Autorka: Małgorzata Krzeszowska

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Źródła danych demograficznych cz. 2

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

II. Społeczeństwo obywatelskie.

Uczeń:

9) interpretuje wyniki badań opinii publicznej; porównuje wyniki sondaży z rzeczywistymi postawami lub zachowaniami (np. sondaży przedwyborczych oraz rezultatów wyborów), formułuje hipotezy dotyczące przyczyn różnic przekraczających wartość błędu statystycznego.

Zakres rozszerzony

III. Struktura społeczna i problemy społeczne.

Uczeń:

7) charakteryzuje wybrany problem życia społecznego w Rzeczypospolitej Polskiej; rozważa różne możliwości jego rozwiązania.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• charakteryzuje źródła danych o ludności;

• analizuje podstawowe metody badania ludności;

• ocenia znaczenie danych statystycznych dla decyzji podejmowanych przez rząd czy samorząd.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• elemety WebQuestu;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy zajęć:

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna

1. Wybrana osoba odczytuje temat lekcji: „Źródła danych demograficznych”. Na forum klasy formułowane są cele zajęć.

2. Uczniowie w parach odpowiadają na pytania dotyczące przedstawionego tematu lekcji:
– Czego chcą się dowiedzieć?
– Co ich interesuje?
Zapisują odpowiedzi na kartce.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią w sekcji „Przeczytaj” i zapisują w zeszycie minimum pięć pytań do tekstu. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają i odpowiadają na pytania sformułowane podczas czytania tekstu.

2. Wybrana osoba czyta polecenie z sekcji „Audiobook”. Po zapoznaniu się z multimedium uczniowie dzielą się na grupy i opracowują odpowiedzi do ćwiczenia 1, korzystając z zasobów internetowych (elementy WebQuestu). Po ustalonym wcześniej czasie przedstawiciel wskazanej (lub zgłaszającej się) grupy prezentuje propozycję odpowiedzi, a pozostali uczniowie ustosunkowują się do nich. Nauczyciel w razie potrzeby uzupełnia je, udzielając także uczniom informacji zwrotnej.

3. Dyskusja na temat: „Czy źródła danych demograficznych dostarczają wystarczających informacji rządowi/samorządowi do podejmowania decyzji w sprawach polityki ludnościowej?”. W czasie rozmowy uczniowie odnoszą się do informacji zawartych w „Przeczytaj” i audiobooku. Na koniec wnioski umieszczają w ćwiczeniu 2 do audiobooka.

4. Uczniowie łączą się w pary i rozwiązują na czas zadania 5–8 z sekcji „Sprawdź się”. Grupa, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza, wygrywa i może zostać nagrodzona ocenami za aktywność.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel prosi uczniów o samoocenę dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Dokonuje oceny pracy wybranych uczniów.

2. Wybrane/chętne osoby odczytują pytania zadane na początku lekcji i ustosunkowują się do nich.

Praca domowa:

Uczniowie wykonują ćwiczenia interaktywne 1–4.

Materiały pomocnicze:

Dane GUS dotyczące demografii, stat.gov.pl.

Tomasz Panek, Statystyka społeczna, Warszawa 2014.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą wykorzystać multimedium z sekcji „Audiobook” do przygotowania się do lekcji powtórkowej.