Dla nauczyciela
Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Instytucje monarchii absolutnych
Grupa docelowa:
III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
VIII. Modele sprawowania władzy.
Uczeń:
3) przedstawia, odwołując się do współczesnych przykładów, typologie współczesnych monarchii ze względu na pozycję głowy państwa (absolutna, konstytucyjna, parlamentarna); analizuje normy dotyczące sukcesji.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
scharakteryzuje główne zasady funkcjonowania monarchii absolutnych w Europie;
wskaże różnice między absolutyzmem klasycznym i absolutyzmem oświeconym;
przeanalizuje idee absolutyzmu w różnych działach myślicieli odrodzenia.
Strategie nauczania:
konektywizm;
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
burza mózgów;
analiza tekstu źródłowego;
dyskusja;
odwrócona klasa.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją
Na poprzedniej lekcji uczniowie proszeni są o przygotowanie fragmentów tekstów Niccolò Machiavellego, Thomasa Hobbesa i Jeana Bodina dotyczących władzy.
Faza wstępna
1. Na początku lekcji uczniowie przypominają definicję absolutyzmu i absolutyzmu oświeconego. Wykorzystują burzę mózgów.
2. Nauczyciel przedstawia temat i cele zajęć.
Faza realizacyjna
1. Klasa zostaje podzielona na trzy grupy, każda z nich dostaje za zadanie przeanalizowanie tekstu źródłowego jednego z myślicieli odrodzeniowych. Na jego podstawie przygotowuje informacje na temat teorii absolutyzmu.
2. Grupy przedstawiają przygotowane przez siebie teorie, wszystkie najważniejsze cechy zostają wypisane na tablicy i uczniowie wskazują na podobieństwa i różnice między teoriami.
3. Na podstawie swoich prac uczniowie weryfikują przygotowaną przez siebie definicję absolutyzmu.
4. Wybrana lub chętna osoba proszona jest o przypomnienie głównych idei oświeceniowych. Uczniowie porównują systemy absolutystyczne.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie proszeni są o ocenę możliwości rozwoju społeczeństwa i jego wpływu na funkcjonowanie państwa w systemie absolutnym.
2. Po krótkiej dyskusji wybrana lub chętna osoba podsumowuje dyskusję, wskazując na najczęściej pojawiające się odpowiedzi.
Praca domowa:
Uczniowie proszeni są o ocenę odpowiedzialności władcy w systemie absolutyzmu oświeconego.
Materiały pomocnicze:
Jean Bodin, Sześć ksiąg o Rzeczypospolitej, Warszawa 1958.
Niccolò Machiavelli, Książe Vesper, Gdynia 2016.
Jan Baszkiewicz, Władza, Wrocław 2009.
Jan Baszkiewicz, Powszechna historia ustrojów państwowych, Gdańsk 1998.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Może zostać wykorzystane jako przygotowanie do lekcji odwróconej lub dyskusji na temat znaczenia roli społeczeństwa w państwie absolutnym.