astrologiczne, a narożniki ilustracji zawierają słońce, księżyc, żywioły ognia i powietrza. Druga, środkowa ilustracja to rycina przedstawiająca las ze wzgórzami w tle. Na pierwszym planie znajduje się główny temat: skrzydlaty smok pożerający swój długi ogon. Rycina ostatnia przedstawia scenę łowów na smoki w scenerii przypominającej brzeg morza. Dwie pary postaci - mężczyzna ze słońcem na głowie i kobieta z księżycem ubrani w starogreckie stroje na pierwszym planie zabijają smoka maczugami. Tacy sami ludzie na drugim planie podchodzą smoka uzbrojeni w łuki.

Ciekawostka

W Pradze znajduje się słynna Złota Uliczka (Zlatá ulička) zabudowana szeregiem małych domków, których szerokość miejscami nie przekracza jednego metra. Według podań to właśnie tutaj pracowali alchemicy i złotnicy cesarza Rudolfa II Habsburga (władcy Węgier, Austrii i Czech z XVI/XVII w.).

RkMkdVICbk6k51

Zdjęcie przedstawia letni widok Złotej Uliczki w Pradze. Jest to miejsce, w którym mieli zamieszkiwać alchemicy i złotnicy na przełomie XVI i XVII wieku. Uliczka zabudowana jest kolorowymi i bardzo małymi domkami. W wąskim kadrze zdjęcie mieści się sześć tradycyjnych budynków mieszkalnych, z których każdy ma inny kolor. Patrząc od lewej: brązowy, turkusowy, czerwony, morski, żółty, jasnożółty i jasnozielony.

R1F6qAsGcnmhL1

Zdjęcie praskiej Złotej Uliczki zimą. Przedstawia ten sam ciąg budynków, co poprzednie, lecz od drugiej strony i z uliczką przysypaną śniegiem. Fotograf stał pod budynkiem w kolorze jaskrawej żółci, a kolejne domy są w kolorze morskim, czerwonym, brązowym, niebieskim i kanarkowym. Wymieniony w opisie poprzedniego zdjęcia dom turkusowy jest cofnięty względem pozostałych i z tej perspektywy niewidoczny.

Cesarz Rudolf II Habsburg gościł na swym praskim dworze wielu alchemików, w tym Polaka Michała Sędziwoja, którego pracownia mieściła się w wieży (zwanej Kurzą Stopką) w Zamku Królewskim na Wawelu. Według przekazów Sędziwój podczas audiencji na Hradczanach, w obecności Rudolfa II i jego największych dostojników, zaprezentował swój najznamienitszy eksperyment: do tygla wrzucił kawałek ołowiu, który zamienił się w sztabkę złota. Chcąc osiągnąć zamierzony efekt, Sędziwój najprawdopodobniej posłużył się tyglem o podwójnym dnie bądź też powlekł sztabkę złota rtęcią, tak by odzyskała swoją złotą barwę dopiero po ogrzaniu w tyglu. Niemniej, Rudolf II po tym wydarzeniu nakazał wykuć napis: Niechaj zrobi to ktokolwiek inny, co zrobił Sędziwój Polak. Inny alchemik, Edward Kelley, który twierdził, że udało mu się odkryć kamień filozoficzny, miał mniej szczęścia – kiedy nie dopełnił tajemnicy i nie zaczął produkować złota, Rudolf II uwięził go w Białej Wieży znajdującej się na Złotej Uliczce.

Rr2csEFcPshy51

Zdjęcie przedstawia wschodnie skrzydło Zamku Królewskiego na Wawelu wraz z jego podporą, wieżą zwaną Kurzą Stopką po prawej stronie. Według przekazów wieża była siedzibą Michała Sędziwoja, alchemika i odkrywcy tlenu.

2. Czym zajmuje się chemia?

Nauki przyrodnicze zajmują się badaniem otaczającego nas świata. Jedną z nauk przyrodniczych jest chemia, która koncentruje się na badaniu:

• z czego składają się substancje (czyli na poznaniu ich budowy);

• co można z substancji otrzymać (czyli na poznaniu ich właściwości, odkryciu i zastosowaniu);

• jak substancje mogą być wytwarzane (czyli na poszukiwaniu metod ich otrzymywania);

• jak i dlaczego substancje mogą się zmieniać.

