Autorka: Małgorzata Krzeszowska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Relacje między Północą a Południem

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

VII. Współczesne stosunki międzynarodowe.

Uczeń:

2) wykazuje złożoność i wielopłaszczyznowość współczesnych stosunków międzynarodowych oraz współzależność państw w środowisku międzynarodowym.

Zakres rozszerzony

XIII. Ład międzynarodowy.

Uczeń:

2) przedstawia zmiany w międzynarodowym ładzie politycznym i gospodarczym w XXI w.;

3) wyjaśnia znaczenie strategicznych zasobów naturalnych w polityce międzynarodowej;

4) wyjaśnia na przykładach wzajemne zależności polityczne, gospodarcze i kulturowe między państwami o różnym poziomie PKB i różnej jego strukturze; wyjaśnia znaczenie okresu kolonializmu w tych zależnościach;

5) przedstawia mechanizmy i działania, które zmniejszają lub powiększają dysproporcje między państwami o różnym poziomie PKB i różnej jego strukturze.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje kraje globalnej Północy i globalnego Południa;

• analizuje poziom rozwoju państw Północy i Południa;

• wyjaśnia zależności między krajami o różnym stopniu rozwoju.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• wywiad;

• rozmowa nauczająca;

• dyskusja.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Podanie tematu i celów zajęć.

2. Uczniowie rozmawiają na temat globalizacji. Zwracają przy tym uwagę na nierównomierny rozwój świata. Na koniec wybrana osoba podsumowuje rozmowę.

Faza realizacyjna

1. Podział na dwie równe grupy. Pierwsza z grup dzieli się na dwie mniejsze (A i B). Grupa druga nie dzieli się.

2. Pierwsza grupa zapoznaje się z animacją, przy czym:

• grupa A wciela się w mieszkańców krajów rozwiniętych, zwraca uwagę na informacje dotyczące globalnej Północy;

• grupa B, jako mieszkańcy południa globu, zbiera informacje na temat globalnego Południa.

Grupa druga natomiast, w tym samym czasie, wciela się w rolę dziennikarzy i przygotowuje się do przeprowadzenia wywiadu. Szczególną uwagę podczas wywiadu dziennikarze powinni zwrócić nie na różnice między Północą i Południem oraz mechanizmy i działania, które zmniejszają lub powiększają dysproporcje między państwami.

3. Każdy z dziennikarzy przeprowadza dwa wywiady: jeden z mieszkańcem Północy, a drugi z mieszkańcem Południa. Następnie wybrani dziennikarze przedstawiają na forum wnioski ze swoich wywiadów. Wybrana osoba podsumowuje tę część zajęć.

4. Zapoznanie się zespołu klasowego z materiałem w sekcji „Przeczytaj”.

5. Na podstawie treści lekcji i wcześniejszej wiedzy następuje dyskusja na temat wzajemnych zależności politycznych, gospodarczych i kulturowych między państwami o różnym poziomie PKB. Uczniowie zwracają też uwagę na to, co kraje bogate mogą zaoferować biednym, a biedne bogatym. Na koniec wybrana osoba podsumowuje dyskusję.

Faza podsumowująca

1. Wykonanie w parach ćwiczeń 4–8 z sekcji „Sprawdź się”.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, unic.un.org.pl.

PAP, W ciągu 15 lat na świecie może przybyć 1 mld mieszkańców slumsów, 15.05.2015, newsweek.pl.

Czy Globalne Południe różni się od Globalnej Północy tylko poziomem rozwoju materialnego?, globalna.edu.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie na podstawie multimedium mogą przygotować mapę myśli.