Autor: Krzysztof Kowaluk

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Funkcjonalizm

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

I. Człowiek i społeczeństwo.

Uczeń:

8) charakteryzuje współczesne społeczeństwo i analizuje jego cechy (otwarte, postindustrialne, konsumpcyjne, masowe i informacyjne).

Zakres rozszerzony

XVI. Edukacja i nauka. Uczeń:

3) przedstawia wkład w nauki społeczne znanych na świecie Polaków: Bronisława Malinowskiego, Floriana Znanieckiego i Leona Petrażyckiego;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • przedstawia znaczenie badań Bronisława Malinowskiego;

  • wyjaśnia, czym jest funkcjonalizm strukturalny;

  • opisuje zasady socjologii Émile'a Durkheima.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • lekcja odwrócona.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • burza mózgów.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Chętne/wybrane osoby przygotowują prezentację na temat podstawowych nurtów w antropologii funkcjonalistycznej. Jej podstawą może być rozdział 17.4 z książki Jerzego Szackiego Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe (lub inna pozycja wskazana przez nauczyciela).

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu zajęć: „Funkcjonalizm”, na którego podstawie uczniowie formułują cele lekcji.

2. Indywidualne przygotowanie map myśli związanych z tematem zajęć. Wybrana lub chętna osoba zapisuje propozycje na tablicy. Pozostali uczniowie uzupełniają mapę swoimi pomysłami.

Faza realizacyjna

1. Przedstawienie prezentacji przygotowanej przez uczniów przed zajęciami.

2. Praca w parach. Każda z nich zadaje autorom prezentacji jedno pytanie. Autorzy udzielają odpowiedzi. Jeśli nie są w stanie odpowiedzieć, pytanie zostaje zapisane na tablicy.

3. Nauczyciel ocenia aktywność uczniów i prezentację oraz – jeśli jest taka konieczność – uzupełnia ją.

4. Praca z animacją. W trakcie emisji uczniowie wynotowują najważniejsze ich zdaniem informacje. Następnie dyskutują o poruszanych w materiale zagadnieniach i wykonują dołączone ćwiczenie 1.

Faza podsumowująca

1. W ramach podsumowania praca z materiałem w sekcji „Schemat”. Następnie uczniowie wykonują wskazane ćwiczenia.

2. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń.

Praca domowa:

Zadaniem uczniów jest znalezienie odpowiedzi na pytania zapisane na tablicy. Nauczyciel udziela im stosownych wskazówek.

Materiały pomocnicze:

  • Barbara Olszewska‑Dyoniziak, Bronisław Malinowski. Twórca nowoczesnej antropologii społecznej, Zielona Góra 1996.

  • Alan Barnard, Antropologia, Warszawa 2006.

  • Émile Durkheim, Zasady metody socjologicznej, Warszawa 1968.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Materiał multimedialny może zostać wykorzystany przez uczniów indywidualnie lub podczas zajęć w charakterze podsumowania.