Do nauk przyrodniczych zalicza się także biologię, geografię i fizykę.

ChemiachemiaChemia jest obecna niemal w każdej dziedzinie naszego życia. Wtedy, gdy zażywamy leki, gotujemy i spożywamy posiłki, wykonujemy badania medyczne czy dobieramy ubrania odpowiednie do danej pory roku lub uprawianej dziedziny sportu. Zastanów się, jak rozwój chemii wpłynął na codzienne życie każdego z nas.

Polecenie 1

Utwórz mapę mentalną w zeszycie według przedstawionego wzoru. Uzupełnij puste pola swoimi skojarzeniami ze słowem chemia. Mapę możesz rozbudować o dodatkowe pola.

RNbkmkszdzcUM1

Ilustracja przedstawia typową mapę myśli. Centralny obszar to koło zatytułowane Chemia, do którego prowadzi pięć pustych pól przeznaczonych do wypełnienia.

Czy wyobrażasz sobie dzień bez chemii?

RLy37fsXGambJ1

Animacja prezentująca zbiór sytuacji, w których przedmioty codziennego użytku okazują się nieistnieć.

Animacja prezentująca zbiór sytuacji, w których przedmioty codziennego użytku okazują się nieistnieć.

Film dostępny na portalu epodreczniki.pl

Animacja prezentująca zbiór sytuacji, w których przedmioty codziennego użytku okazują się nieistnieć.

Z czym kojarzysz słowo chemia**?**

RLlTS47C1vPcY1

Film przedstawiający sondę uliczną gdzie kilku osobom zadaje się dwa pytania: z czym kojarzy się Tobie słowo chemia? i czym zajmowali się alchemicy?

Film przedstawiający sondę uliczną gdzie kilku osobom zadaje się dwa pytania: z czym kojarzy się Tobie słowo chemia? i czym zajmowali się alchemicy?

Film dostępny na portalu epodreczniki.pl

Film przedstawiający sondę uliczną gdzie kilku osobom zadaje się dwa pytania: z czym kojarzy się Tobie słowo chemia? i czym zajmowali się alchemicy?

R15QozQRwrIZ51

Aplikacja interaktywna przedstawiająca rysunek łazienki oraz jej elementów mających związek z chemią. Są to, licząc od lewej, szkło w oknie i lustrze, tworzywa sztuczne z których wykonano wannę, kubek i szczoteczkę do zębów, kosmetyki i środki czystości na wannie, stopy metali w armaturze i grzejnikach, związki chemiczne w szafce oraz tworzywa ceramiczne w umywalce. Elementy wyposażenia oznaczone są znakami zapytania, których kliknięcie powoduje odsłonięcie dymków z tekstem opisującym.

Aplikacja interaktywna przedstawiająca rysunek łazienki oraz jej elementów mających związek z chemią. Są to, licząc od lewej, szkło w oknie i lustrze, tworzywa sztuczne z których wykonano wannę, kubek i szczoteczkę do zębów, kosmetyki i środki czystości na wannie, stopy metali w armaturze i grzejnikach, związki chemiczne w szafce oraz tworzywa ceramiczne w umywalce. Elementy wyposażenia oznaczone są znakami zapytania, których kliknięcie powoduje odsłonięcie dymków z tekstem opisującym.

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DEEmlA3yL

R1FsqRr6b49sV1

Aplikacja interaktywna przedstawiająca rysunek mieszkania oraz jego elementów mających związek z chemią. Są to, licząc od lewej, ceramika w doniczce, stopy metali w kaloryferze, konserwanty i barwniki w jedzeniu na stole, farby i lakiery z plastikiem i szkłem w samochodzie za oknem, papier w kalendarzu na ścianie, guma w butach przy drzwiach, barwniki i sztuczne włókna w płaszczu na wieszaku i tworzywa sztuczne w plastikowym krześle.

