Autor: Justyna Szymańska

Temat: Zmiany społeczne w Polsce w okresie transformacji ustrojowej i problemy demograficzne cz. 1

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres rozszerzony

IX. Sprawowanie władzy w Rzeczypospolitej Polskiej. Uczeń:

10) przedstawia działania państwa w sferze polityki prorodzinnej w Rzeczypospolitej Polskiej i dokonuje analizy tej polityki.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

• kompetencje obywatelskie;

• kompetencje cyfrowe;

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

• analizuje zmiany demograficzne i w strukturze społecznej, jakie zaszły w Polsce po roku 1989;

• dokonuje analizy historycznych i współczesnych danych demograficznych;

• wykonuje symulację interaktywną.

Strategie nauczania:

• konstruktywizm;

• konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

• dyskusja;

• rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych.

Formy pracy:

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

• komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

• zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

• tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.

Przebieg lekcji

Przed lekcją

1. Uczniowie przygotowują prezentacje na podstawie informacji zawartych w sekcji „Podsumowanie”.

Faza wstępna

1. Przedstawienie tematu zajęć: „Zmiany społeczne w Polsce w okresie transformacji ustrojowej i problemy demograficzne cz. 1”, na którego podstawie uczniowie formułują cele lekcji.

2. Uczniowie indywidualnie przygotowują mapy myśli związane z tematem. Wybrana osoba lub ochotnik zapisuje propozycje na tablicy. Pozostali uzupełniają mapę swoimi pomysłami.

Faza realizacyjna

1. Przedstawienie uczniowskich prezentacji. Po każdej z nich następuje omówienie: reszta klasy może zadawać pytania prelegentom, weryfikować i uzupełniać informacje.

2. Klasa zapoznaje się z multimedium w sekcji „Symulacja interaktywna”. Wynotowuje najistotniejsze informacje. Następnie wykonuje polecenia i ćwiczenia dołączone do materiału.

3. Uczniowie w parach przygotowują argumenty do dyskusji dotyczącej zagadnień poruszonych w materiale w sekcji „Symulacja interaktywna”. Dyskutują, a następnie wybrane osoby przedstawiają wnioski.

4. Podział klasy na 4‑osobowe grupy. Uczniowie rozwiązują zadania na czas z sekcji „Sprawdź się”, od najłatwiejszych do najtrudniejszych. Grupa, która poprawnie rozwiąże zadania jako pierwsza, wygrywa i może zostać nagrodzona ocenami za aktywność.

Faza podsumowująca

1. Na zakończenie nauczyciel dokonuje oceny pracy wylosowanej grupy. Prosi o samoocenę uczniów dotyczącą współpracy w zespole oraz wykonanego zadania. Dokonuje oceny pracy wybranych uczniów.

Praca domowa:

1. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

GUS, Rocznik Demograficzny 2019, 16.10.2019 r., stat.gov.pl.

Jacek Żakowski, Dziura demograficzna, „Gazeta Wyborcza”, 4 sierpnia 2009 r.

GUS, Informacja o rozmiarach i kierunkach emigracji z Polski w latach 2004‑2017, 19.11.2018 r., stat.gov.pl. 

GUS, Narodowy spis powszechny ludności i mieszkań. Ludność. Stan i struktura demograficzno‑społeczna, 2002, 01.09.2003 r., stat.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z medium z sekcji „Symulacja interaktywna”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.