Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Doktryna socjalistyczna

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.

Uczeń:

7) porównuje założenia myśli socjaldemokratycznej i katolickiej nauki społecznej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje najważniejsze idee głoszone przez twórców socjalizmu demokratycznego;

• definiuje pojęcia socjalizm, komunizm, socjaldemokracja;

• rozróżnia idee komunizmu i socjaldemokracji;

• dostrzega przyczyny narodzin dwóch nurtów lewicowych.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• odwrócona klasa.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• śniegowa kula;

• mapa myśli;

• burza mózgów;

• prezentacja multimedialna.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed lekcją

1. Podział na grupy. Każdy zespół przygotowuje prezentację multimedialną dotyczącą przydzielonego zagadnienia:

• gr. I – Dlaczego doszło do rozłamu w szeregach socjalistów? Narodziny socjaldemokracji i porównanie z doktryną komunistyczną.

• gr. II – Poglądy Ferdinanda Lassalle'a, Eduarda Bernsteina i Karola Kautskiego

• gr. III – Co wyróżnia socjaldemokrację?

Uczniowie korzystają z treści e‑materiału, również audiobooka oraz innych dostępnych źródeł. Nauczyciel powinien zwrócić uwagę na zasady korzystania z różnorodnych źródeł informacji zgodnie z prawem.

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.

2. Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują definicję socjalizmu, komunizmu i socjaldemokracji. Łączą się w czwórki, porównują swoje propozycje i tworzą wspólne warianty odpowiedzi. Następnie łączą się w coraz liczniejsze grupy, aż powstaną ogólnoklasowe definicje.

Faza realizacyjna

1. Przedstawienie uczniowskich prezentacji. Po każdej z nich uczniowie mogą uzupełniać przedstawione informacje i zadawać pytania prelegentom.

2. Burza mózgów i mapa myśli. Uczniowie wraz z nauczycielem tworzą schemat idei zawartych w doktrynie socjalizmu demokratycznego. Wybrana osoba podsumowuje wspólną pracę i w punktach formułuje główne założenia doktryny.

3. Dyskusja: „Oceń wpływ doktryny socjaldemokratycznej na zmiany w funkcjonowaniu społeczeństw na przełomie XIX i XX w.”. Po zakończonej debacie chętna/wybrana osoba przedstawia wnioski.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenia interaktywne z sekcji „Sprawdź się” wskazane przez nauczyciela. Wspólne omówienie odpowiedzi.

2. Dyskusja: „W jakim stopniu dzisiejsi socjaldemokraci nawiązują do teorii socjalizmu demokratycznego sformułowanej na przełomie XIX i XX w.?”. Wspólne przedstawienie wniosków.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia interaktywne.

Materiały pomocnicze:

Andrew Heywood, Ideologie polityczne, Warszawa 2007.

Roman Tokarczyk, Współczesne doktryny polityczne, Kraków 2003.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Audiobook może zostać wykorzystany jako podsumowanie fazy realizacyjnej albo wstęp do dyskusji w fazie podsumowującej.