Dla nauczyciela
Autorka: Małgorzata Krzeszowska
Przedmiot: Wiedza o społeczeństwie
Temat: Nierówności społeczne
Grupa docelowa: III etap edukacyjny, liceum, technikum, zakres rozszerzony
Podstawa programowa:
Zakres rozszerzony
III. Struktura społeczna i problemy społeczne.
Uczeń:
6) porównuje skalę nierówności społecznych w Rzeczypospolitej Polskiej i wybranym państwie, wyjaśniając związek między nierównościami społecznymi a nierównością szans życiowych.
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje obywatelskie;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji.
Cele operacyjne:
Uczeń:
definiuje, czym są nierówności społeczne;
dostrzega przykłady nierówności społecznych w swoim środowisku lokalnym;
zajmuje stanowisko wobec zjawiska nierówności społecznych.
Strategie nauczania:
konstruktywizm.
Metody i techniki nauczania:
rozmowa nauczająca z wykorzystaniem ćwiczeń interaktywnych;
mapa myśli;
debata „za i przeciw”;
metoda kuli śnieżnej.
Formy zajęć:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami i dostępem do internetu, słuchawki;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Przedstawienie tematu i celów zajęć.
2. Uczniowie poznają definicję nierówności społecznych – metoda kuli śnieżnej. Uczniowie w parach ustalają definicję nierówności społecznych, zapisują ją na karteczce, potem łączą się w czwórki i ósemki i pracują dalej nad objaśnieniem tego terminu. Na koniec wspólnie decydują i wybierają definicję spośród zaproponowanych.
3. Na podstawie definicji nierówności społecznych uczniowie podają przykłady nierówności, które dostrzegają w swoim środowisku lokalnym, tworząc na tablicy mapę myśli.
Faza realizacyjna
1. Indywidualne zapoznanie się z tekstem lekcji dotyczącym przyczyn i skutków nierówności społecznych. Uczniowie wykonują ćwiczenia nr 1, 2 i 5 z sekcji „Sprawdź się”.
2. Podział uczniów na dwie grupy i zapoznanie się z multimedium. Jedna z grup zwraca uwagę na argumenty wskazujące, że nierówności społeczne mają pozytywny wpływ na rozwój społeczno‑gospodarczy oraz szanse życiowe ludzi, a druga, że negatywny.
3. Debata „za i przeciw” na temat nierówności społecznych. Uczniowie siadają naprzeciwko siebie i dyskutują. Po zakończonej dyskusji nauczyciel pyta, czy ktoś chce zmienić grupę i daje na to czas. Następnie wyznaczona osoba podsumowuje debatę.
Faza podsumowująca
Uczniowie wykonują ćwiczenie nr 8 z sekcji „Sprawdź się”. Na jego podstawie kończą zdanie: „Nierówności społeczne są dla ludzi jak…, ponieważ…”.
Praca domowa:
Uczniowie wykonują pozostałe ćwiczenia.
Materiały pomocnicze:
Nierówności społeczne – stan w 2019 r., 04.02.2019 r., igo.org.pl.
Izabela Desperak, Czy Polska szkoła reprodukuje nierówności społeczne?, 01.09.2016 r., krytykapolityczna.pl.
Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania multimedium:
Uczniowie mogą wcześniej obejrzeć multimedium i poszukać szerszych informacji na temat nierówności społecznych w Polsce i na świecie.