Autor: Tomasz Malinowski

Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

Temat: Prawo karne i prawo wykroczeń cz.1

Grupa docelowa:

Szkoła ponadpodstawowa, liceum ogólnokształcące, technikum, zakres podstawowy i rozszerzony

Podstawa programowa:

Zakres podstawowy

V. Prawo w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

3) rozpoznaje sprawy regulowane przez prawo cywilne, rodzinne, administracyjne i karne; wskazuje, w jakim kodeksie obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej można znaleźć przepisy dotyczące konkretnej sprawy; interpretuje przepisy prawne;

Zakres rozszerzony

XI. System prawa w Rzeczypospolitej Polskiej.

Uczeń:

20) stosuje w analizie przypadku podstawowe instytucje prawa karnego w Rzeczypospolitej Polskiej (odpowiedzialność za wykroczenie i karna, wykroczenie a przestępstwo, występek a zbrodnia; wina i kara; zasada domniemania niewinności; prawo do obrony; wyłączenie odpowiedzialności karnej);

21) przedstawia kary i środki karne unormowane w Kodeksie wykroczeń i Kodeksie karnym w Rzeczypospolitej Polskiej.

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje obywatelskie;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • analizuje podstawowe zasady prawa karnego i prawa wykroczeń;

  • wyjaśnia, czym są przestępstwa i wykroczenia;

  • przedstawia znaczenie zasady nullum crimen, nulla poena sine lege.

Strategie nauczania:

  • konstruktywizm;

  • konektywizm.

Metody i techniki nauczania:

  • dyskusja;

  • rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;

  • analiza materiału źródłowego;

  • śniegowa kula.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach;

  • praca w grupach;

  • praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne:

  • komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;

  • zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;

  • tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;

  • telefony z dostępem do internetu.

Przebieg lekcji

Przed lekcją:

  1. Uczniowie zapoznają się z treścią e‑materiału, żeby w czasie zajęć móc aktywnie uczestniczyć w dyskusji i rozwiązywać zadania.

Faza wstępna:

  1. Na podstawie wiadomości zdobytych przed lekcją uczniowie proponują cele zajęć do tematu: „Prawo karne i prawo wykroczeń cz.1”.

  2. Rozpoznawanie wiedzy potocznej uczniów. Uczniowie intuicyjnie tworzą mapę skojarzeń dotyczącą tematu zajęć.

Faza realizacyjna:

  1. Śniegowa kula. Uczniowie w parach przygotowują definicje przestępstwa i wykroczenia. Następnie łączą się w czwórki, porównują swoje pomysły, dyskutują i tworzą wspólną wersję propozycji. W kolejnym kroku łączą się w ósemki i coraz liczniejsze grupy, aż powstanie ogólnoklasowa wersja definicji. Chętna/wybrana osoba zapisuje propozycję na tablicy.

  2. Uczniowie zapoznają się z multimedium w sekcji „Schemat”. Wynotowują najistotniejsze informacje. Następnie wykonują polecenia i ćwiczenia dołączone do materiału.

  3. Dyskusja na temat: „Jaki wymiar kary powinien orzec sąd w sprawie Ewy Kowalskiej?”. Uczniowie przedstawiają swoje argumenty, kontrargumenty i opinie. Na zakończenie chętna/wybrana osoba dokonuje podsumowania.

  4. Podział na cztery grupy. Każdy zespół opracowuje jedną z przypisanych mu zasad prawa karnego i prawa wykroczeń:

  • gr. 1 – indywidualizacja odpowiedzialności;

  • gr. 2 – odpowiedzialność za czyn;

  • gr. 3 – zasada prawdy materialnej;

  • gr. 4 – subiektywizacja odpowiedzialności.

    Po wyznaczonym czasie reprezentanci grup przedstawiają rezultaty pracy na forum klasy.

  1. Praca z audiobookiem. Po wysłuchaniu materiału dyskusja i wspólne wykonanie ćwiczenia 2 dołączonego do audiobooka.

Faza podsumowująca:

  1. Omówienie ewentualnych problemów z rozwiązaniem ćwiczeń i poleceń.

  2. Chętne/wybrane osoby dokonują podsumowania zajęć ze swojego punktu widzenia.

Praca domowa:

  1. Napisz krótką notatkę, uwzględniając w niej najistotniejsze informacje dotyczące zagadnień poruszanych na zajęciach.

Materiały pomocnicze:

  • Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń, isap.sejm.gov.pl.

  • Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, isap.sejm.gov.pl.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:

  • Uczniowie mogą wykorzystać multimedia jako inspirację do przygotowania własnej prezentacji multimedialnej.