Dla nauczyciela
Imię i nazwisko autora: Kamil Kaliński
Przedmiot: geografia
Temat zajęć: Uwarunkowania rozwoju i struktura transportu w Polsce
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum i technikum, zakres podstawowy, klasa III
PODSTAWA PROGRAMOWA
XV. Społeczeństwo i gospodarka Polski: rozmieszczenie ludności i struktura demograficzna, saldo migracji, struktura zatrudnienia i bezrobocie, urbanizacja i sieć osadnicza, warunki rozwoju rolnictwa, restrukturyzacja przemysłu, sieć transportowa, atrakcyjność turystyczna.
Uczeń:
12) analizuje przyczyny zmian i zróżnicowanie sieci transportu w Polsce, wskazuje główne węzły oraz terminale transportowe i przedstawia ich znaczenie dla gospodarki kraju.
Kształtowane kompetencje kluczowe
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,
kompetencje cyfrowe,
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne
Uczeń:
wymienia uwarunkowania rozwoju transportu w Polsce,
podaje przykłady barier ograniczających rozwój transportu w Polsce,
charakteryzuje i wyjaśnia strukturę transportu w Polsce,
porównuje strukturę transportu w Polsce na tle Unii Europejskiej i wyjaśnia przyczyny tego zróżnicowania.
Strategie nauczania: konektywizm
Metody nauczania: pogadanka, dyskusja, praca z e‑materiałem, JIGSAW
Formy zajęć: praca indywidualna, praca w grupach, praca w parach, praca całego zespołu klasowego
Środki dydaktyczne: e‑materiał, komputer, projektor multimedialny (lub/i tablety z dostępem do internetu)
Materiały pomocnicze
https://stat.gov.pl/obszary‑tematyczne/transport‑i-lacznosc/ (dostęp: 19.03.2021).
PRZEBIEG LEKCJI
Faza wprowadzająca
Czynności organizacyjne (powitanie, sprawdzenie stanu klasy).
Sprawdzenie ewentualnego zadania domowego.
Dialog z uczniami mający na celu podsumowanie ostatniej lekcji.
Przeczytanie przez uczniów wprowadzenia do e‑materiału i krótka dyskusja na ten temat.
Przedstawienie celów lekcji.
Faza realizacyjna
Nauczyciel dzieli uczniów na kilka grup. Uczniowie w grupach siadają w wyznaczonym przez nauczyciela miejscu w klasie. Ich zadaniem jest opracowanie jednego z poleceń (na drodze losowania), przy wykorzystaniu części Przeczytaj z niniejszego e‑materiału:
Czynniki szczególnie istotne dla rozwoju poszczególnych rodzajów transportu: lądowego, wodnego i powietrznego.
Czynniki szczególnie istotne dla rozwoju różnych gałęzi transportu jednocześnie.
Bariery rozwoju poszczególnych rodzajów transportu w Polsce.
Stan, struktura i dynamika transportu towarowego w Polsce.
Stan, struktura i dynamika transportu pasażerskiego w Polsce.
Po zakończonej pracy nauczyciel tworzy nowe grupy w taki sposób, żeby w nowej grupie znalazła się przynajmniej jedna osoba z każdej z pierwotnych grup. Nowe grupy siadają w wyznaczonym przez nauczyciela miejscu.
Zadaniem uczniów w nowo utworzonych grupach jest przekazanie członkom grupy przyswojonych informacji, opracowanych we wcześniejszych zespołach oraz przygotowanie ich do udzielenia odpowiedzi w obrębie danego tematu.
Po zakończonym zadaniu uczniowie wracają do pierwotnych zespołów i wymieniają się zdobytą wiedzą. Następuje klasowa dyskusja w obrębie opracowanych zagadnień/poleceń. Nad jej przebiegiem czuwa nauczyciel.
Następnie nauczyciel wyświetla film edukacyjny. Uczniowie w parach wykonują do niego polecenia. Po zakończonej pracy następuje klasowa dyskusja i omówienie wyników. Trudniejsze kwestie objaśnia nauczyciel.
Uczniowie wykonują na tablicy interaktywnej ćwiczenia z bloku Sprawdź się.
Faza podsumowująca
Podsumowanie i utrwalenie nowej wiedzy poprzez zadawanie pytań i udzielanie na nie odpowiedzi przez uczniów.
Nauczyciel nagradza aktywnych uczniów, ocenia pracę w grupach i przypomina cele zajęć.
Pożegnanie i zaproszenie na kolejną lekcję.
Praca domowa
Praca pisemna na temat czynników wpływających na rozwój transportu w swoim regionie/powiecie.
Opcjonalnie można także prosić o zapoznanie się z kolejnym tematem lekcji z zakresu XV.12 podstawy programowej (w przypadku blended‑learning).
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium Multimedium bazowe może posłużyć zarówno w trakcie lekcji (podczas pracy w grupach i w fazie podsumowującej), jak i po lekcji (w celu utrwalenia wiadomości). Może także znaleźć swoje zastosowanie na lekcji powtórzeniowej i na lekcjach dotyczących różnych rodzajów transportu w Polsce. Opracowane multimedium może być urozmaiceniem lekcji dotyczących wymagań z podstawy programowej zakresu podstawowego XII.4. oraz z zakresu rozszerzonego XII.1.