Czasownik rządzi w opowiadaniu
![Dziadek opowiada bajkę Źródło: Albert Anker, Dziadek opowiada bajkę, 1884, domena publiczna.](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1vdbJheRRgW7/3/19pOXRQoprYcLpX0cXiJRZHLv0XPyKJ8.jpg)
Uzupełnij zdania odpowiednimi formami podanych czasowników w czasie przeszłym. Wybierz spośród bezokoliczników: poruszyć się, stać, wydawać się, oświetlać, być, dochodzić, przechodzić.
Z lasu ...................... dziwne odgłosy.
Pewnej nocy Marek ............ na warcie.
Marka .................... dreszcz.
Księżyc ...................... okolicę.
Chłopakowi ............................, że coś .............................. w krzakach.
Noc ............ pogodna.
Ułóż zdania z poprzedniego ćwiczenia w odpowiedniej kolejności, tak, aby utworzyły logiczny wstęp do opowiadania. Zapisz je tutaj lub w zeszycie.
Ułóż z rozsypanych wyrazów zdanie, za każdym razem zmieniając odpowiednio formy czasowników. Zapisz je w wyznaczonych miejscach. Za każdym razem zdanie rozpocznij od podanego przy formularzu słowa (dzisiaj, wczoraj lub jutro).
opalać się, z piasku, być, dzieci, dzień, na plaży, i, zamki, cały, budować, kąpać się
Uzupełnij zdania.
Czasowniki występują w ............ czasach. W zdaniu A (z poprzedniego ćwiczenia) występują w czasie ............................, w zdaniu B – w czasie ...................., w zdaniu C – w czasie .....................
Wpisz do diagramu formy 1. os. lp. czasu teraźniejszego utworzone od podanych czasowników, a dowiesz się, jak dawniej nazywano czasownik.
- masować
- kłamać
- rozumieć
- widzieć
- spotykać
1 | |||||||||
2 | |||||||||
3 | |||||||||
4 | |||||||||
5 |
Wypisz tutaj lub do zeszytu wszystkie czasowniki znajdujące się na stronie słownika ortograficznego, której fragment umieszczono niżej.
![Fragment ze słownika](https://static.zpe.gov.pl/portal/f/res-minimized/R1TKHA14oTpRz/4/2UeqgYfHugsttS1WuzZjLpkM5TJb0JPd.jpg)
Jakie formy czasownika są umieszczane jako hasło w słowniku?
Zapisz tutaj lub w zeszycie pięć przykładowych form osobowych czasownika, które zostały podane w słowniku.
Utwórz bezokoliczniki od podanych form osobowych czasowników, a będzie można znaleźć je w słowniku ortograficznym i sprawdzić poprawną pisownię.
szedł – ............
możesz – ............
znajduję – ....................
wiozę – ..............
jestem – ............
przysięgli – ..................
wzięłam – ..............
strzegły – ............
wiedziesz – ..............
gryzły – ..............
W podanych przysłowiach różnych narodów świata zaznacz czasowniki.
zielony
Czas nauczy człowieka wszystkiego.
Dom kłamcy spalił się i nikt w to nie uwierzył.
Okazje przemijają jak chmury.
Czasu rękami nie zatrzymasz.
Biedniejesz – głupiejesz.
Ostatnia godzina jest jednakowa dla wszystkich.
Dopiero po wyschnięciu studni doceniamy jej wartość.
Do każdego przysłowia dopasuj jego pochodzenie, wiedząc, że w przysłowiu: - armeńskim - występuje czasownik w 1.os. lm., cz. teraź.;- japońskim - występują dwa czasowniki w 2.os. lp., cz. teraź.;- arabskim - występuje czasownik w 3.os. lm., cz. teraź.;- gruzińskim - występują dwa czasowniki w 3.os. lp., cz. przesz.;- hiszpańskim - występuje czasownik w 3.os. lp., cz. teraź.; - bengalskim - występuje czasownik w 2.os. lp., cz. przysz.;- tureckim występuje czasownik w 3.os. lp., cz. przysz.
gruzińskie, bengalskie, hiszpańskie, arabskie, japońskie, tureckie, armeńskie
Czas nauczy człowieka wszystkiego. | |
Dom kłamcy spalił się i nikt w to nie uwierzył. | |
Okazje przemijają jak chmury. | |
Czasu rękami nie zatrzymasz. | |
Biedniejesz – głupiejesz. | |
Ostatnia godzina jest jednakowa dla wszystkich. | |
Dopiero po wyschnięciu studni doceniamy jej wartość. |
Rozdziel czasowniki na dokonane i niedokonane.
czytać, przeczytać, szyć, wyśnić, zabrać, piec, uszyć, nieść, wynieść, śnić, upiec, mówić, brać, wymówić
Czasowniki dokonane | |
---|---|
Czasowniki niedokonane |
Uzupełnij przysłowia odpowiednimi wyrazami.
pracy, diabli, był, ma, kołatki, biorą, kołaczy, mędrcem, nie, Broda, będzie, ojca, psiej, niech, słucha, było, wisieć, las, utonie
Kto nie ................ ................, matki, ................ posłucha ................ .................
Bez ................ nie ma .................
................ nikogo ................ nie czyni.
Co ................ ................, nie .................
Złego ................ nie .................
Nie ................ nas, ................ las, ................ ................ nas, będzie .................
Tutaj lub w zeszycie zapisz regułę pisowni „nie” z czasownikami.
Zaznacz kolorem czasowniki w podanych zdaniach.
pomaranczowy
Kasia cały dzień sprzątała swój pokój.
Marcin długo czytał lekturę.
Szymon od rana robił karmnik dla ptaków.
Alicja wybierała prezent dla mamy.
Sąsiedzi całą sobotę kosili trawnik w swoim ogrodzie.
Uzupełnij zdanie.
niedokonanej, dokonanej
Czasowniki w zdaniach z poprzedniego ćwiczenia wystąpiły w formie .........................
Uzupełnij zdania zaprzeczonymi formami czasowników z poprzedniego ćwiczenia. Formy niedokonane zamień na formy dokonane.
Już wieczór, a Kasia jeszcze .................................. swojego pokoju.
Lektura okazał się nudna, dlatego Marcin jeszcze jej ...............................
Szymonowi zabrakło desek, dlatego ...................... jeszcze karmnika dla ptaków.
Alicja ........................ prezentu dla mamy, ponieważ nie mogła się zdecydować.
Ogród jest bardzo duży, dlatego sąsiedzi ...................... całego trawnika.