Autor: Piotr Obolewicz

Temat: Poetycki pogrzeb taterniczki w wierszu Juliana Przybosia Z Tatr

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

• poznaje okoliczności powstania wiersza Juliana Przybosia Z Tatr,

• wskazuje cechy poetyki awangardowej w wierszu Z Tatr,

• analizuje środki stylistyczne oraz określa ich funkcje w wierszu,

• wyjaśnia na podstawie utworu Juliana Przybosia, na czym polega ekwiwalentyzacja uczuć.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• ćwiczeń przedmiotowych;

• dyskusja;

• film.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Poetycki pogrzeb taterniczki w wierszu Juliana Przybosia Z Tatr”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem w sekcji „Przeczytaj” i następnie rozwiązanie ćwiczenia nr 2 zawartego w sekcji „Sprawdź się”.

2. Recytacja. Chętni lub wybrani uczniowie przygotowują się do głośnego czytania utworu w e‑materiale: Z Tatr z elementami aktorskiej interpretacji.

Faza wprowadzająca:

1. Lekcja rozpoczyna się od wyświetlenia przez nauczyciela (fragmentów albo całości) filmu Zamarła Turnia (patrz materiały dodatkowe). Celem wspólnego oglądania filmu jest uświadomienie uczestnikom zajęć potęgi Zamarłej Turni i tego, jak mały jest przy niej człowiek – taternik.
   Być może wśród uczniów znajdują się osoby, które wspinają się lub wędrują w Tatrach; jeśli tak, nauczyciel może poprosić, by opowiedziały o swoich doświadczeniach.

2. Wyświetlenie na tablicy tematu i celów zajęć oraz wspólne z uczniami ustalenie kryteriów sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Przygotowana wcześniej osoba odczytuje wiersz J. Przybosia Z Tatr. Nauczyciel pyta o pierwsze wrażenia uczniów, prosi, by zwrócili uwagę na wrażenia słuchowe, jakie wywołuje wiersz. Uczestnicy zajęć dyskutują swobodnie i wymieniają się swoimi wrażeniami.

2. Prowadzący poleca, by uczniowie wysłuchali audiobooka i wykonali (w parach) polecenia towarzyszące tej sekcji. Po upływie ustalonego czasu prosi kilka osób o przedstawienie propozycji odpowiedzi. Weryfikuje ich poprawność.

3. Ćwiczenia z sekcji „Sprawdź się” uczniowie wykonują wspólnie. Nauczyciel wybiera ćwiczenia, a wskazani uczniowie odczytują ich treść. Podczas dyskusji ustalają odpowiedzi.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel omawia przebieg zajęć, wskazuje mocne i słabe strony pracy uczniów, udzielając im tym samym informacji zwrotnej.

Praca domowa:

1. Porównaj wiersz Przybosia z cyklem Jana Kasprowicza Krzak dzikiej róży w Ciemnych Smreczynach. Wskaż istotne różnice w formie poetyckiej tych utworów. Zwróć uwagę na cechy techniki impresjonistycznej, jaką w swoich wierszach wykorzystuje Kasprowicz.

Materiały pomocnicze:

• Film Zamarła Turnia Sergiusza Sprudina, WFDiF, dostępny w internecie.

• Program Urojona perspektywa, dr Ewa Odachowska mówi o okolicznościach powstania i specyfice twórczości Awangardy Krakowskiej, Ninateka

Wskazówki metodyczne

• Uczniowie mogą wykorzystać multimedium „Audiobook” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.