Dla nauczyciela
Autor: Tomasz Malinowski
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Prawo karne i prawo wykroczeń cz.1
Grupa docelowa:
Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres podstawowy
V. Prawo w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
3) rozpoznaje sprawy regulowane przez prawo cywilne, rodzinne, administracyjne i karne; wskazuje, w jakim kodeksie obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej można znaleźć przepisy dotyczące konkretnej sprawy; interpretuje przepisy prawne;
Zakres rozszerzony
XI. System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.
Uczeń:
20) stosuje w analizie przypadku podstawowe instytucje prawa karnego w Rzeczypospolitej Polskiej (odpowiedzialność za wykroczenie i karna, wykroczenie a przestępstwo, występek a zbrodnia; wina i kara; zasada domniemania niewinności; prawo do obrony; wyłączenie odpowiedzialności karnej);
21) przedstawia kary i środki karne unormowane w Kodeksie wykroczeń i Kodeksie karnym w Rzeczypospolitej Polskiej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
analizuje podstawowe zasady prawa karnego i prawa wykroczeń;
wyjaśnia, czym są przestępstwa i wykroczenia;
przedstawia znaczenie zasady nullum crimen, nulla poena sine lege.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
dyskusja;
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
analiza materiału źródłowego;
śniegowa kula.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przebieg lekcji
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału, żeby w czasie zajęć móc aktywnie uczestniczyć w dyskusji i rozwiązywać zadania.
Faza wstępna:
Na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją uczniowie proponują cele zajęć do tematu: „Prawo karne i prawo wykroczeń cz.1”.
Rozpoznawanie wiedzy potocznej uczniów. Uczniowie intuicyjnie tworzą mapę skojarzeń dotyczącą tematu zajęć.
Faza realizacyjna:
Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują definicje przestępstwa i wykroczenia. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowa wersja definicji. Chętna/wybrana osoba zapisuje propozycję na tablicy.
Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Schemat”. Wynotowują najistotniejsze informacje. Następnie wykonują polecenia i ćwiczenia dołączone do materiału.
Dyskusja na temat: „Jaki wymiar kary powinien orzec sąd w sprawie Ewy Kowalskiej?”. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty, kontrargumenty i opinie. Na zakończenie chętna/wybrana osoba dokonuje podsumowania.
Podział na cztery grupy. Każdy zespół opracowuje jedną z przypisanych mu zasad prawa karnego i prawa wykroczeń:
gr. 1 – indywidualizacja odpowiedzialności;
gr. 2 – odpowiedzialność za czyn;
gr. 3 – zasada prawdy materialnej;
gr. 4 – subiektywizacja odpowiedzialności.
Po wyznaczonym czasie reprezentanci grup przedstawiają rezultaty pracy na forum klasy.
Praca z audiobookiem. Po wysłuchaniu materiału dyskusja i wspólne wykonanie ćwiczenia 2 dołączonego do audiobooka.
Faza podsumowująca:
Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń.
Chętne/wybrane osoby dokonują podsumowania zajęć ze swojego punktu widzenia.
Praca domowa:
Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.
Materiały pomocnicze:
Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń, isap.sejm.gov.pl.
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, isap.sejm.gov.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wykorzystać multimedia jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.