Dla nauczyciela
Autor: Anna Grabarczyk
Przedmiot: Język polski
Temat: Filozofia XX wieku i jej miejsce w kulturze
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.
Cele operacyjne. Uczeń:
omówi wpływ myśli Friedricha Nietzschego na filozofię XX wieku;
scharakteryzuje wybrane kierunki filozofii XX wieku koncentrujące się na człowieku i jego życiu;
wyjaśni wybrane poglądy filozofów XX wieku na temat człowieka.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem e‑podręcznika;
ćwiczeń przedmiotowych;
z użyciem komputera;
dyskusja.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie przed zajęciami zapoznają się z animacją zamieszczoną w e‑materiale. Przygotowują się do rozmowy o dziełach literackich, w których pojawia się myśl filozoficzna i które wydają się na tyle istotne, że zdały test hermeneutycznej koncepcji dystansu czasowego.
Faza wprowadzająca:
Nauczyciel inicjuje dyskusję, do której uczniowie przygotowywali się w domu. Uczestnicy zajęć wymieniają się swoimi poglądami.
Wyświetlenie na tablicy tematu i celów zajęć oraz wspólne z uczniami ustalenie kryteriów sukcesu.
Faza realizacyjna:
Uczniowie redagują plan wypowiedzi, w której ustosunkują się do stwierdzenia zamieszczonego we wprowadzeniu do lekcji: Jednym z najważniejszych kierunków XX‑wiecznej filozofii był egzystencjalizm, a popularność zyskały kierunki dążące do zrozumienia istoty sztuki czy głębokich znaczeń tekstu kultury – hermeneutyka, fenomenologia czy filozofia dialogu.
Zapoznają się z umieszczoną w e‑materiale sekcją „Przeczytaj”, mogą również korzystać z telefonów z dostępem do internetu.
Chętne osoby prezentują przygotowane przez siebie plany wypowiedzi, reszta klasy ocenia prezentację.Jeżeli jest taka konieczność, uczniowie ponownie zapoznają się z animacją i zastanawiają się, w jakim stopniu filozofia XX wieku wpłynęła na współczesną kulturę. Mogą dyskutować w parach lub większych grupach.
Uczniowie przechodzą do sekcji „Sprawdź się” i indywidualnie wykonują ćwiczenia 1‑4.
Faza podsumowująca:
Uczniowie w parach wykonują ćwiczenia 5 i 6 z sekcji „Sprawdź się”. Przedstawiają odpowiedzi na forum, nauczyciel komentuje.
Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne nr 7 i 8. Przygotowują uzasadnienia poprawnych odpowiedzi.
Materiały pomocnicze:
Zbigniew Kaźmierczak, Friedrich Nietzsche jako odnowiciel umysłowości pierwotnej 2000.
Marek Pąkciński, Maski Zaratustry: motywy i wątki filozofii Nietzschego a kryzys nowoczesności, 2004.
Wskazówki metodyczne
Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Animacja” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.