Dla nauczyciela
Autor: Jarosław Dyrda
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Jak moje państwo spełnia swoje funkcje?
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.
Uczeń:
2) charakteryzuje atrybuty państwa jako organizacji politycznej (terytorialność, przymusowość, suwerenność zewnętrzna i wewnętrzna); przedstawia cechy władzy państwowej.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje pojęcie państwa jako organizacji politycznej;
prezentuje atrybuty państwa;
omawia funkcje wewnętrzne i zewnętrzne państwa;
definiuje cechy władzy państwowej;
przedstawia, jak państwo polskie realizuje swoje funkcje.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
lekcja odwrócona;
burza mózgów;
dyskusja;
mapa mysli;
rozmowa nauczająca.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Zajęcia przeprowadzone metodą kształcenia wyprzedzającego. Podczas poprzedniego spotkania uczniowie otrzymali zadanie zapoznania się z zasadami funkcjonowania państwa i jego zadaniami. W tym celu mieli wyszukać informacje w dostępnych im źródłach internetowych.
2. Podział klasy na cztery grupy:
grupa I – definicje państwa;
grupa II – atrybuty (cechy) państwa;
grupa III – funkcje państwa (zewnętrzne i wewnętrzne);
grupa IV – władza państwowa i legitymizacja władzy.
3. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
Faza realizacyjna
1. Krótkie wprowadzenie przez nauczyciela do prezentacji uczniów związanych z państwem i jego funkcjami – rozmowa nauczająca.
2. Każda z czterech grup prezentuje przygotowane przez siebie materiały dotyczące:
grupa I – definicji państwa i ich rodzajów;
grupa II – atrybutów (cech) państwa;
grupa III – funkcji państwa (zewnętrznych i wewnętrznych);
grupa IV – władzy państwowej i legitymizacji władzy.
Każda z grup po zaprezentowaniu swojego materiału podaje krótkie podsumowanie, które reszta klasy zapisuje w zeszytach jako mapę myśli.
3. Analiza prezentacji multimedialnej „Jak Rzeczpospolita Polska realizuje swoje funkcje wewnętrzne i zewnętrzne”. Wykonanie ćwiczeń do prezentacji multimedialnej.
4. Po zakończeniu pracy z prezentacją nauczyciel rozpoczyna burzę mózgów na temat, czy Rzeczpospolita rzeczywiście spełnia obie funkcje zgodnie z oczekiwaniami obywateli. Uczniowie przedstawiają swoje poglądy, które są zapisywane na tablicy w formie mapy myśli.
Faza podsumowująca
1. Dyskusja na temat propozycji przedstawionych przez uczniów o spełnianiu lub niespełnianiu przez państwo polskie swoich funkcji wewnętrznych i zewnętrznych.
2. Podsumowanie zajęć. Wykonanie ćwiczeń z modułu „Sprawdź się”.
Praca domowa:
Dokończ ćwiczenia z modułu „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Małgorzata Czuryk, Katarzyna Dunaj, Mirosław Karpiuk, Krzysztof Prokop, Bezpieczeństwo państwa. Zagadnienia prawne i administracyjne, Olsztyn 2016.
Georg Jellinek, Ogólna nauka o państwie, Warszawa 1924.
Wojciech Lamentowicz, Państwo współczesne, Warszawa 1993.
Stanisław Sagan, Vikroriya Serzhanova, Nauka o państwie współczesnym, Warszawa 2013.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Prezentacja multimedialna może zostać wykorzystana do lekcji powtórzeniowej lub jako materiał inspirujący szersze opracowanie funkcji państwa.