Autor: Paulina Król

Temat: Tadeusz Różewicz powinien dostać Nagrodę Nobla - list do komisji noblowskiej

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• uzasadnia swoje stanowisko w sporze: „Różewicz – moralista czy nihilista?”;

• zajmuje stanowisko w dyskusji na temat tego, czy Różewicz powinien dostać nagrodę Nobla;;

• analizuje wybrane fragmenty utworów Tadeusza Różewicza;

• redaguje początek listu, w którym uzasadnia, za co Komisja powinna nagrodzić pisarza.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm;

• nauczanie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• z użyciem komputera;

• podająca;

• dyskusja za i przeciw;

• metoda akwarium.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu;

• metodnik lub kartki zielone, żółte i czerwone.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Nauczyciel udostępnia uczniom e‑materiał „Tadeusz Różewicz powinien dostać Nagrodę Nobla - list do komisji noblowskiej”. Prosi uczniów o zapoznanie się z materiałem w sekcji „Przeczytaj”.

2. Nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z poleceniem 1 w sekcji „Prezentacja multimedialna”.

Faza wprowadzająca:

1. Nauczyciel wraz uczniami ustala cele zajęć i kryteria sukcesu.

2. Uczniowie, pracując w kilkuosobowych grupach, zapoznają się z fragmentami tekstów Tadeusza Różewicza (dostępne w sekcji „Prezentacja multimedialna”), z których następnie skorzystają, podając argumenty podczas dyskusji, by zilustrować swoje stanowisko dotyczące tego, czy Różewicz powinien otrzymać nagrodę Nobla.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie na podstawie odczytanych tekstów dokonują ich analizy. Biorą pod uwagę:

• tematykę utworów,

• wartości ważne dla poety,

• artyzm utworów,

• język wierszy,

• ukazanie człowieka w utworach Różewicza,

• świat w poezji Różewicza,

• rolę poety i poezji.

2. Nauczyciel wyświetla multimedium w sekcji „Film edukacyjny” i prosi o podział klasy na dwie grupy. Po zapoznaniu się z materiałem zapowiada, że uczniowie będą pracować metodą akwarium. Nauczyciel zadaje pytanie: Czy Różewicz zasłużył na Nobla? i określa czas trwania dyskusji.
   Grupa pierwsza siada w kręgu i rozpoczyna dyskusję dotyczącą tego, czy Różewicz zasłużył na nagrodę Nobla. Grupa druga zajmuje miejsca wokół grupy pierwszej, dokonując analizy skuteczności podawanych argumentów. Następnie nauczyciel prosi wybranych/chętnych uczniów o dokonanie oceny umiejętności prowadzenia dyskusji, trzymania się tematu, doboru argumentów itp. kolegów z grupy dyskutującej.

3. Nauczyciel wyświetla materiał w sekcji „Prezentacja multimedialna”. Uczniowie przypominają sobie treść prezentacji. Nauczyciel odczytuje polecenie: Zdecyduj, czy twoim zdaniem pisarz jest nihilistą czy moralistą. Klasa dzieli się w cztery dowolne grupy. Każda z nich ustala wspólne stanowisko. Swoją wypowiedź przedstawiają na forum klasy. W swojej pracy wykorzystują przygotowane przed lekcją materiały. Następnie uczniowie odczytują polecenie nr 2. Wspólna praca całego zespołu klasowego nad odpowiedziami.

4. Uczniowie ponownie proszeni są o wyświetlenie materiału w sekcji „Film edukacyjny”. Tym razem pracują w parach, udzielając odpowiedzi do treści polecenia 1 i 2. Uczniowie odczytują swoje wypowiedzi, a nauczyciel dopowiada i komentuje.

5. Uczniowie zapoznają się z wierszem Przyszli żeby zobaczyć poetę. Indywidualnie zapisują swoje refleksje związane z utworem. Wyniki pracy omawiane są na forum i komentowane przez nauczyciela.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie uzupełniają ćwiczenie 2.

2. Uczniowie redagują początek listu, w którym uzasadniają, za co Komisja powinna nagrodzić pisarza.

3. Głosowanie. Nauczyciel rozdaje uczniom kartkę zieloną i czerwoną. Następnie wyświetla pytanie: Czy Różewicz zasłużył na Nobla?. Uczniowie przystępują do głosowania. Nauczyciel prosi o uczniów o krótkie uzasadnienie decyzji.

4. Wybrany uczeń podsumowuje zajęcia, zwracając uwagę na nabyte umiejętności.

Praca domowa:

1. Zredaguj list otwarty do Komitetu Noblowskiego, w którym wyrazisz swoje zdanie odnośnie nieprzyznania Nagrody Nobla dla Tadeusza Różewicza.

Materiały pomocnicze:

• Wojciech Strokowski, Polonista polimedialny, w: Polonista w szkole, pod red. Anny Janus‑Sitarz, Kraków 2004.

• Jacques Le Goff, Kultura średniowiecznej Europy, Warszawa 1995.

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Prezentacja multimedialna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.