Dla nauczyciela
Autor: Marcin Sawicki
Przedmiot: Historia
Temat: Przyczyny i uwarunkowania rozwoju terroryzmu w Europie i na świecie w drugiej połowie XX w.
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum
Podstawa programowa:
zakres rozszerzony
LIV. Świat na przełomie tysiącleci.
Uczeń:
3) charakteryzuje nowe zagrożenia dla ładu międzynarodowego.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
wskazuje etapy rozwoju zjawiska terroryzmu w powojennym świecie;
wymienia różne motywacje terrorystów atakujących ludzi;
wyjaśnia, dlaczego terroryzm należy do największych zagrożeń współczesnego świata.
Strategie nauczania:
konstruktywizm,
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych,
dyskusja,
elementy dramy.
Formy zajęć:
praca indywidualna,
praca w grupach,
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu,
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale,
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda,
elementy charakteryzacji i atrybuty przygotowane przez uczniów.
Przebieg zajęć:
Przed zajęciami:
Nauczyciel poleca, aby wybrani uczniowie przygotowali odrębne krótkie prezentacje dotyczące organizacji Irgun, IRA, Frakcji Czerwonej Armii, Al‑Kaidy, Szamila Basajewa oraz Muammara Kadafiego i jego związków z terroryzmem. Uczniowie powinni uwzględnić motywacje poszczególnych organizacji i postaci oraz położyć szczególny nacisk na skutki ich działań.
Faza wstępna:
Nauczyciel przedstawia temat i cele lekcji. Prosi uczestników zajęć o przygotowanie pytań związanych z tematem lekcji, na jakie chcieliby uzyskać odpowiedzi. Będą to obowiązujące uczniów kryteria sukcesu.
W ramach rekapitulacji wtórnej uczniowie przypominają, jakie znają historyczne akty terroru przed II wojną światową. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia ich odpowiedzi.
Faza realizacyjna:
Prezentacje. Wskazani przed lekcją uczniowie przedstawiają efekty swojej pracy i wskazują różnorodne motywacje terrorystów oraz skutki ich działań. Pozostali uczniowie robią notatki, mogą zadawać prezentującym pytania (nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia informacje).
Nauczyciel odtwarza film i poleca, aby uczniowie wynotowali najistotniejsze ich zdaniem informacje.
Uczniowie w czteroosobowych grupach wykonują polecenie 2: przedstawiają zmiany w rozwoju terroryzmu w XX w. Wybrane grupy omawiają swoje rozwiązanie i spostrzeżenia na forum klasy.
Uczniowie, nadal w grupach, pracują nad ćwiczeniami 4 i 5. Następnie opowiadają, jakie emocje odczuwali, czytając teksty.
Faza podsumowująca:
Uczniowie wykonują ćwiczenie 8: przygotowują konspekt przemówienia (elementy dramy). Losowo wybrani uczniowie przedstawiają rezultaty swojej pracy.
Zalogowany na platformie nauczyciel wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. Wybrany uczeń odczytuje cele lekcji. Następuje wspólne omówienie: co udało się osiągnąć, do czego warto wrócić, czego nie udało się zrealizować i dlaczego. Później nauczyciel analizuje przebieg lekcji i przeprowadza ewaluację, z której wnioski wykorzysta w przyszłości.
Materiały pomocnicze:
Najnowsza historia świata, t. 1, 1945–1963, pod red. A. Patka, J. Rydla, J.J. Węca, Kraków 2000.
J. Tyszkiewicz, E. Czapiewski, Historia powszechna. Wiek XX, Warszawa 2010.
Wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą zapoznać się z filmem przed zajęciami, wówczas w fazie realizacyjnej, po prezentacjach, przechodzą bezpośrednio do wykonywania poleceń dołączonych do multimedium.
Spis ilustracji nieopisanych:
Ćwiczenie 2 – ilustracja 1: Frakcja Czerwonej Armii; domena publiczna, Wikimedia Commons.
Ćwiczenie 2 – ilustracja 2: Front Wyzwolenia Palestyny; domena publiczna, Wikimedia Commons.
Ćwiczenie 2 – ilustracja 3: Armia Boga; domena publiczna, RevSpitz, Wikimedia Commons.
Ćwiczenie 2 – ilustracja 4: Armia Wyzwolenia Kosowa; domena publiczna, Wikimedia Commons.
Ćwiczenie 2 – ilustracja 5: Hezbollah; domena publiczna, Wikimedia Commons.
Ćwiczenie 2 – ilustracja 6: Irgun; domena publiczna, Wikimedia Commons.