Sytuacja liryczna to ogół zjawisk przedstawionych w utworze lirycznym; na sytuację liryczną składają się przede wszystkim: charakterystyka podmiotu lirycznego i bohatera lirycznego (kto mówi?, do kogo mówi?), okoliczności, w których mówi podmiot liryczny (gdzie?, kiedy?), jego stosunek do opisywanego świata (jak?).

KTO MÓWI? mężczyzna obserwujący góry – Zamarłą Turnię w Tatrach
O CZYM MÓWI? o dźwiękach, które słyszy, o śmierci
GDZIE MÓWI? w miejscu, w którym może obserwować Zamarłą Turnię w Tatrach
W JAKI SPOSÓB MÓWI? w opanowany, powściągliwy sposób

Zwróć uwagę na zasadę ekwiwalentyzacji uczuć jako cechę poezji awangardowej.

Przykładowe fragmenty: „niewybuchły huk”, „gromobicie ciszy”, „wrzask wody”, „zgrzyt czekana”. Metafory odwołujące się do ciszy i dźwięków są ekwiwalentami uczuć podmiotu lirycznego.

Pamiętaj, że określając funkcję środków stylistycznych, należy uwzględnić efekt artystyczny, jaki poeta uzyskał dzięki ich zastosowaniu w danym wierszu.

Przykładowe odpowiedzi:

epitet: „granitowa trumna”, funkcja: oddziaływanie na uczucia odbiorcy, ukazanie nieodwołalności śmierci, ukazanie, że góry z granitu stały się grobem taterniczki po jej upadku

oksymoron: „niewybuchły huk”, funkcja: oddziaływanie na zmysł słuchu odbiorcy poprzez podkreślenie sprzeczności

animizacja: „wrzask wody”, funkcja: oddziaływanie na uczucia odbiorcy poprzez ożywienie nieożywionego elementu przyrody, ukazanie cierpienia podmiotu mówiącego po stracie bliskiej osoby

wykrzyknienie: „A groza – wygórowana!”, funkcja: zdynamizowanie wypowiedzi podmiotu lirycznego, ujawnienie emocji

elipsa: „To – wrzask wody obdzieranej siklawą z łożyska”, funkcja: zaznaczenie trudności wyrażenia emocji podmiotu lirycznego, eliminacja zbędnego słowa zgodnie z założeniami poetyckimi autora

Postaraj się nazwać uczucia ujawniające się za pośrednictwem wyróżnionych graficznie wersów. Zwróć uwagę, jakie części mowy występują w tych fragmentach.

W wyróżnionych wersach występują czasowniki: słyszę, uciszę; ich funkcją jest odwołanie do zmysłu słuchu odbiorcy, a pośrednio ukazanie emocji podmiotu lirycznego, oraz spójniki: i, gdy, lecz. Wersy złożone z pojedynczych słów służą jednak przede wszystkim do graficznego ukształtowania tekstu.

Zwróć uwagę na dedykację wiersza. Korzystając z dowolnych źródeł, sprawdź, jak wygląda Zamarła Turnia, czyli szczyt w Tatrach Wysokich (2179 m n.p.m.).

Graficzne ukształtowanie wiersza Juliana Przybosia odwzorowuje poszarpany, nieregularny i ostry szczyt tatrzańskiej Zamarłej Turni.

Wskaż środki językowe, które służą realizacji jednej z ważniejszych zasad poetyki awangardy krakowskiej.

W twojej odpowiedzi powinny się pojawić informacje o funkcjach epitetów, oksymoronów, metafor, elips, wykrzyknień.

Pamiętaj, że możesz w różny sposób ustosunkować się do problemu podanego w poleceniu, ale musisz rzeczowo uzasadnić swoje stanowisko.

Sprawdź, czy w twoim tekście znalazły się następujące elementy:
-teza
-przykład -wniosek, czyli odpowiedź na pytanie postawione w poleceniu wskaźniki spójności tekstu, np.: więc, toteż, dlatego, ponieważ, jednak, z drugiej strony, po pierwsze, po drugie itp.