Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Dla nauczyciela

Autor: Piotr Mazur

Przedmiot: filozofia

Temat: Platońska wizja świata idealnego

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, uczniowie liceum, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
VII. Filozofia i kultura europejska jako „przypisy do Platona”. Uczeń:
3) wyjaśnia sens potoczny i sensy filozoficzne terminu idealizm;
4) wskazuje na wybranym przykładzie na obecność platonizmu w późniejszych epokach (np. w teologicznej myśli średniowiecznej, w nowożytnym matematycznym przyrodoznawstwie, w politycznych próbach budowania „państwa doskonałego”).
Zakres rozszerzony
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
II. Elementy historii filozofii.
1. Filozofia starożytna. Uczeń opanowuje następujące treści nauczania zawarte w podstawie programowej do filozofii zakresu podstawowego:
2) filozofia Platona jako paradygmat metafizyki antynaturalistycznej (punkt VI);

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele lekcji (językiem ucznia):

  • Poznasz filozoficzno‑etyczne założenia platońskiej koncepcji państwa i polityki.

  • Poznasz strukturę państwa idealnego, typy ustrojów oraz obraz polityka‑filozofa.

  • Skonfrontujesz wybrane elementy platońskiego modelu z dzisiejszym obrazem polityki.

  • Ocenisz aktualność platońskiego wzoru państwa i polityka.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • rozpoznaje wpływ starożytnej filozofii greckiej na europejską kulturę późniejszych epok, a zwłaszcza na literaturę piękną, naukę i religię;

  • dostrzega w poglądach filozofów paradygmaty myślowe, które są obecne w kulturze na przestrzeni wieków;

  • identyfikuje różne problemy, stanowiska i nurty filozoficzne na przykładach pytań i twierdzeń filozofów;

  • rozwija krytyczne myślenie i sprawności logiczne poprzez analizę wybranych pytań i argumentów filozoficznych.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • metoda ćwiczeń przedmiotowych;

  • dyskusja;

  • gra quizowa.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Faza wprowadzająca

  1. Nauczyciel przedstawia temat i cele lekcji. Wspólnie z uczniami ustala kryteria sukcesu.

  2. Rozmowa wprowadzająca. Nauczyciel zadaje uczniom pytania dotyczące idealizmu Platońskiego, żeby upewnić się, czy wszyscy pamiętają znaczenie idei i konsekwencje tej koncepcji. Następnie zadaje uczniom pytanie: jakie konsekwencje dla stanowionych praw w państwie i społeczeńtwie może mieć przyjęcie Platońskiego idealizmu jako podstawowej zasady porządku? Uczniowie powinni zauważyć co najmniej, że konsekwencją może być uznanie, iż istnieją uniwersalne, nadrzędne prawa.

Faza realizacyjna

  1. Nauczyciel dzieli uczniów na cztery grupy. Uczniowie przygotowują odpowiedź na pytania: Dlaczego ludzie żyją w społecznościach? Jak powinni wyglądać państwo idealne? Prezentacja efektów pracy poszczególnych grup.

  2. Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału. Wspólne omówienie filozoficznych fundamentów platońskiej koncepcji państwa idealnego.

  3. Uczniowie ponownie dzielą się na zespoły i przystępują do gry edukacyjnej (quiz w sekcji „Gra dydaktyczna”). Po zakończonej rozgrywce każda z grup układa dla drużyny przeciwnej po jednym dodatkowym pytaniu. Wybrany uczeń podsumowuje przebieg gry, ocenia pracę zespołów. Uczeń ten może zostać wybrany jeszcze przed rozpoczęciem gry i odgrywać rolę obserwatora.

  4. Realizacja zadań interaktywnych z e‑materiału wskazanych przez nauczyciela (preferowane: ćwiczenia od 1 do 12). Nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej.

Faza podsumowująca

  1. Nauczyciel zadaje uczniom pytania podsumowujące, np.:

  • Dlaczego koncepcja państwa Platona ma charakter utopijny?

  • Co jest celem państwa w koncepcji Platona? Co to oznacza?

  • Dlaczego koncepcję Platona można porównać z autorytaryzmem?

  1. Wybrany lub chętny uczeń podsumowuje lekcję, zwracając uwagę na nabyte wiadomości i umiejętności.

Praca domowa

Zadania interaktywne nr 13 i 14 z e‑materiału.

Materiały pomocnicze:

  • Kazimierz Leśniak, Platon, Warszawa 1993.

  • Andrzej Lewandowski, „Państwo” Platona: totalitaryzm, idealizm, realizm, w: „Zeszyty Naukowe - Uniwersytet Szczeciński. Studia Sociologica”, 1999, nr 11, s. 71‑91. 

  • Łukasz Zweiffel, Państwo Platona: idealna odpowiedź na nieidealne okoliczności, w: „Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica”, 2007, nr 3, s. 23‑30.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Grę edukacyjną można wykorzystać jako punkt wyjściowy do rozgrywek między grupami. Kolejnym etapem quizu może być przygotowywanie pytań dla innych grup, również opartych na tekstach źródłowych.

Sprawdź się