Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: wiedza o społeczeństwie
Temat: Ruch praw obywatelskich
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
V. Państwo, myśl polityczna i demokratyzacja.
Uczeń:
10) przedstawia założenia ideowe wybranych ruchów społecznych (np. alterglobalizm, ekologizm, feminizm).
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje obywatelskie.
Cele operacyjne:
Uczeń:
charakteryzuje założenia ruchu praw obywatelskich;
analizuje strategię działania ruchu praw obywatelskich;
ocenia skuteczność metod działania ruchu praw obywatelskich.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca;
dyskusja;
metoda zamiany grup.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Podanie tematu i celów lekcji.
2. Uczniowie dyskutują na temat sytuacji Afroamerykanów w USA w połowie XX w. Zwracają szczególnie uwagę na segregację rasową w południowych stanach. Na koniec wybrana osoba podsumowuje rozmowę.
Faza realizacyjna
1. Uczniowie zapoznają się z genezą ruchu praw obywatelskich (treść lekcji). Następnie krótko omawiają przyczyny powstania ruchu.
2. Następnie uczniowie oglądają animację. Na jej podstawie przechodzą do dyskusji i starają się odpowiedzieć na dwa pytania:
Czy ruch praw obywatelskich odniósł sukces?
Czy protest metodami pokojowymi przynosi rezultaty?
Wnioski z dyskusji zapisują w ćwiczeniu 2 dołączonym do animacji.
3. Uczniowie dzielą się na dwie grupy. Jedna grupa wciela się w białych obywateli USA, a druga w Afroamerykanów. Następnie zapoznają się z fragmentem mowy Martina Luthera Kinga I have a dream w ćwiczeniu 6. Po wykonaniu ćwiczenia zarówno „biali”, jak i „Afroamerykanie” wypowiadają się na temat odczuć, jakie towarzyszyły im przy czytaniu słów Kinga. Zastanawiają się też nad wymową tego tekstu zarówno dla jednej, jak i dla drugiej grupy obywateli USA.
Uwaga: można też wykorzystać nagranie przemówienia z zasobów internetowych.
4. Uczniowie w grupach poszukują w internecie współczesnych ruchów nawiązujących do ruchu praw obywatelskich i przygotowują krótkie informacje na ich temat. Następnie zamieniają się miejscami z członkami innych grup i w nowych zespołach przedstawiają uzyskane informacje. Na koniec zastanawiają się, dlaczego ruch praw obywatelskich znalazł naśladowców.
Faza podsumowująca
1. Uczniowie wypowiadają jednym zdaniem, jakie założenia lub metody działania ruchu praw obywatelskich mogą, w zgodzie z prawem, zastosować w szkole i dlaczego.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia interaktywne z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Martin Luther King, I have a dream (Mam marzenie), przemowienia.pl.
Nagranie przemówienia M. L. Kinga dostępne w zasobach internetowych.
Mahatma Gandhi, Moją religią jest brak przemocy, przemowienia.pl.
Sławomir Sierakowski, Przełomowy dzień na Białorusi? Protest się rozszerza, polityka.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Na podstawie animacji uczniowie mogą stworzyć linię chronologiczną.