Aplikacja interaktywna przedstawiająca rysunek mieszkania oraz jego elementów mających związek z chemią. Są to, licząc od lewej, ceramika w doniczce, stopy metali w kaloryferze, konserwanty i barwniki w jedzeniu na stole, farby i lakiery z plastikiem i szkłem w samochodzie za oknem, papier w kalendarzu na ścianie, guma w butach przy drzwiach, barwniki i sztuczne włókna w płaszczu na wieszaku i tworzywa sztuczne w plastikowym krześle.

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DEEmlA3yL

Jakie gałęzie przemysłu są związane z chemią?

RhMM5u1cvWy131

Ilustracja przedstawiająca gałęzie przemysłu mające związek z chemią. W samym środku znajduje się czarne koło z napisem Chemia. Do niego prowadzą różnokolorowe okręgi z nazwami przemysłu. Licząc od góry w kierunku ruchu wskazówek zegara są to: przemysł metalurgiczny, przemysł środków piorących, przemysł kosmetyczny, przemysł farmaceutyczny, przemysł tworzyw sztucznych, przemysł materiałów budowlanych, przemysł spożywczy, przemysł chemiczny oraz przemysł energetyczny.

R1byGAOHvp0Ed1

Chemia w życiu codziennym

Chemia w życiu codziennym

Film dostępny na portalu epodreczniki.pl

Chemia w życiu codziennym

Chemia to nauka badająca właściwości substancji, a zwłaszcza zachodzące w nich przemiany. To nauka eksperymentalna, czyli oparta na obserwacjach, podobnie jak fizyka. Obie te dziedziny wiedzy należą do nauk przyrodniczych i stanowią ich podstawę. Wiadomości z chemii i fizyki są wykorzystywane do wyjaśniania zjawisk zachodzących w przyrodzie martwej i ożywionej. Podstawowa znajomość chemii jest bardzo ważna w życiu codziennym każdego człowieka, a wiedza chemiczna jest przydatna w wielu zawodach.

3. Zawód – chemik?

Polecenie 3

Utwórz mapę mentalną w zeszycie według przedstawionego wzoru. Uzupełnij puste pola nazwami zawodów, których wykonywanie jest związane z chemią.

R5XcqIuNiyY4u1

Ilustracja przedstawia typową mapę myśli. Centralny obszar to koło zatytułowane Zawody, których wykonywanie związane jest z chemią, do którego prowadzi pięć pustych pól przeznaczonych do wypełnienia.

Warto uczyć się chemii, ponieważ pomaga ona zrozumieć otaczający nas świat. Dzięki tej wiedzy możemy dowiedzieć się, jak działa płyn do rozmrażania szyb, środek do udrażniania rur, proszek do prania, proszek do pieczenia czy tabletka od bólu głowy. Znajomość chemii umożliwia przemyślany wybór produktów codziennego użytku.

Dorobek chemii wykorzystują lekarze, pielęgniarze, dentyści, farmaceuci, fizjoterapeuci, lekarze weterynarii, inżynierowie, strażacy, policjanci, kierowcy ciężarówek, hydraulicy, malarze, fryzjerzy, kucharze, nauczyciele przedmiotów przyrodniczych… Ta lista może być długa.

Dobrze wykształcony chemikchemikchemik jest człowiekiem o wszechstronnej wiedzy i umiejętnościach, rozumiejącym procesy zachodzące w przyrodzie. Absolwenci wydziałów chemicznych polskich uczelni są przygotowani do pracy w różnych instytucjach. Po studiach mogą znaleźć zatrudnienie w szkolnictwie, instytutach naukowo‑badawczych, laboratoriach analitycznych, przedsiębiorstwach chemicznych, a także w polskich i zagranicznych przedsiębiorstwach handlowych, zajmujących się dystrybucją odczynników i sprzętu pomiarowego.

RRw9o9TQUfUP31

Zdjęcie przedstawiające znanych chemików: Jędrzej Śniadecki (1768-1838), Ludwik Pasteur (1822-1895), Alfred Nobel (1833-1896), Dymitr Mendelejew (1834-1907), Maria Skłodowska-Curie (1867-1934), Ignacy Mościcki (1867-1946).

