Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: NATO i Układ Warszawski – z historii zimnej wojny

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

zakres podstawowy

VII. Współczesne stosunki międzynarodowe.

11) przedstawia genezę, cele i najważniejsze organy Organizacji Paktu Północnoatlantyckiego; ocenia wpływ tej organizacji na utrzymanie pokoju międzynarodowego i pozycję Stanów Zjednoczonych Ameryki w świecie.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• wyjaśnia przyczyny powstania NATO i Układu Warszawskiego;

• charakteryzuje cele i główne organy NATO;

• definiuje pojęcia „świat dwubiegunowy”, „zimna wojna”, „żelazna kurtyna”;

• analizuje wpływ NATO na utrzymanie światowego pokoju;

• ocenia pozycję USA w okresie zimnej wojny na świecie.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• praca z mapą interaktywną;

• analiza tekstu źródłowego;

• mapa myśli;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

Zespół klasowy na wcześniejszych zajęciach został podzielony na grupy. Zadaniem każdej z nich było opracowanie przydzielonego zagadnienia:

• grupa 1 – sprawa Niemiec po II wojnie światowej,

• grupa 2 – geneza NATO i państwa członkowskie,

• grupa 3 – Układ Warszawski – geneza i funkcjonowanie.

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celu zajęć.

2. Uczniowie poznają sytuację w Europie i na świecie po zakończeniu II wojny światowej. Omawiają wytworzenie się systemu dwubiegunowego i początek zimnej wojny.

Faza realizacyjna

1. Reprezentanci grup przedstawiają wyniki pracy. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania prelegentom. Wybrana osoba zapisuje najważniejsze informacje na tablicy w formie mapy myśli.

2. Podczas pracy z tekstem źródłowym młodzież w parach analizuje artykuł 5 Traktatu Północnoatlantyckiego i wyszukuje zobowiązania członków paktu. Następnie zapoznaje się z zadaniami i celami oraz organami NATO. Chętne/wybrane osoby dzielą się swoimi spostrzeżeniami.

3. Uczniowie analizują mapę, na której przedstawiono miejsca misji pokojowych NATO, w których uczestniczyli polscy żołnierze. Dyskusja nt. „Gdzie najbardziej były zaangażowane oddziały Wojska Polskiego w ramach misji NATO?”.

4. Praca z audiobookiem. Po wysłuchaniu materiału uczniowie wykonują dołączone do niego ćwiczenia. Dyskutują o przebiegu rywalizacji między mocarstwami w okresie zimnej wojny.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne wskazane przez nauczyciela. Wspólne omówienie odpowiedzi.

2. Krótka dyskusja dotycząca oceny pozycji Stanów Zjednoczonych w okresie zimnej wojny.

3. Chętne/wybrane osoby podsumowują zajęcia ze swojego punktu widzenia.

Praca domowa:

Napisz krótką rozprawkę nt. „Jak wyglądałby dziś świat, gdyby nadal trwała zimna wojna?”.

Materiały pomocnicze:

Traktat Północnoatlantycki.

NATO. Vademecum, Warszawa 1995.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą wykorzystać audiobook jako formę utrwalenia wiadomości przed lekcją powtórzeniową.