Dla nauczyciela

Autor: Anna Grabarczyk

Przedmiot: Język polski

Temat: Barok – powtórzenie wiadomości cz. 2

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Kształcenie literackie i kulturowe.
1. Czytanie utworów literackich. Uczeń:
1) rozumie podstawy periodyzacji literatury, sytuuje utwory literackie w poszczególnych okresach: starożytność, średniowiecze, renesans, barok, oświecenie, romantyzm, pozytywizm, Młoda Polska, dwudziestolecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji, literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r.;
8) wykazuje się znajomością i zrozumieniem treści utworów wskazanych w podstawie programowej jako lektury obowiązkowe;
9) rozpoznaje tematykę i problematykę poznanych tekstów oraz jej związek z programami epoki literackiej, zjawiskami społecznymi, historycznymi, egzystencjalnymi i estetycznymi; poddaje ją refleksji;
15) wykorzystuje w interpretacji utworów literackich potrzebne konteksty, szczególnie kontekst historycznoliteracki, historyczny, polityczny, kulturowy, filozoficzny, biograficzny, mitologiczny, biblijny, egzystencjalny;
16) rozpoznaje obecne w utworach literackich wartości uniwersalne i narodowe; określa ich rolę i związek z problematyką utworu oraz znaczenie dla budowania własnego systemu wartości.
III. Tworzenie wypowiedzi.
2. Mówienie i pisanie. Uczeń:
1) zgadza się z cudzymi poglądami lub polemizuje z nimi, rzeczowo uzasadniając własne zdanie;
4) zgodnie z normami formułuje pytania, odpowiedzi, oceny, redaguje informacje, uzasadnienia, komentarze, głos w dyskusji;
IV. Samokształcenie.
9. wykorzystuje multimedialne źródła informacji oraz dokonuje ich krytycznej oceny;

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne. Uczeń:

  • krótko scharakteryzuje fazy epoki baroku;

  • omówi wybranych filozofów baroku: Barucha Spinozę, Blaise'a Pascala oraz Kartezjusza;

  • wymieni gatunki liryczne, epickie i dramatyczne popularne w baroku;

  • omówi blaski i cienie epoki baroku.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • ćwiczeń przedmiotowych;

  • z użyciem komputera.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel zapisuje na tablicy wyraz barok. Uczniowie zapisują skojarzenia związane z literaturą i filozofią.

  2. Wybrany uczeń rozpoczyna wstępną dyskusję wokół tematu lekcji, przedstawiając również uzupełnioną mapę myśli.

Faza realizacyjna:

  1. Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treściami w sekcji „Wprowadzenie” oraz „Przeczytaj”.

  2. Uczestnicy zajęć zapoznają się z treścią prezentacji, a następnie wyjaśniają, o jakich blaskach i cieniach baroku wspomina wykładowczyni. Charakteryzują je w parach.

  3. Nauczyciel prosi, by uczniowie w parach wykonali polecenie 2 zamieszczone w tej sekcji: Na podstawie filmu wyjaśnij, dlaczego Hieronima Morsztyna uznano za „gwiazdora” literatury przełomu XVI i XVII wieku. Po upływie wyznaczonego czasu uczniowie przedstawiają przygotowaną odpowiedź.

  4. Uczniowie przechodzą do sekcji „Sprawdź się”, dzielą się na kilkuosobowe grupy i wykonują ćwiczenia 6‑8. Po każdym ćwiczeniu wybrane osoby prezentują odpowiedzi, a nauczyciel komentuje.

Faza podsumowująca:

  1. Uczniowie indywidualnie wykonują ćwiczenia 1‑5 z „Sprawdź się”. Chętne osoby prezentują odpowiedzi.

  2. W ramach podsumowania i powtórzenia wiadomości o baroku uczniowie odpowiadają na pytania zadane przez nauczyciela.

Praca domowa:

  1. Przygotuj prezentację multimedialną, w której podsumujesz zdobyte podczas lekcji wiadomości.

Materiały pomocnicze:

  • Shaerman J., Manieryzm, Warszawa 1970.

  • Kubalska‑Sulkiewicz K., Bielska‑Łach M., Manteuffel‑Szarota A., Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa 2007.

Wskazówki metodyczne

  • Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z multimedium z sekcji „Prezentacja TED”, aby aktywnie uczestniczyć w zajęciach i pogłębiać swoją wiedzę.

Sprawdź się