Autor: Jarosław Dyrda

Przedmiot: wiedza o społeczeństwie

Temat: Tożsamość narodowa

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

IV. Aspekty etniczne życia społecznego.

Uczeń:

1) przedstawia różne koncepcje narodu (polityczną i etniczno‑kulturową); charakteryzuje czynniki narodotwórcze i sprzyjające zachowaniu tożsamości narodowej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • definiuje pojęcie narodu;

  • przedstawia różne koncepcje narodu;

  • charakteryzuje czynniki narodotwórcze;

  • określa, czym jest tożsamość narodowa;

  • wskazuje wpływ czynników narodotwórczych na zachowanie tożsamości narodowej.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • kształcenie wyprzedzające.

Metody i techniki nauczania:

  • odwrócona klasa;

  • burza mózgów;

  • metoda wykładu;

  • dyskusja.

Formy zajęć:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg zajęć:

Przed zajęciami

1. Nauczyciel prosi uczniów o wyszukanie cytatów dotyczących narodu.

2. Na poprzedniej lekcji nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy, dobierając uczniów o różnym poziomie możliwości i odmiennych umiejętnościach. Każda z grup ma za zadanie zebrać informacje na temat jednej z koncepcji powstania narodu: politycznej, etniczno‑kulturowej i naturalistycznej, a następnie stworzyć o niej krótką prezentację multimedialną.

Faza wstępna

1. Nauczyciel prosi, by chętne osoby przedstawiły znalezione przez siebie cytaty. Klasa dyskutuje na ich temat.

2. Wprowadzenie do tematu i podanie celów lekcji.

Faza realizacyjna

1. Wprowadzenie pojęć „naród” i „tożsamość narodowa”. Zdefiniowanie ich przez prowadzącego zajęcia.

2. Następnie nauczyciel prosi każdą z trzech grup o wybranie dwóch przedstawicieli, którzy prezentują efekty ich pracy dotyczących koncepcji powstania narodu.  Nauczyciel kontroluje wypowiedzi i stara się je uzupełniać.

3. Wykonanie ćwiczeń do multimedium.

Faza podsumowująca

1. Podsumowanie zajęć poprzez omówienie czynników narodotwórczych i ich roli w kształtowaniu się narodu – dyskusja.

2. Uczniowie rozwiązują grę interaktywną.

Praca domowa:

Wykonanie ćwiczeń z modułu „Sprawdź się”.

Materiały pomocnicze:

Stanisław Ossowski, O ojczyźnie i narodzie, Warszawa 1984.

Florian Znaniecki, Współczesne narody, Warszawa 1990.

Krzysztof Pomian, Europa i jej narody, Warszawa 1992.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Medium może zostać wykorzystane jako materiał pomocniczy do sprawdzianu lub lekcji powtórzeniowej.