Autor: Maurycy Gast

Temat: Wartości skrajne w arkuszu kalkulacyjnym

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.

Cele operacyjne (językiem ucznia):

• Poznasz sposób szybkiego wyznaczenia adresu komórki z wartością skrajną.

• Obliczysz rzeczywistą k‑tą najmniejszą wartość w tabeli.

• Dowiesz się, jaką formułę należy zastosować odrzucając wartości skrajne przy wyliczaniu średniej, aby nie popełnić błędu.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem multimedium i ćwiczeń interaktywnych.

Formy pracy:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

• oprogramowanie Microsoft Excel 2010, LibreOffice Calc 4.1 lub wybrany odpowiednik.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

1. Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia e‑materiał: „Wartości skrajne w arkuszu kalkulacyjnym”. Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Samouczek I”.

Faza wstępna:

1. Ustalenie celu lekcji i kryteriów sukcesu.

Faza realizacyjna:

1. Uczniowie analizują film z sekcji „Samouczek I” wyświetlony na tablicy. Wybrany uczeń czyta treść polecenia nr 1: „Przygotuj arkusz, w którym w kolumnie A zapiszesz daty, a w kolumnach B i C dokładne godziny, o których się budzisz i zasypiasz w ciągu kolejnych dni. Wykorzystując poznane funkcje znajdź najmniejszą i największą wartość z kolumny B. Wskaż je oraz daty w których wystąpiły.” i omawia przykładowe rozwiązanie postawionego problemu.

2. Nauczyciel pozostawia wyświetloną zawartość sekcji „Samouczek I”, czyta treść polecenia nr 2: „Zmodyfikuj przygotowany arkusz tak, aby obliczył długość snu dla każdego dnia. Policz średnią arytmetyczną z tych danych i odnajdź noce, podczas których sen trwał najkrócej i najdłużej”. Prosi uczniów, aby w parach przeanalizowali rozwiązanie problemu. Wybrana para prezentuje wynik swojej pracy na forum klasy.

3. Nauczyciel wyświetla na tablicy film zawarty w sekcji „Samouczek II”. Następnie odczytuje treść polecenia nr 1: „Przygotuj arkusz w którym zestawisz liczbę państw graniczących z Polską, oraz liczbę państw sąsiadujących z Rosją, Litwą, Białorusią, Ukrainą, Słowacją, Czechami oraz Niemcami. Używając poznanych funkcji odszukaj po trzy rzeczywiste największe i najmniejsze liczby sąsiadów”. Uczniowie pracują w parach. Wybrana grupa omawia rozwiązanie na forum klasy.

4. Nauczyciel odczytuje wyświetlone na tablicy polecenie nr 2: „Zmodyfikuj poprzedni arkusz tak, aby oprócz odnalezionych wartości zaprezentowana została nazwa kraju lub nazwy jeśli kilka krajów ma taką samą liczbę sąsiadów.” z sekcji „Samouczek II”. Uczniowie rozwiązują je w parach. Na koniec chętna lub wybrana para przedstawia wynik swojej pracy na forum klasy.

5. Prowadzący zapowiada uczniom, że w kolejnym kroku przejdą do części z sekcji „Samouczek III”. Każdy z uczniów samodzielnie zapoznaje się z udostępnionym materiałem. Nauczyciel w razie potrzeby wyjaśnia uczniom zawarte w nim zagadnienia.

6. Praca indywidualna – implementacja poznanej techniki do rozwiązywania problemów informatycznych – wykonywanie ćwiczeń z sekcji „Samouczek III”.

Faza podsumowująca:

1. Na koniec zajęć nauczyciel raz jeszcze wyświetla na tablicy temat lekcji i cele zawarte w sekcji „Wprowadzenie”. W odniesieniu do ich realizacji dokonuje szczegółowej oceny rozwiązania zastosowanego przez wybranego ucznia.

Praca domowa:

1. Uczniowie opracowują FAQ (minimum 3 pytania i odpowiedzi) do tematu lekcji („Wartości skrajne w arkuszu kalkulacyjnym”).

Materiały pomocnicze:

• Oficjalna dokumentacja techniczna dla oprogramowania Microsoft Excel 2010 (lub nowszej wersji), LibreOffice Calc 4.1 lub wybranego odpowiednika.

Wskazówki metodyczne:

• Multimedia w sekcjach: „Samouczek I”, „Samouczek II”, „Samouczek III” można wykorzystać jako materiał służący powtórzeniu materiału.