Zdjęcie przedstawiające znanych chemików: Jędrzej Śniadecki (1768-1838), Ludwik Pasteur (1822-1895), Alfred Nobel (1833-1896), Dymitr Mendelejew (1834-1907), Maria Skłodowska-Curie (1867-1934), Ignacy Mościcki (1867-1946).

Film dostępny na portalu epodreczniki.pl

Zdjęcie przedstawiające znanych chemików: Jędrzej Śniadecki (1768-1838), Ludwik Pasteur (1822-1895), Alfred Nobel (1833-1896), Dymitr Mendelejew (1834-1907), Maria Skłodowska-Curie (1867-1934), Ignacy Mościcki (1867-1946).

4. Co to są piktogramy?

Podczas sprzątania łazienki i kuchni można używać m.in. środków do dezynfekcji, udrażniania rur, a także płynów do usuwania kamienia lub rdzy. Składnikami takich preparatów często są substancje, które niewłaściwie użyte, mogą być groźne dla zdrowia. W celu zapewnienia bezpieczeństwa osobom mającym kontakt z takimi środkami opracowano znaki i symbole ostrzegawcze – piktogramypiktogrampiktogramy informujące o zagrożeniach związanych z używaniem takich substancji. Informacje te dają możliwość zastosowania odpowiednich środków ochrony ogólnej i osobistej, a także właściwego przygotowania miejsca pracy.

Obowiązujące do 2015 roku piktogramy ostrzegawcze mają kształt pomarańczowego kwadratu z czarnym nadrukiem. Obecnie są one zastępowane przez nowe wzory piktogramów: białe romby (kwadraty) z czerwoną obwódką.
Aby zapewnić ochronę zdrowia ludzkiego oraz ochronę środowiska i ułatwić wymianę handlową pomiędzy krajami w ramach struktury Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), opracowano ujednolicone kryteria klasyfikacji i oznakowania substancji i mieszanin pod nazwą GHS (Globally Harmonized System − Globalny System Zharmonizowany). System GHS zawiera zasady informowania o możliwych zagrożeniach powodowanych przez chemikalia oraz wymogi dotyczące oznakowania etykiet i kart charakterystyki substancji.

RwaRixCxiDWFw1

Ilustracja przedstawia sposób korzystania z ostrzeżeń zawartych w kartach substancji chemicznych. W lewym górnym rogu znajduje się rysunek typowej butelki z agresywnym płynem do czyszczenia, z widoczną etykietką zawierającą znaki ostrzegawcze w starej wersji, czyli na pomarańczowym tle. Obok po prawej widocznych jest dziewięć często spotykanych piktogramów w obecnie obowiązującej postaci, czyli białych rombów z czerwonym obrzeżem i czarnym rysunkiem. Same piktogramy również ułożone są w kształt rombu, co jest popularną metodą prezentacji tych znaków. Poniżej umieszczono komiksową ilustrację korzystania z piktogramów. Trzy rysunki: na pierwszym człowiek czytający kartę produktu, na drugim ten sam człowiek biorący do rąk maskę mającą zabezpieczać przed oparami, na trzecim człowiek w masce i okularach ochronnych trzymający w ręce zielony pojemnik z parującą substancją.

Karta charakterystyki to dokument zawierający informacje o możliwych zagrożeniach związanych z użytkowaniem określonych środków chemicznych. Sporządza się ją dla substancji i mieszanin niebezpiecznych. Powinna ona być napisana prostym i zrozumiałym językiem oraz zawierać 16 obowiązkowych punktów, w tym:

• wszystkie niezbędne dane dotyczące zagrożeń;

• informacje dotyczące producenta, importera lub dystrybutora

• datę sporządzenia bądź aktualizacji karty.

Czy piktogramy są potrzebne?

R1VAOFAlRjCNy1

Ilustracja przedstawia dwie typowe zielone butelki z agresywnym płynem do czyszczenia lub wybielaczem od strony etykietki ze znakami ostrzegawczymi. Widoczne są dwie niemal identyczne butelki. Jedyna różnica to wygląd piktogramów, który na butelce po lewej stronie ma nową, obowiązującą postać, czyli białych rombów z czerwoną obwódką, a na butelce po prawej starą, wychodzącą z użycia, czyli pomarańczowe kwadraty z czarnymi rysunkami.

