Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Autor: Ilona Kułak

Przedmiot: biologia

Temat: Ogólna charakterystyka roślin nagonasiennych

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie rozszerzonym

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
IX. Różnorodność roślin.
2. Rośliny lądowe i wtórnie wodne. Uczeń:
2) przedstawia na przykładzie rodzimych gatunków cechy charakterystyczne mchów, widłakowych, skrzypowych, paprociowych i nasiennych oraz na podstawie tych cech identyfikuje organizm jako przedstawiciela jednej z tych grup;
6) przedstawia cechy budowy roślin, które umożliwiły im zasiedlenie środowisk lądowych;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • wyjaśnia terminy: nagonasienne i nagozalążkowe;

  • opisuje główne cechy roślin nagonasiennych;

  • omawia budowę gametofitu i sporofitu roślin nagonasiennych.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm;

  • strategia operacyjna.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczenia przedmiotowe z wykorzystaniem e‑materiału;

  • obserwacja filmu;

  • obserwacja makroskopowa;

  • rozmowa nauczająca.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • okazy zasuszone lub zatopione w żywicach syntetycznych: szyszki żeńskie i męskie sosny, nasiona sosny, zdjęcia mikroskopowe ziaren pyłku sosny.

Przebieg lekcji

Faza wstępna:

  1. Nauczyciel rozmawia z uczniami o miejscach występowania współczesnych gatunków roślin nagonasiennych. Zadaje uczniom pytania dotyczące: przedstawicieli nagonasiennych naturalnie występujących we florze Polski, gatunków będących rekordzistami pod względem wielkości i gatunków określanych jako „żywe skamieniałości”.

  2. Nauczyciel przedstawia temat i cel lekcji.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału dotyczącą cech charakterystycznych dla roślin nagonasiennych.

  2. Nauczyciel wyświetla film pt. W ogrodzie botanicznym z profesorem Wiesławem Fałtynowiczem. Ogólna charakterystyka roślin nagonasiennych, prosząc, aby uczniowie w trakcie oglądania zwrócili uwagę na współcześnie występujące krajowe rośliny nagonasienne oraz na główne cechy roślin nagonasiennych.

  3. Uczniowie przyglądają się zatopionym w żywicy syntetycznej okazom szyszek żeńskich i męskich sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris) oraz jej nasionom. Następnie na podstawie zdobytej wiedzy oraz e‑materiału wspólnie omawiają budowę szyszki męskiej i żeńskiej oraz gametofitu męskiego i żeńskiego sosny zwyczajnej.

  4. Uczniowie wykonują ćwiczenia 5 (w którym mają ocenić prawdziwość zdań dotyczących roślin nagonasiennych) i 6 (w którym na podstawie przedstawionych danych należy sformułować problem badawczy i wniosek). Ochotnicy przedstawiają rozwiązania na forum klasy.

  5. Uczniowie wykonują ćwiczenie 8, dotyczące praktycznych zastosowań roślin nagonasiennych.

  6. Nauczyciel ocenia poprawność wykonanych zadań, zgodnie z przyjętymi wcześniej kryteriami (IZ). Weryfikuje, czy rozumowanie uczniów jest prawidłowe, koryguje ewentualne błędy.

Faza podsumowująca:

Uczniowie, pracując w parach, wykonują podsumowujące lekcję ćwiczenia od 1 do 3.

Praca domowa:

Korzystając ze źródeł internetowych, wyszukaj trzy większe skupiska roślin iglastych (szpilkowych) na świecie. Przedstaw swój pogląd dotyczący znaczenia roślin iglastych dla człowieka.

Materiały pomocnicze:

  1. Film‑wykład dr Agnieszki Soszyńskiej‑Maj: Kamil Szubański, Przyrodnicze skarby zatopione w bursztynie birmańskim, „Nauka w Polsce” 17.04.2019, wydanie internetowe. Alternatywnym podsumowaniem może być film edukacyjny wyprodukowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON Sp. z o.o., pt. Biologia zakres rozszerzony klasa 1 lo Nagonasienne.

  2. Literatura:

    • Neil Campbell i in., Biologia, tłum. K. Stobrawa i in., Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 2012.

    • Encyklopedia PWN, wersja internetowa.

    • Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski, Botanika. Morfologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

    • Lucjan Rutkowski, Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania filmu:

Film może również posłużyć jako wprowadzenie w temat lekcji. Może być także wykorzystany na lekcji o systematyce nagonasiennych.

Sprawdź się