Scenariusz lekcji

Autor: Alicja Kasińska

Przedmiot: biologia

Temat: Podstawowe badania diagnostyczne w profilaktyce i leczeniu chorób układu pokarmowego człowieka

Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• objaśnia przyczyny chorób układu pokarmowego;

• opisuje objawy i skutki wybranych chorób układu pokarmowego;

• dobiera metody diagnozowania, leczenia oraz profilaktyki do wybranych chorób układu pokarmowego.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• emocjonalna.

Metody i techniki nauczania:

• mapa myśli;

• drama/scenki;

• ćwiczenia interaktywne.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w grupach;

• praca w parach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• opisy objawów chorób układu pokarmowego.

Przed lekcją:

1. Uczniowie zapoznają się z tekstem w sekcji „Przeczytaj”.

2. Uczniowie na podstawie e‑materiału oraz źródeł internetowych rozwijają mapę myśli zawartą w e‑materiale, uzupełniając ją o objawy wymienionych chorób. Wyszukują również informacje o ich diagnostyce i leczeniu.

3. Nauczyciel przed lekcją przygotowuje karteczki z nazwami chorób wymienionych w e‑materiale. Zależnie od liczebności klasy przygotowuje odpowiednią liczbę kopii.

Przebieg zajęć

Faza wstępna:

1. Nauczyciel przedstawia cele lekcji.

2. Nauczyciel prosi wybranego ucznia o odczytanie wstępu do e‑materiału i zadaje pytanie: „Czym zajmuje się gastrolog?”, „Jakie leczy choroby?”.

3. Uczniowie najpierw w parach, a następnie na forum klasy ustalają wspólną definicję nazwy specjalizacji lekarskiej i jej zakres działania.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie w parach odgrywają scenki pt. „Panie doktorze, boli mnie brzuch – co mi jest?”. Jedna osoba odgrywa rolę lekarza, druga pacjenta:

   • „Pacjenci” losują nazwy chorób (wykorzystują karteczki przygotowane przez nauczyciela – zob. materiały pomocnicze).

   • „Pacjent” zwraca się do „lekarza” po pomoc, odczytując ze swojej mapy myśli objawy wylosowanej choroby.

   • „Lekarz” przeprowadza z nim wywiad, stawia hipotezę dotyczącą choroby, a następnie proponuje wykonanie określonych badań diagnostycznych w celu potwierdzenia diagnozy. Może wyszukać potrzebne informacje w źródłach internetowych.

   • Nauczyciel prosi wyznaczone osoby o zaprezentowanie wyników zadania, tak aby diagnozy wszystkich chorób zostały przedstawione pozostałym uczestnikom zajęć. Wszyscy mają możliwość weryfikacji poprawności wykonania zadania.

2. Uczniowie analizują informacje zamieszczone na mapie myśli i indywidualnie wykonują polecenie 1, dotyczące badań najczęściej wykorzystywanych w diagnostyce chorób układu pokarmowego. Następnie wypowiadają się na forum klasy na temat roli mikrobiomu jelitowego w profilaktyce zdrowotnej.

3. Nauczyciel koryguje wypowiedzi uczniów, wyjaśnia wątpliwości, odpowiada na pytania.

Faza podsumowująca:

1. Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne od 1 do 5 oraz 7, utrwalające wiedzę na temat podstawowych badań diagnostycznych w profilaktyce i leczeniu chorób układu pokarmowego człowieka.

2. Nauczyciel ocenia zaangażowanie uczniów podczas zajęć, udzielając im informacji zwrotnej.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne nr 6 (dotyczące rozpoznawania rodzajów badań endoskopowych) i 8 (polegające na formułowaniu problemu badawczego do opisu badania).

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania mapy myśli:

Nauczyciel może wykorzystać mapę myśli do pracy przed lekcją. Uczniowie zapoznają się z jego treścią i przygotowują do pracy na zajęciach w ten sposób, żeby móc samodzielnie rozwiązać zadania.