Autorka: Paulina Wierzbińska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: System polityczny nazistowskich Niemiec

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja. Uczeń:
8) przedstawia założenia faszyzmu, nazizmu i komunizmu oraz dokonuje ich krytyki z punktu widzenia praw człowieka i demokracji;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • definiuje pojęcia „faszyzm” i „nazizm” oraz wskazuje różnice między tymi ideologiami;

  • charakteryzuje okoliczności przejęcia władzy przez Adolfa Hitlera i NSDAP w Niemczech;

  • wskazuje grupy społeczne, do których kierowany był program partii hitlerowskiej;

  • ocenia znaczenie kryzysu politycznego i gospodarczego w Niemczech dla zwycięstwa narodowych socjalistów (nazistów).

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • metoda jigsaw.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Każda z nich ma za zadanie przygotować prezentację na temat jednego aspektu funkcjonowania III Rzeszy: gospodarki, ekonomii, religii, sztuki, kwestii społecznych, wojskowości.

Faza wstępna:

  1. Chętna lub wybrana osoba przypomina cechy systemu politycznego nazistowskich Niemiec.

  2. Przedstawienie tematu „System polityczny nazistowskich Niemiec” i celów zajęć.

Faza realizacyjna:

  1. Przedstawienie uczniowskich prezentacji. Po zakończeniu każdej z nich pozostali uczniowie mogą zadawać prelegentom pytania.

  2. Praca ze schematem. Uczniowie charakteryzują sztukę III Rzeszy. Rozmawiają na temat tzw. sztuki zwyrodniałej i stosunku Niemców do niej.

  3. Wirtualny spacer. Po zapoznaniu się z materiałem następuje dyskusja na temat: „Dlaczego takie inicjatywy jak Marsz Żywych nadal są ważne, mimo że od zakończenia II wojny światowej minęło wiele lat?”. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty i opinie, na zakończenie chętna/wybrana osoba przedstawia wnioski.

Faza podsumowująca:

  1. Dyskusja na temat: Jakie znaczenie dla systemu III Rzeszy miała propaganda? Wybrane osoby prezentują podsumowanie.

  2. W ramach podsumowania uczniowie wykonują ćwiczenia wskazane przez nauczyciela.

Praca domowa:

  1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotowują uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.

  2. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

  • Milena Kowalska, Dwudziestowieczne ustroje totalitarne na przykładzie faszyzmu we Włoszech, kierunki.info.pl.

  • Hannah Arendt, Korzenie totalitaryzmu, Warszawa 2021.

  • Michael Burleigh, Trzecia Rzesza. Nowa historia, Kraków 2010.

  • Program NSDAP, vaterland.pl.

  • Michał Szukała, Prof. E. Król: O zwycięstwie wyborczym NSDAP w 1932 r. zadecydował wielki kryzys gospodarczy, dzieje.pl.

  • Joanna Hytrek‑Hryciuk, Adolf Hitler: Dzień Pierwszy, tygodnikpowszechny.pl.

  • Paweł Łepkowski, III Rzesza była państwem bezprawia, rp.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Wirtualny spacer + Schemat” jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.