Dla nauczyciela
Autor: Anna Juwan
Przedmiot: Biologia
Temat: Rola skóry w utrzymaniu homeostazy organizmu
Grupa docelowa: uczniowie III etapu edukacyjnego – kształcenie w zakresie podstawowym i rozszerzonym
Podstawa programowa:
Kształtowane kompetencje kluczowe:
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii.
Cele operacyjne (językiem ucznia):
Wyjaśnisz, na czym polega rola skóry w utrzymaniu homeostazy organizmu.
Przeanalizujesz rolę elementów budowy skóry i jej wydzielin w regulacji temperatury ciała w temperaturze 15−35°C.
Ocenisz rolę podwzgórza w utrzymaniu stałej temperatury ciała.
Strategie nauczania:
konstruktywizm;
konektywizm.
Metody i techniki nauczania:
z użyciem komputera;
ćwiczenia interaktywne;
praca z filmem;
gra dydaktyczna.
Formy pracy:
praca indywidualna;
praca w parach;
praca w grupach;
praca całego zespołu klasowego.
Środki dydaktyczne:
komputery z głośnikami, słuchawkami i dostępem do internetu;
zasoby multimedialne zawarte w e‑materiale;
tablica interaktywna/tablica, pisak/kreda;
telefony z dostępem do internetu.
Przed lekcją:
Uczniowie zapoznają się z treściami w sekcji „Przeczytaj”.
Przebieg lekcji
Faza wstępna:
Uczniowie z pomocą nauczyciela formułują cele lekcji oraz określają kryteria sukcesu.
Wprowadzenie do tematu. Nauczyciel rozpoczyna pogadankę, zadając pytanie:
– Jakie poznaliście adaptacje powłok skórnych ssaków do stałocieplności?
Faza realizacyjna:
Praca z multimedium („Film”). Uczniowie zapoznają się z multimedium udostępnionym przez nauczyciela. Każdy uczestnik zajęć wynotowuje najważniejsze kwestie poruszone w filmie. Następnie wybrane osoby odczytują na głos swoje notatki. Pozostali uczniowie oceniają poprawność odpowiedzi. Ewentualne wątpliwości rozstrzyga nauczyciel.
Uczniowie wykonują w parach polecenia do filmu. Następnie dzielą się swoimi odpowiedziami na forum klasy.
Praca z treścią e‑materiału. Uczniowie na podstawie przeczytanego tekstu oraz informacji zawartych w medium w sekcji „Film” układają indywidualnie pytania do treści e‑materiału. Nauczyciel wraz z uczniami określa zasady rywalizacji i punktowania dobrych odpowiedzi (np. gra na czas lub na liczbę poprawnych odpowiedzi). Przeprowadzenie gry w klasie. Nauczyciel lub wybrany uczeń dba o prawidłowy przebieg quizu zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami. Nauczyciel ogłasza zwycięzców.
Utrwalenie wiedzy i umiejętności. Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie nr 7 (w którym mają za zadanie wyjaśnić, dlaczego w upalny letni dzień lub po intensywnym wysiłku fizycznym mamy zaczerwienioną skórę twarzy) oraz ćwiczenie nr 8 (w którym mają za zadanie wyjaśnić, jaką rolę odgrywa gęsia skórka u ludzi, a jaką u innych ssaków) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie w 4‑osobowych grupach omawiają prawidłowe rozwiązanie. Po upływie wyznaczonego czasu wskazany przez nauczyciela przedstawiciel grupy prezentuje odpowiedź wraz z jej uzasadnieniem. Klasa ustosunkowuje się do niej. Nauczyciel udziela uczniom informacji zwrotnej.
Faza podsumowująca:
Uczniowie rozwiązują ćwiczenie nr 5 (typu „prawda/fałsz”) z sekcji „Sprawdź się”. Następnie przygotowują podobne zadanie dla osoby z pary: wymyślają trzy prawdziwe lub fałszywe zdania dotyczące tematu lekcji. Uczniowie wykonują ćwiczenie otrzymane od kolegi lub koleżanki.
Nauczyciel ponownie wyświetla na tablicy temat lekcji zawarty w sekcji „Wprowadzenie” i w tym kontekście podsumowuje pracę uczniów.
Praca domowa:
Wykonaj ćwiczenia od 1 do 4 oraz 6 z sekcji „Sprawdź się”.
Materiały pomocnicze:
Neil A. Campbell i in., „Biologia Campbella”, tłum. K. Stobrawa i in., Rebis, Poznań 2019.
„Encyklopedia szkolna. Biologia”, red. Marta Stęplewska, Robert Mitoraj, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006.
Dodatkowe wskazówki metodyczne:
Uczniowie mogą przed lekcją zapoznać się z materiałem w sekcji „Film”, aby przygotować się do późniejszej pracy.