Dla nauczyciela
Autor: Krzysztof Kowaluk
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Funkcjonalizm
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
I. Człowiek i społeczeństwo.
Uczeń:
8) charakteryzuje współczesne społeczeństwo i analizuje jego cechy (otwarte, postindustrialne, konsumpcyjne, masowe i informacyjne).
Zakres rozszerzony
XVI. Edukacja i nauka. Uczeń:
3) przedstawia wkład w nauki społeczne znanych na świecie Polaków: Bronisława Malinowskiego, Floriana Znanieckiego i Leona Petrażyckiego;
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
przedstawia znaczenie badań Bronisława Malinowskiego;
wyjaśnia, czym jest funkcjonalizm strukturalny;
opisuje zasady socjologii Émile'a Durkheima.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
lekcja odwrócona.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
burza mózgów.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Przed lekcją
Chętne/wybrane osoby przygotowują prezentację na temat podstawowych nurtów w antropologii funkcjonalistycznej. Jej podstawą może być rozdział 17.4 z książki Jerzego Szackiego Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe (lub inna pozycja wskazana przez nauczyciela).
Faza wstępna
1. Przedstawienie tematu zajęć: „Funkcjonalizm”, na którego podstawie uczniowie formułują cele lekcji.
2. Indywidualne przygotowanie map myśli związanych z tematem zajęć. Wybrana lub chętna osoba zapisuje propozycje na tablicy. Pozostali uczniowie uzupełniają mapę swoimi pomysłami.
Faza realizacyjna
1. Przedstawienie prezentacji przygotowanej przez uczniów przed zajęciami.
2. Praca w parach. Każda z nich zadaje autorom prezentacji jedno pytanie. Autorzy udzielają odpowiedzi. Jeśli nie są w stanie odpowiedzieć, pytanie zostaje zapisane na tablicy.
3. Nauczyciel ocenia aktywność uczniów i prezentację oraz – jeśli jest taka konieczność – uzupełnia ją.
4. Praca z animacją. W trakcie emisji uczniowie wynotowują najważniejsze ich zdaniem informacje. Następnie dyskutują o poruszanych w materiale zagadnieniach i wykonują dołączone ćwiczenie 1.
Faza podsumowująca
1. W ramach podsumowania praca z materiałem w sekcji „Schemat”. Następnie uczniowie wykonują wskazane ćwiczenia.
2. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń.
Praca domowa:
Zadaniem uczniów jest znalezienie odpowiedzi na pytania zapisane na tablicy. Nauczyciel udziela im stosownych wskazówek.
Materiały pomocnicze:
Barbara Olszewska‑Dyoniziak, Bronisław Malinowski. Twórca nowoczesnej antropologii społecznej, Zielona Góra 1996.
Alan Barnard, Antropologia, Warszawa 2006.
Émile Durkheim, Zasady metody socjologicznej, Warszawa 1968.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Materiał multimedialny może zostać wykorzystany przez uczniów indywidualnie lub podczas zajęć w charakterze podsumowania.