Imię i nazwisko autora:

Monika Sitek

Przedmiot:

fizyka

Temat zajęć:

Co mówi prawo Hubble’a–Lemaître’a?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Wykorzystanie pojęć i wielkości fizycznych do opisu zjawisk oraz wskazywanie ich przykładów w otaczającej rzeczywistości.
II. Rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem praw i zależności fizycznych.

Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Wymagania przekrojowe. Uczeń:
4) przeprowadza obliczenia liczbowe posługując się kalkulatorem;
7) wyodrębnia z tekstów, tabel, diagramów lub wykresów, rysunków schematycznych lub blokowych informacje kluczowe dla opisywanego zjawiska bądź problemu; przedstawia te informacje w różnych postaciach;
19) wyodrębnia zjawisko z kontekstu, nazywa je oraz wskazuje czynniki istotne i nieistotne dla jego przebiegu.
IV. Grawitacja i elementy astronomii. Uczeń:
10) opisuje Wielki Wybuch jako początek znanego nam Wszechświata; zna przybliżony wiek Wszechświata, opisuje rozszerzanie się Wszechświata (ucieczkę galaktyk); stosuje do obliczeń prawo Hubble’a.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2018 r.:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

Cele operacyjne:

Uczeń:

1. omawia prawo Hubble’a–Lemaître’a;

2. wykorzystuje prawo Hubble’a–Lemaître’a w obliczeniach;

3. wyjaśnia metody, jakie zastosował Hubble odkrywając swoje prawo.

Strategie nauczania:

flipped classroom

Metody nauczania:

pokaz, analiza pomysłów

Formy zajęć:

praca w grupach

Środki dydaktyczne:

balony i flamastry, po jednym dla każdego ucznia, rzutnik i komputer

Materiały pomocnicze:

e‑materiały o budowie Wszechświata

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Uczniowie zapoznają się z całym e‑materiałem w domu.
Materiał należy wprowadzić razem z informacjami na temat budowy i ewolucji Wszechświata.
Na początku lekcji nauczyciel sprawdza, czy uczniowie zapoznali się z materiałem i czy zrozumieli go. Stawia pytania dotyczące prawa Hubble’a–Lemaître’a, a uczniowie wspólnie formują odpowiedzi. Najważniejsze rzeczy zapisywane są na tablicy.

Faza realizacyjna:

Nauczyciel rozdaje uczniom baloniki i flamastry. Każdy uczeń na swoim baloniku rysuje kilka kropek tak, aby każdy z nich miał podobny układ kropek na swoim baloniku. Następnie uczniowie stopniowo nadmuchują balon. Każdy kolejny uczeń coraz bardziej, tak aby otrzymać kilka baloników o różnym rozmiarze, ale z taką samą ilością kropek.
Balonik ma być odwzorowaniem rozszerzającego się Wszechświata. Nauczyciel wyjaśnia uczniom zjawisko rozszerzania się Wszechświata i jaki ma to wpływ na dalszy rozwój kosmosu.

Faza podsumowująca:

Uczniowie, pracując w grupach, szukają w dostępnych źródłach informacji o badaniu rozszerzania się kosmosu. Wspólnie na tablicy tworzą listę metod badania ekspansji Wszechświata, a wypisane metody porównują z obserwacjami Hubble’a.

Praca domowa:

Zadania sprawdzające z tego e‑materiału.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium

Multimedium może być wykorzystane przez uczniów na lekcji.