R8KFcf4ImyeBW1

Zdjęcie lub rysunek produktów czyszczących, piorących, wybielających, rozpuszczalników, farb czy rozpałki do grilla.

Zdjęcie lub rysunek produktów czyszczących, piorących, wybielających, rozpuszczalników, farb czy rozpałki do grilla.

Film dostępny na portalu epodreczniki.pl

Zdjęcie lub rysunek produktów czyszczących, piorących, wybielających, rozpuszczalników, farb czy rozpałki do grilla.

RPmC947Qy6ZhM1

Ilustracja przedstawia przykłady sześciu popularnych piktogramów ostrzegawczych w zestawieniu wersji nowych ze starymi. W górnej części obrazka zebrano piktogramy w wersji obowiązującej obecnie, a w dolnej ich starsze odpowiedniki. Zaprezentowane piktogramy licząc od lewej to: produkt toksyczny, szkodliwy, żrący, niebezpieczny dla środowiska, palny oraz wybuchowy.

RyZAYLaIKOuHP1

Ilustracja przedstawia listę zagrożeń fizycznych, zagrożeń dla zdrowia oraz zagrożeń dla środowiska naturalnego wraz z odpowiadającymi im piktogramami ostrzegawczymi. Po lewej stronie listy na niebieskim tle umieszczonych zostało pięć piktogramów z zagrożeniami fizycznymi, w następującej kolejności licząc od góry: substancje wybuchowe, substancje utleniające, substancje samonagrzewające się, łatwopalne, samoreaktywne i uwalniające gazy w kontakcie z wodą, substancje działające korodująco na metale oraz gazy pod ciśnieniem. Po prawej stronie listy na pomarańczowym tle umieszczone zostały cztery piktogramy z zagrożeniami dla zdrowia w następującej kolejności licząc od góry: substancje bardzo toksyczne, substancje działająco drażniące na skórę i powodujące poważne uszkodzenia oczu, substancje działające drażniąco na skórę i oczy, działające uczulająco na skórę i toksyczne oraz substancje rakotwórcze, działające szkodliwie na płodność, uczulające drogi oddechowe i toksyczne. U dołu listy na niebieskim tle umieszczony został piktogram informujący o ostrym lub przewlekłym zagrożeniu dla środowiska wodnego.

Ciekawostka

Niektóre produkty, np. zabawki, są oznaczane symbolem „CE”. Skrót ten pochodzi od francuskich słów Conformité Européenne,co znaczy „zgodny z dyrektywami Unii Europejskiej”. Dyrektywy te są związane z zagadnieniami bezpieczeństwa użytkowania, ochrony zdrowia i ochrony środowiska, określają zagrożenia, które producent powinien wykryć i wyeliminować. Oznaczając swój wyrób znakiem CE, producent deklaruje, że spełnia on wszystkie wymagania określone w przepisach. Łudząco podobne do znaku „CE” jest oznakowanie rzeczy eksportowanych przez Chiny: „China Export (CE)”, którego umieszczenie nie oznacza spełnienia wymagań prawnych w zakresie bezpieczeństwa produktu.

R1AcaIW4mmE111

Ilustracja przedstawiająca różnice pomiędzy znakiem certyfikatu jakościowego Unii Europejskiej o nazwie Conformité Européenne prezentowanego po lewej stronie, a znakiem China Export widocznym po prawej stronie używanym w stosunku do towarów stanowiących eksport z Chin. W przypadku tego pierwszego piktogram przypomina dwa nachodzące na siebie szare okręgi na które naniesiono ciemniejszym odcieniem litery C i E. Z kolei znak China Export przypomina spłaszczone wersje liter tamtych liter i nie posiada wykończeń w kształcie pełnych okręgów.

Podsumowanie

• Chemia jest nie tylko przedmiotem szkolnym, jest obecna w każdej dziedzinie naszego życia. Ma długą i ciekawą historię.

• Chemia to nauka zajmująca się badaniem składu i budowy substancji, ich przemianami oraz warunkami wpływającymi na szybkość tych przemian.

• Piktogramy ostrzegawcze umieszcza się na opakowaniach preparatów zawierających substancje niebezpieczne dla zdrowia i życia człowieka.

