Dla nauczyciela
Autorka: Anna Wąsiel‑Alberska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Definiowanie uczestników stosunków międzynarodowych
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
VII. Współczesne stosunki międzynarodowe.
Uczeń:
1) przedstawia podmioty prawa międzynarodowego publicznego i podstawowe zasady prawa międzynarodowego (powstrzymania się od groźby użycia siły lub jej użycia, integralności terytorialnej, pokojowego załatwiania sporów, nieingerencji w sprawy wewnętrzne państwa, suwerennej równości, samostanowienia narodów, suwerenności, nienaruszalności granic);
2) wykazuje złożoność i wielopłaszczyznowość współczesnych stosunków międzynarodowych oraz współzależność państw w środowisku międzynarodowym.
Zakres rozszerzony
XIII. Ład międzynarodowy.
Uczeń:
4) wyjaśnia na przykładach wzajemne zależności polityczne, gospodarcze i kulturowe między państwami o różnym poziomie PKB i różnej jego strukturze; wyjaśnia znaczenie okresu kolonializmu w tych zależnościach.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
definiuje pojęcie stosunków międzynarodowych;
wskazuje na znaczenie pozapaństwowych uczestników stosunków międzynarodowych;
rozróżnia rodzaje mocarstw i wskazuje na podstawowe różnice między nimi;
ocenia znaczenie mocarstw w stosunkach międzynarodowych.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
mapa myśli;
puzzle;
drama;
dyskusja.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
2. Uczniowie, wykorzystując mapę myśli, wskazują na wszystkich uczestników stosunków międzynarodowych we współczesnym świecie. Starają się zdefiniować relacje między nimi i ułożyć hierarchię ich znaczenia na arenie międzynarodowej.
Faza realizacyjna
1. Podział klasy na cztery równoliczne grupy. Każda z nich proszona jest o przygotowanie definicji i przykładów różnych typów mocarstw. Następuje zmiana składów grup, tak aby w każdej grupie znalazła się przynajmniej jedna osoba z każdej pierwotnej grupy. Uczniowie wspólnie w nowych grupach przygotowują definicje wszystkich pojęć. Sprawdzają ich prawdziwość w Leksykonie stosunków międzynarodowych.
2. Podział klasy na trzy grupy. Każda z nich przygotowuje krótkie scenki prezentujące międzynarodowe negocjacje, mediacje i arbitraż.
Faza podsumowująca
1. Nauczyciel prosi o ocenę znaczenia różnych podmiotów stosunków międzynarodowych. Podjęta zostaje dyskusja na temat relacji między nimi. Uczniowie oceniają skuteczność różnych metod zapobiegania konfliktom międzynarodowym.
2. Wybrana lub chętna osoba podsumowuje dyskusję.
3. Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenia 5–8 z sekcji „Sprawdź się”.
Praca domowa:
Napisz esej na temat trwającego konfliktu międzynarodowego i zaproponuj sposób jego rozwiązania.
Materiały pomocnicze:
Teresa Łoś‑Nowak (red.), Współczesne stosunki międzynarodowe, Wrocław 2008.
Czesław Mojsiewicz (red.), Leksykon współczesnych stosunków międzynarodowych, Wrocław 2000.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Schemat może zostać wykorzystany jako wstęp do oceny relacji międzynarodowych pozapaństwowych i znaczenia państw we współczesnych stosunkach międzynarodowych.