Dowiedz się więcej

Ranking największych polskich firm: branża chemiczna

Słowniczek

Zadania

Zastanów się, w którym opakowaniu znajdują się środki niebezpieczne, wybuchowe, a w którym – żrące i łatwopalne, a następnie wstaw piktogramy w odpowiednie miejsca.

Ćwiczenie 4.1

RLYPtJDrKmWEP1

Aplikacja interaktywna, w której obszarem działań jest ilustracja przedstawiająca garaż. W obszarze tego garażu rozmaite pojemniki są wyróżnione słownymi opisami związanymi z nimi zagrożeń, takimi jak produkt niebezpieczny dla środowiska, środek łatwopalny, czy produkt pod ciśnieniem. Zadaniem wykonującego zadanie jest dopasować osiem znajdujących się nad ilustracją piktogramów ostrzegawczych do właściwych zagrożeń poprzez przeciągnięcie ich na właściwy opis. Wówczas dany piktogram zachowa się jak naklejka i pozostanie w danym miejscu. Po naklejeniu wszystkich naklejek ostrzegawczych wynik zadania można sprawdzić klikając przycisk Sprawdź w prawym górnym rogu okna aplikacji. Żaden z obecnych nad ilustracją piktogramów nie występuje więcej niż raz, a opisy zagrożeń się nie powtarzają.

Aplikacja interaktywna, w której obszarem działań jest ilustracja przedstawiająca garaż. W obszarze tego garażu rozmaite pojemniki są wyróżnione słownymi opisami związanymi z nimi zagrożeń, takimi jak produkt niebezpieczny dla środowiska, środek łatwopalny, czy produkt pod ciśnieniem. Zadaniem wykonującego zadanie jest dopasować osiem znajdujących się nad ilustracją piktogramów ostrzegawczych do właściwych zagrożeń poprzez przeciągnięcie ich na właściwy opis. Wówczas dany piktogram zachowa się jak naklejka i pozostanie w danym miejscu. Po naklejeniu wszystkich naklejek ostrzegawczych wynik zadania można sprawdzić klikając przycisk Sprawdź w prawym górnym rogu okna aplikacji. Żaden z obecnych nad ilustracją piktogramów nie występuje więcej niż raz, a opisy zagrożeń się nie powtarzają.

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DEEmlA3yL

Wstaw piktogramy w odpowiednie miejsca tabeli.

Ćwiczenie 5.1

RC1jXW1l9NPBL1

Aplikacja interaktywna zawierająca zadanie w formie tabeli o trzech wierszach i siedmiu kolumnach, analogicznej do tabeli zawierającej zestawienie starych i nowych piktogramów ostrzegawczych. Pierwsza kolumna od lewej zawiera opis zawartości kolejnych wierszy, z których pierwszy od góry to piktogramy ostrzegawcze starego typu, obowiązujące do 2015 roku, wiersz środkowy to opis rodzaju zagrożenia, a pola w wierszach dolnych przeznaczone są na piktogramy nowego typu. Pod tabelą znajduje się komplet sześciu piktogramów ostrzegawczych w nowych i starych wersjach. Łącznie dziesięć piktogramów, które należy poukładać we właściwych miejscach przeciągając je myszką do odpowiednich pól.

Aplikacja interaktywna zawierająca zadanie w formie tabeli o trzech wierszach i siedmiu kolumnach, analogicznej do tabeli zawierającej zestawienie starych i nowych piktogramów ostrzegawczych. Pierwsza kolumna od lewej zawiera opis zawartości kolejnych wierszy, z których pierwszy od góry to piktogramy ostrzegawcze starego typu, obowiązujące do 2015 roku, wiersz środkowy to opis rodzaju zagrożenia, a pola w wierszach dolnych przeznaczone są na piktogramy nowego typu. Pod tabelą znajduje się komplet sześciu piktogramów ostrzegawczych w nowych i starych wersjach. Łącznie dziesięć piktogramów, które należy poukładać we właściwych miejscach przeciągając je myszką do odpowiednich pól.

Zasób interaktywny dostępny pod adresem https://zpe.gov.pl/a/DEEmlA3yL